Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
129
Akbar otasining o‘qiga nishon qilib qo‘yilganidan xabar topgan Mohim enaga ichkaridan 
dod solib chiqib, bolani o‘zinig gavdasi bilan to‘sdi. O‘q kelayotgan tomonga qarab 
qo‘llarini ko‘tardi, bor ovozi bilan baqirdi: 
— Otmanglar-o-o!! Otmanglar! Akbar bu! Akbar-ar! Bolaga otmangla-ar!! 
Nihoyat, tog‘dan o‘q otayotganlar bola bilan turgan ayolni ko‘rdilar. Mohim enaga jon 
holatda qichqirib «Ak-k-ba-ar bu-u!» degani Humoyunning qulog‘iga yetganda 
qo‘rquvdan sochlari tikka bo‘lib ketdi. Qal’a tomonga zambarakdan ham, to‘fangdan ham 
o‘q otishni qat’iyan taqiqladi. 
Akbar o‘lim tahlikasini enagasi orqali sezdi. Boya devorni changitib, toshni sindirgan to‘p 
o‘qi enagaga tegishi mumkinligi bolada qo‘rquvdan ham kuchli bir kin va jahl uyg‘otdi. 
Mohim uni ichkariga ko‘tarib kirganda bolannig rangi oqarib ketgan edi. Mohim uni yerga 
qo‘yib, piyolada suv oldi. «Bola qo‘rqqan» deb, suv ichirmoqi bo‘ldi. Lekin Akbarning 
hushi joyida emas, piyolani urib yerga tushirib yubordi. Birdan dod solib yig‘ladi, ammo 
ko‘zlari namlanmadi. Dilidagi toshday qattiq bir jahl tuyg‘usi borlig‘ini iskanjaga olib 
qiynar, boyagi o‘qlarning vizillashi qulog‘idan nari ketmas edi. 
— Akbarjon, bas! Bas! O‘qlardan qutuldik! Yig‘i bas!!. Bo‘ldi bolajonim! Bo‘ldi! 
To‘p o‘qining vahshati bilan birga bolaning qalbiga o‘rnashib qolgan o‘kinch va jahl hech 
tarqamas, Akbar o‘zini u yoqdan bu yoqqa otib yig‘lar, qo‘liga tushgan narsani 
uloqtirardi. Bolaning yig‘isini narigi uydan eshitgan Gulbadan begim chopib kirib keldi. 
Mohim bilan ikkovlashib, Akbarni kech bo‘lganda zo‘rg‘a yupatdilar. Bola uyqusida ham 
og‘ir xo‘rsinib yotardi. Buni ko‘rib Gulbadan begim ko‘ziga yosh oldi. Eshik-derazani 
bekitib, sham yorug‘ida Humoyunga maktub yoza boshladi: 
«Hazrat og‘ajon, shukurkim, Akbarjonni Xudo bir asradi. Lekin uch oydan beri qamal 
azobi hammani jonidan to‘ydirdi. Bopusxon bilan Qorachaxonlarning zulmidan bezor 
bo‘lganlar kechasi devordan o‘zini tashlab, obmo‘ridan chiqib, siz tomonga qochib 
o‘tmoqda ekan. Bu o‘tganlardan biri mening maktubimni sizga yetkazar deb umid 
qilamen. Men eshitdimkim, Bopusxon bilan Qorachaxon bog‘ talashib urushib qolibdilar. 
Xudo rahmatli ammam Xonzoda begimning yaxshi bog‘i, hovli-joyi merosxo‘rsiz qolgan 
edi, shuni Qorachaxon olmoqchi ekan, vazir Bopusxon undan oldin komron mirzodan 
ijozat olib, o‘g‘liga xatlab beribdir. Shu tufayli bu ikki it suyak talashib urishib qoldilar. 
Bopusxon vazirligidan foydalanib, Qorachaxonni dorug‘alik amalidan mahrum qildi. Hozir 
Qorachaxon mingtacha askarga sarkarda. Charmgaron darvozasini qo‘riqlab turibdir. 
Kuyovingizning inisi, mening qaynim Mahdixo‘ja ham uning askarlari safida. Bir kun 
mastlikda Qorachaxon Mahdixo‘jaga sizni maqtagan emish, Komronga xizmatga 
o‘tganidan endi afsus qilarmish, «hazrat Humoyun gunohimni kechirmagay-da, bo‘lmasa 
huzurlariga bosh egib borar edim», degan emish. Podsholarning biridan boshqasiga 
qochib o‘tishga o‘rgangan bunday sotqinlarni o‘zlarining qurollari bilan yengish mumkin 
emasmikin? Ortiqcha qon to‘kilmaydigan biron yo‘lini o‘ylab toparmikinsiz, hazrat 
og‘ajon! Ko‘zlarimiz yo‘lingizga to‘rt bo‘lib najot kutmoqdamiz. Sizni sog‘inib, yig‘lab 
maktub yozgan singlingiz Gulbadan». 
Humoyun bu maktubni olgach, o‘z askarlari safida xizmatda bo‘lgan kuyovi 
Xizrxo‘jaxonni chodirga chaqirdi. Xizrxo‘jaxon botir yigit, odob-axloqi Gulbadanga ma’qul 
kelgan, o‘zi eshonlar avlodidan edi-yu, lekin yoshligida yaxshi tahsil ko‘rmagan, savodi 
yo‘q edi. Humoyun bergan xatni qo‘lida aylantirib ko‘rdi, ko‘ziga sog‘inch bilan surdi. 
— Tinchlikmikin, hazratim? Yoshlikda qunt bilan savod o‘rganmaganimdan endi 
dog‘damen! 
Humoyun maktubni uning qo‘lidan olib, o‘qib berdi. Xizrxo‘jaxon chaqmoq mo‘ylovini 
mamnun silab, bahodirona keng ko‘kragini to‘ldirib nafas oldi: 
— Singlingiz bizga najot yo‘lini topib beribdir, hazratim! Agar buyursangiz men 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov