Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
340
Salim o‘ylab turib: 
— Ko‘tarildi, — deyishga majbur bo‘ldi. 
— Chindan ham, so‘nggi yigirma yillik ko‘tarilish Hindiston tarixida ming yilda bir 
uchraydigan ulkan hodisa bo‘di, — dedi Salima begim. U tarix kitoblarini ko‘p o‘qigan, 
elchilik ham qilgan. Qalami o‘tkir shoira bo‘lganligi uchun Abulfazl vafot etganidan beri 
yozuv-chizuv ishlarida, chet ellardan olinadigan ba’zi nozik maktublarga javob yozishda 
Akbarga ko‘maklashadi. U Akbardan ijozat so‘rab, Salimga Angliya, Ispaniya, Fransiya 
va Xitoy elchilari olib kelgan maktublardan ba’zi joylarini aytib berdi: — Qarang, 
amirzodam, sharq-u g‘arbning shunday obro‘li davlatlari hazrat otangizni islom 
olamining bugungi eng ulug‘ podshosi deb tan olmoqdalar. «Sulhi kull» siyosatini katta 
ma’naviy jasorat deb atamoqdalar. Otangiz amalga oshirgan islohotlar islom olamining 
jahon miqyosidagi obro‘sini oshirmoqda, musulmon davlatlari yangi yuksalishlarga, 
yangilanishlarga qodir ekanini ko‘rsatmoqda. Bunday buyuk yuksalish-u yangilanishlar 
Sohibqiron Amir Temur davridan buyon endi sodir bo‘lmoqda. Eng iste’dodli musavvirlar 
hazrat otangizni bobokaloningiz Amir Temur suratiga yonma-yon qo‘yib tasvir 
etganlarini siz ham ko‘rgansiz. Dunyoda hozir uchta eng qudratli davlat bo‘lsa, biri 
Hindistondir. Buni sharqda Xitoydan tortib, g‘arbdagi Farangistongacha barchasi tan 
olmoqda. Shunday bo‘lgach, nechun biz g‘ayridinlar ummonida o‘zligimizni saqlay olmas 
ekanmiz? Aksincha, otangiz barpo etgan ulug‘ davlat bu ummonda o‘zligimizni yanada 
mahkam saqlashga imkon bermaydimi? 
Salima begim shoirona bir ehtiros bilan so‘zlagan sari, Rani Jodxa Bay unga mahliyo 
bo‘lib tikilar, uning nazarida Salim hoziroq otasining oyog‘iga tiz cho‘kib, Dini ilohiyni 
qabul qiladigandek bo‘lar, shundan keyin Akbar uni valiahd deb e’lon qilsa, hammalari 
murod maqsadlariga yetardi. Chunki Salimning ham eng katta maqsadi — valiahd bo‘lish 
edi. Biroq Salim o‘z diliga hali astoydil o‘rnashmagan yangi e’tiqodni xushomad tarzida 
nosamimiy qabul qilishni o‘ziga ham, otasiga ham munosib ko‘rmasdi. U ikki o‘t orasida 
qolgandek mushkul ahvolga tushdi, yuzi bo‘g‘riqib, yonoqlarida, hatto bo‘ynida ter 
tomchilari yiltiradi... O‘g‘lining lablari qaqrab, yorilay deb turganini Akbar endi ko‘rdi. 
Qarsak chalib savdarni chaqirdi-da, obihayot keltirishni buyurdi. 
Akbar uchun maxsus tayyorlanadigan bu yaxna ichimlikka darmon beradigan, asabni 
tinchitadigan dorivor giyohlar qo‘shilgan edi. Salim oltin piyolaga quyilgan muzdek 
obihayotni ichib, ancha tetiklandi. Otasiga minnatdor ko‘zlar bilan qarab dedi: 
— Hazrat otajon, sizdan ham, munis onajonlarimdan ham yashiradigan sirim yo‘q. 
Sizning dushmanlaringiz — mening ham dushmanimdirlar. Sizni g‘ayridinlar Xitoy-u 
Farangistonda maqtaganlari sari Turon-u Eronda, Arabiston-u Rumda bizni ming 
maqomga solib, «kofiru ma’jusiy» deb yomonlamoqdalar. Hatto sizga oq sut bergan 
enagalar orasida Rupa Rani nomli hind ayoli borligini dalil keltirurlar... 
— Rost, men ham bu gapni eshitdim. Go‘yo kofirlig-u ma’jusiylik menga ona suti bilan 
kirgan emish, endi faqat jon bilan chiqar emish! 
Salimning o‘zi ham hind dinidagi onani emganligi uchun bu so‘zlardan dahshatga keldi: 
— Onaning oq sutini ham qoraga bo‘yaydigan bunday manfur yog‘iylarga dastak 
bermaslik uchun faqir «Lo iloha illollohu»ni dilimga mahkam joylamishmen! Undan voz 
kechishga qo‘rqamen! 
Akbar xiyol jilmayib so‘radi: 
— Sizningcha men kalimayi shahodatdan voz kechmishmenmi? 
— Yo‘q zinhor! Axir siz har kuni besh vaqt namozni kanda qilmaysiz! Juma kunlari jome
masjidiga doim namozga borishingizni el-ulus yaxshi bilur. Faqat g‘arazgo‘ylar... 
— G‘arazgo‘ylar faqat siz-u bizdan emas, Qur’on-u Hadisdek muqaddas kitoblardan ham 
qusur izlaganlari sir emas-ku. Ayniqsa, ota yurtimiz Turkistonda islom dinini boylig-u 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov