Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
288
qoladi va so‘nggi yangliklarni bilib olishga intiladi. Chunki Akbar qo‘shinidagi odat 
bo‘yicha, harbiy yurish paytida to‘ng‘ich shahzoda o‘z bek-u a’yonlari bilan podsho 
yaqinida boradi, qarorgoh tanlanganda ham Salimga Akbar turgan chodirlarning 
yaqinrog‘idan o‘rin beriladi. Shuning uchun otasiga kelib turgan yangi xabarlarni Salim 
boshqalardan oldinroq eshitadi. 
Sharqdagi isyonni bostirishga yuborilgan Todar Malning chopari bugun qanday yangi gap 
olib kelganini ham Albert Salimdan eshitdi. Jaunpur va Biharda shayxlar isyoniga 
qo‘shilgan afg‘on sipohilar xazinadan beriladigan moyananing ozligidan norozi bo‘lib 
yurgan ekanlar. Todar Mal darhol ularning moyanalarini bir yarim barobar oshirish 
haqida podshoning nomidan farmon chiqartiradi. Akbar bu farmonni tasdiqlaydi. 
Shundan so‘ng sharqdagi ko‘pchilik sipohilar Muhammad Yazdiy boshliq bo‘lgan 
xurofotchilar g‘alayoniga qatnashmay qo‘yadilar. Yakkalanib qolgan xurofotchilar Todar 
Malning qo‘shiniga turish berolmay taslim bo‘ladi. Qozikalon Muhammad Yazdiy va uning 
salaflari bo‘lgan o‘ndan ortiq ruhoniy qo‘lga olinadi. Todar Mal ularni kemalarga solib, 
suv yo‘li bilan Akbar huzuriga afv so‘rashga yuborgan ekan, Gangada qandaydir falokat 
yuz beradi-yu, kemadagi Muhammad Yazdiy bilan uning salaflari g‘arq bo‘lib o‘ladilar... 
Ertasi kuni kechki payt Pereyro yana Salimning xos chodiriga kirdi-yu: 
— Amirzodam, Gangada yuz bergan falokatni men boshqalardan ham eshitdim, — dedi. 
— Kema ag‘darilgan ekanmi? Qozikalon nechun g‘arq bo‘libdilar? 
— Todar Mal o‘zi ularning bo‘yinlariga tosh bog‘latib Gangaga cho‘ktirgan emish. U 
haqda hazrat otangizdan Todar Malga maxfiy ishora bo‘lgan ekan. 
— Sizga kim aytdi? 
Pereyro ovozini pasaytirib dedi: 
— Kimligini aytsam... hazrat otangiz jazoga buyurishlari mumkin... 
— Otamga bildirmagaymiz. Gap shu yerda qolgay... Chodirda ikkimizdan boshqa hech 
kim yo‘q-ku! 
— Chopar menga tanish edi. Sekrida farangi sovg‘alar bergan edim. «O‘z ko‘zim bilan 
ko‘rdim!» deb aytdi. 
— Ob-bo sho‘rlik Yazdiy!.. 
Muhammad Yazdiy ilgari Agraning taniqli ulamolari orasida yurganda Salim uni bir necha 
marta ko‘rgan, va’zlarini ham eshitgan edi. Endi Yazdiyning oppoq soqoli Ganga tubidagi 
loyqalarga botib yotganini ko‘z oldiga keltirganda yosh o‘smirning yuragi bir seskandi. 
Nahotki otasi shu qadar beshafqat bo‘lsa?! 
— Hali bu faqat boshlanishi, — deb davom etdi Albert. — Erta-indin bundan dahshatliroq 
halokatning guvohi bo‘lursiz, amirzodam. 
— Yana ne halokat? 
— Mirdevon Shomansur degan bormidi? 
Salim qirq yoshlardagi serg‘ayrat, hushmuomala, istarasi issiq moliya vaziri 
Shomansurni ko‘z oldiga keltirdi. Asli kambag‘al bir oiladan chiqqan Shomansurni Akbar 
tarbiyalab yuksak martabalar bergan edi. Uning hisob-kitobni yaxshi bilishini, moliya 
bobida iste’dodi tengsizligini ko‘p odam maqtar edi. Hatto Todar Mal ham hisob-kitob 
ishida unga bas kelolmay qolgani uchun Akbar mirdevonlikni Shomansurga bergan edi. 
Bundan Todar Malning tarafdorlari norozi bo‘lib yurar edilar. Salim Shomansurning 
hibsga olinganini kecha eshitgan edi. Yo‘lda kelayotganlarida go‘yo uning josusligi 
ma’lum bo‘lgan emish. Shomansur Muhammad Hakim bilan maxfiy aloqa o‘rnatgan 
emish. Uning Muhammad Hakimga yozgan maktubi Panjobdagi janglarda halok bo‘lgan 
kobullik amir Shodmonning kissasidan topilgan emish. Birov bu gapga ishonsa, birov: 
«Todar Malning tarafdorlari mirdevonlik lavozimini Shomansurdan tortib olish uchun shu 
tuhmatni o‘ylab topishgan», deyishardi. 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov