Microsoft Word akram uzoqov mdh adabiyoti cyr ziyouz com

 
 
Саъдий Шерозий 
(1189-1292) 
 
Мушарафиддин ибни Муслиҳиддин Абдуллоҳ тахаллуси 
Саъдий ҳақидаги маълумотлар турли тазкирада турлича келтирилади. 
Шу боис кўпгина олимлар унинг ҳаёти ва ижоди тўғрисида фикр 
билдирганда шоир асарларидаги қайдларга суянишади. У 1189 йилда 

---

Мустақил давлатлар ҳамдўстлиги халқлари адабиёти
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
12
Шерозда амалдор оиласида туғилган. Отаси Саъд бинни Зангий 
қўлида ишлаган. Бу ҳақда Саъдий “Гулистон”ида ёзади: 
Ман он гоҳ сари точвар доштам, 
Ки сар дар канори падар доштам. 
Саъдийнинг оилавий аҳволи ҳақида тўлиқ маълумот йўқ. Аммо 
форс ҳокими Шамсиддин Тозигўйига мурожаат қилганидан яққол 
кўринадики, Саъдийнинг оиласи оғир аҳволда яшаган. 
Шерозда сиёсий аҳвол нотинч бўлгани учун Саъдий Бағдодга 
йўл олади ва у ерда Низомия мадрасасида таҳсил олади. Илк устози 
Абдулфараж Абдураҳмон ибни Жавзий (1186-1257) эди. Энг муҳими 
тасаввуф таълимотининг асосларини ўрганиш ниятида Саъдий 30 йил 
сафар қилиб, Араб, Эрон, Турк ва Рум мамлакатларида бўлади. 
Саъдийнинг мазкур юртлардаги сайру саёҳатининг батафсил баёни 
йўқ. аммо ундаги тафсилотлар “Бўстон” ва “Гулистон”да акс 
эттирилган.
Мумтоз адабиётнинг барча жанрларида ижод қилган Саъдий 
Шерозга қайтгач пароканда шеърларини жамлаб, 1257 йилда 
“Бўстон”, 1258 йилда “Гулистон”, тўрт девондан иборат куллиётини 
ёзди. Бу девонлар: 
1. 
“Тайибот” 
2. 
“Бадоеъ” 
3. “Хавотим” 
4. “Ғазалиёти қадим” 
Саъдийшунос олимлар шоирнинг қаламига мансуб асарларни 
қуйидагича тартиб берадилар: “Бўстон”, “Гулистон”, “Қасоида”. 
“Таржеббанд”, “Девони Тайибот”. “Девони бадоеъ”, “Девони 
хавотим”, “Ғазалиёти қадим”, “Қитъалар, рубоийлар ва фардлар”, 
“Чор рисола” (мактублар ва жавоблар), “Соҳибнома”.