Microsoft Word 8-lekciya doc

Se-se shıbınları (Glossidae) tuwısı
wa`killeri ekvatoriallıq Afrikada ken` tarqalg`an bolıp 
omırtqalı haywanlardın` qanı menen awqatlanadı. Ha`zirgi waqıtları bularg`a 20 tu`r kirip bulardın` 
ayırım wa`killeri Afrika uyqı keselliginin` qozdırıwshıların tarqatadı. Bulardın` u`lkenligi 6,5-14 
mm ha`m urg`ashıları tiri tuwadı. Tek g`ana 1 lichinka tuwadı. Tirishiligi dawamında urg`ashısı 6-
12 ge shekem lichinka tuwadı. Se-se shıbınlarının` lichinkaları sırtqa shıg`ıwı menen topıraqqa 
tu`sedi ha`m tez tezden topıraq ishine kirip quwırshaqlıq da`wirine o`tedi. 3-4 ha`pteden keyin 
jınsıy er jetken shıbıng`a aylanadı.
Olar tiykarınan jabayı ha`m u`y haywanlarının` sonday-aq adamlardın` qanı menen 
azıqlanadı. Ken` tarqalg`an tu`rlerine Glossina palpalis ha`m Glossina morsitans kiredi. Glossina 
palpalis tiykarınan Afrikada tarqalg`an uzınlıg`ı 1 sm den u`lken.
Adamlardın` u`ylerine jaqın bolg`an da`rya ha`m ko`ller boylarında jasaydı, tiykarınan adam 
qanı menen awqatlanadı. Sonın` ushında adam tripanosonoz keselligin tarqatıwshı tiykarı bolıp 
esaplanadı. Se-se shıbınları denesinde tripanosomalar 2-3 ay tiri saqlanıwı mu`mkin. Glossina 
morzitans tu`rinin` u`lkenligi 1 sm den kishi. Tiykarınan Afrika tog`aylarında jasaydı. Ko`binese iri 
jabayı haywanlardın` qanı menen azıqlanadı. Adamg`a topıladı ha`m tripanosomoz keselliginen 
tarqatıp Afrikada ha`r jılı mın`lap adamlar o`ledi. Afrikada se-se shıbınlarına qarsı ko`p jıllardan 
beri tu`rli pestitsidlar qollanıp kelinedi. Biraq bul isler jaqsı na`tiyje bermey atır. Kerisinshe 
pestitsidler bul jerdegi flora ha`m faunag`a jaman ta`sir etpekte.
Bul Se-se shıbınlar omırtqalı haywanlardın` ha`m adamlardın` qanın sorıwg`a o`tiwine 
baylanıslı ko`p sandag`ı awır keselliklerdin` qozdırıwshıların tarqatıwg`a da iykemlesken. Sonlıqtan 
bularg`a qarsı gu`resiw birqansha ken` regionlarda alıp barılıw kerek, sebebi kishi regionlardan 
bular bir-birine an`sat o`tip turadı.