Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
155
g‘ashi kelib dedi Salim ota. 
— Podsholarga ayg‘oqchilar, albatta, kerak, bunisi ko‘pdan ma’lum, — so‘zida davom 
etdi shayx Muborak. — Ammo bu Ansoriy zulm tig‘ini Islom-shohga qanday qayrab berib 
turganini Humoyun hali bilmasa kerak. Shundan foydalanib, makkor Ansoriy biz kabi 
tarafdolarini ham Humoyunga yomon ko‘rsatishi, oraga nifoq solishi mumkin. Axir 
hamon adolat izlab yurgan mahdiylar harakati xalq orasida hali to‘xtagan emas! Salim 
ota Humoyunga hech bo‘lmasa bir maktub yozib, Bianadagi xalq harakati qanday 
bo‘lganini, Ansoriy o‘shanda nelar qilganini haqqoniy so‘zlar bilan bayon qilishlari kerak 
emasmi? 
— Agar men bu maktubni yozsam, uni kim Humoyunga yetkazib bergay? Shohning 
qabuliga kirish oson emas. 
— Yozing, men eltib berishga urinib ko‘ray, — dedi shayx Muborak. 
Mehmonlar shirguruchni yeb tarqaganlaridan so‘ng, Salim ota yolg‘iz qolib qo‘liga qalam 
oldi. Shunda Hamida bonu va undan olgan maktubini es-ladi. Humoyunning Akbar degan 
o‘g‘li kattagina o‘smir bo‘lib qolganini eshitgan edi, shu yodiga tushib, maktubni 
muborakboddan boshladi. Keyin Humoyun quvg‘inda yurgan yillarda yuz bergan 
voqealarni qisqacha bayon qildi. Shayx Ansoriy haqidagi gaplarni ham barcha dalillari 
bilan qog‘ozga tushirgach, maktubni shunday tugatdi: 
«Hazratim, ko‘rishmaganimizga o‘ng olti yil bo‘ldi. Bu orada siz ko‘p dovonlardan oshib, 
avvalgidan yuz chandon tajribaliroq va donoroq bo‘lib qaytmoqdasiz, degan ishonch 
bilan yo‘lingizga ko‘z tikmoqdamiz. Xalq adolatli rahbarga benihoya tashna. Mahdiylar 
harakati ham ana shu tashnalikdan kelib chiqqan edi. Agar shu tashnalikni qondirsangiz, 
el-ulus sizni barcha balolardan asraydigan balogardon bo‘lg‘usidir!» 
Ertasi kuni yo‘l tayyorligini ko‘rib kelgan shayx Muborak bu maktubni to‘nining astariga 
tikib, Panjobga yo‘l oldi. Ammo u Laxo‘rga yetib borma-sidan, Humoyun Dehliga tomon 
qo‘shin tortib kelayotgani ma’lum bo‘ldi. Sherxon avlodlaridan Iskandarshoh Agra 
yaqinida o‘z raqibi ibrohim surni yenggan, uning bir qism askarlarini o‘ziga qo‘shib olib, 
lashkarini ellik mingga yetkazgan edi. Endi Iskandarshoh bu katta qo‘shin bilan Sirhind 
yaqinida Humoyunning yo‘lini to‘sib chiqdi. 
Shayx Muborak bir-biriga qarab yumalayotgan tog‘day zo‘r toshlarning orasida qolib, 
yanchilib ketmaslik uchun o‘zini chetga olib, Kalonurga ketdi va janglar tugashini kutdi. 
Oradan bir oycha vaqt o‘tgach, Iskandarshoh Panjobning Maxchivara degan joyida 
Humoyunning lashkarboshisi Bayramxondan yengilib, Himolay tog‘lari tomonga qochgani 
ma’lum bo‘ldi. Bundan behad suyungan shayx Muborak Humoyunning huzuriga yo‘l oldi. 
Ammo Jamna bo‘yab Dehli tomonga ketib borayotgan Humoyunning hozir muqim 
turadigan joyi yo‘q, qarorgohlarining o‘rni o‘zgarib turadi. Qalandar kiyimida yurgan 
shayx Muborak, nihoyat, uning o‘rmon chetida ov qilish uchun ikki-uch kun 
to‘xtaganidan foydalandi-da mavkab joylashgan qarorgohga yaqinlashdi. Qo‘riqchilar 
boshlig‘iga: 
— Hazrat oliylariga xalqning nomidan yozilgan bir maktub topshirmoqchimen, — deb arz 
qildi. 
Davlat boshlig‘iga arz-u dod qilib keluvchilar juda ko‘p bo‘lganligi uchun, ularni avval 
sinchiklab tekshirishar va o‘ntadan bittasini podshoning huzuriga kirgizishar edi. Shayx 
Muborakni ham qo‘rchibegi savolga tutib, taftish qilayotgan paytida katta oq sallali 
Abdulla Ansoniy ikkita ulamo bilan ularning yonidan o‘ta boshladi. Shayx Muborak sallasi 
kattalarga yuzini ko‘rsatmaslikka tirishib, orqa o‘girib turdi. Lekin qo‘rchibegi 
ulamolardan birini chaqirib: 
— Taqsir, beri keling, bu odam ham shayxlardan ekan, — dedi. — Qandaydir mahdiylar 
nomidan podshoga maktub olib kelganmish. Ko‘rib bering-chi, hazratimning e’tiborlariga 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov