Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
118
kigizlari yopildi. 
Sherxon qal’aning zaifroq ko‘ringan bir devori qarshisiga eng zo‘r zambaraklarni qator 
qilib o‘rnattirdi-yu, o‘qlarni ketma-ket bir nuqtaga urishni buyurdi. O‘zi zambaraklardan 
ancha narida — borut omborlarining yonidagi tepalikda to‘pchilar boshlig‘iga 
ko‘rsatmalar berib, o‘qlar mo‘ljalga qanchalik aniq tegayotganini ko‘zatib turdi. Oftob 
tog‘ ortidan endi chiqib kelmoqda. Sherxon turgan joydan hali ertalabki soya ketgan 
emas, qal’aning o‘q borib tegayotgan devoriga quyosh tushib turibdi. Devorga urilib 
qaytayotgan to‘p o‘qlari orqaga sapchib ketadi, ba’zilari yigirma-o‘ttiz gaz beriga kelib 
tushadi. Bundan xavotirlangan to‘pchilar boshlig‘i: 
— Olampanoh, siz bu yerda turmang, bexatarroq bir joyga keting! — deb iltimos qildi. 
— Sen menga aql o‘rgatmay o‘z ishingni qil! — deb o‘shqirdi Sherxon. — Tomchi bilan 
toshni teshadiganlar bor. Sen shunday to‘plarning o‘qi bilan bitta devorni 
tesholmaysanmi? 
— Iloj qancha, olampanoh? To‘plarning quvurlari qizib, cho‘g‘ bo‘lib ketdi. Endi sal 
tanaffus qilib sovutilmasa qizigan quvur yorilib ketishi mumkin. 
Bu orada oftob ham ko‘tarilib, jizillatib quydira boshladi. Savrning o‘rtalari*, bu yerda 
issiq eng avjiga chiqadigan payt. Sherxonning o‘zini ham ter bosa boshladi. Uning xos 
cho‘pdori orqaga o‘tib, uzun yog‘och uchiga o‘rnatilgan soyabonni Sherxonning boshiga 
soya beradigan qilib tutib turdi. Yuzini borutning qurumi qoraytirgan, faqat ko‘zining va 
tishining oqlarigina aniq ko‘rinadigan to‘pchiboshi Sherxondan yana koyish eshitdi: 
— Devor endi teshilay deganda otishini to‘xtatdingmi? Boshqa to‘plar qani? O‘ttizta 
zambarak keltirilgan emasmidi? Cho‘yan o‘qi bilan otiladigan eng katta zambaraklar 
nechun jim? 
— Eng katta zambaraklar eskiroq. Ganga bo‘yida, Chausada Humoyundan o‘lja olingan 
o‘sha zambaraklar olti yildan beri otilgan emas. 
— Men senga aytmabmidim? Vaqtida yog‘lab tur, yaxshilab asra demaganmidim? 
— Yog‘lab, yaxshi asraganmiz, olampanoh! Mayli, agar buyursangiz endi o‘sha katta 
to‘plarni o‘qlaymiz! 
— Darhol o‘qla! Ulardan besh-olti marta o‘q otgunlaringacha avvalgi to‘plar ham sovub 
qolar. Bu devor qulamaguncha hamma zambaraklarni ishlataver! 
— Bosh ustiga, olampanoh! 
Chausada o‘lja olingan zambaraklar chindan ham juda katta, har birini o‘n olti ho‘kiz 
toqqa zo‘rg‘a tortib chiqargan edi. Ularning borut orasiga joylangan cho‘yan o‘qini bir 
to‘pchi ko‘tarolmaydi. Zambarakni o‘qlash va otish uchun besh-olti kishi kerak bo‘ldi. 
Chetroqdagi tosh ko‘tarmaga o‘rnatilgan bu zambaraklar qal’a devorining mo‘ljalga 
olingan joyiga sal qiyaroq turibdi. Qiyalatib otilgan cho‘yan o‘qlardan bir qanchasi 
devorga urilib, orqaga qaytdi. Bu zambaraklar Sherxondan uzoqroq turgan bo‘lsa ham, 
ularning devorga urilib qaytayotgan o‘qlari qiyalab borib Sherxon turgan tepalikning 
etaklariga tusha boshladi. Buni ko‘rgan Sherxonning yuragi bir seskandi. Bu qal’aning 
devorida jon bormi, o‘qlarni qaytarib otyapti?! Yo ichkaridagi rajputlarning metin irodasi 
bu devorga o‘tganmi? Sherxonning xayoliga shu gap kelganda katta cho‘yan o‘q 
qal’aning tepasidan bir gazcha joyini o‘pirib, naryoqqa qulatib o‘tdi. Bundan quvongan 
Sherxon xavf-xatarni yana unutdi-yu, navbatdagi o‘qning otilishini kutdi. 
Navbatdagi o‘qqa borut ikki barovar ko‘p solingan edi. Uning cho‘yan o‘qi ikki barobar 
katta zarb bilan qal’aning tosh devoriga urildi, uni teshib o‘tolmagach, orqaga qiyalab 
qaytdi va zing‘illab uchganicha Sherxondan sal naridagi borut omborining ustiga tushdi. 
Zambarak quvuridan cho‘g‘ bo‘lib yonib chiqqan cho‘yan o‘q ombor ustiga yopilgan 
kigizni ham, charm meshni ham tutatib, teshib o‘tdi-yu, jazirama issiqda qizib turgan 
quruq borutning o‘zini portlatib, yondirib yubordi. Butun bir borut omborining dahshat 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov