Microsoft Word 4-китоб ёшлар конф 2017 май

“Таълим, фан ва ишлаб чиқариш интеграциясида интеллектуал салоҳиятли ёшлар 
мамалакат тараққиётининг муҳим омили” конференция материаллари. 
133 
кириб қолган, хатто грант асосида ўқиётган, билим савияси паст талабалар ҳам 
учраб туради. Бундай иллатларни йўқотиш учун тест имтихонлари янада 
модернизациялаштирилиши, тест имтихонларида абитуринтнинг тўплаган 
баллари учун масъул шахс аниқ белгилаб қўйилган бўлиши лозим. Бундай 
муаммоларни ижобий хал қилиш ва талабаларнинг янада чуқурроқ билим 
олишга интилишларини кучайтириш мақсадида таълим тизимининг қуйидаги 
лойиҳасини тавсия қилиамиз: 
Ушбу лойиҳага кўра барча талабалар олий ўқув юртларининг I курсига 
контракт асосида ўқишга қабул килиниши тавсия этилади. I курсдан бошлаб 
ҳар бир семестр ёки ўқув йили охирида талабанинг фанлардан ўзлаштирган 
билимларини ва олий ўқув юртига кириш тест имтиҳонларида тўплаган 
рейтинг балларини эътиборга олган ҳолда уларга келгуси семестр учун 
кўшимча стипендиялар, устамалар ва грантлар тайинланади (ажратилади), энг 
юқори балл тўплаган иқтидорли талабалар эса кейинги курсдан бошлаб грант 
асосида ўқиш имтиёзига эга бўладилар.
Ушбу лойиҳада мутахассисликлар учун ўзлаштирилиши катьий белгилаб 
кўйилган (ўзлаштирилиши зарур бўлган) фанлардан ташқари, ўқув режасида 
кўрсатилган фанларнинг қайси бирини ўрганишни талабанинг ўзи танлайди. 
Лекин талаба рад қилган фанларнинг максимал сони вазирликнинг норматив 
хужжатларида катъий белгилаб кўйилган бўлиши зарур ва хар бир курс учун 
ўқув режасида белгиланган фанларни тўлиқ ўзлаштирган талаба курсдан 
курсга кўчирилади. Мабодо агар талаба ушбу фанлардан 3 таси ва ундан 
ортиғини ўзлаштирмаган бўлса, у ўз курсида кайтадан ўқийди ва контракт 
пулини ҳам кайтадан тўлайди. Агар бундай талаба I курсни 2 йил ўқигандан
кейин хам тегишли фанларни ўзлаштира олмаса, олий ўқув юртида ўқишдан
четлаштирилади ва қайта тиклаш ҳуқуқидан махрум бўлади. 
Агар ўзлаштирмаган фанлар сони 2 ва ундан кам бўлса талаба ушбу 
фанларни қайта ўзлаштириш шарти билан курсдан-курсга кўчирилади, ҳамда 
кўшимча контракт пули тўлаб, ўзлаштирилмаган фанлар бўйича кўшимча 
дарсларга катнашади. Ҳар бир семестр охирида ушбу фанлар бўйича хам 
назорат турларига катнашиб рейтинг балларини тўплайди. 
Ўз вақтида фанларни ўзлаштира олмаган ва курсдан-курсга қолиб ўқиётган
талабаларга семестр ёки ўқув йили давомида стипендия берилмайди. 
Дарсларни чуқур ўзлаштиришнинг яна бир омилларидан бири-талабалар 
билимини баҳолаш тизимини тўғри танлай билиш ва ташкил этишдан 
иборатдир. Масалан, олий ўқув юртларида хам бахолар худди академик лицей 
ва касб-ҳунар коллежларидаги каби семестр ёки ўқув йили давомида ўқитувчи 
ва гурух журналларида мунтазам равишда қайд қилиб борилса хар бир семестр 
охирида якуний назорат ўтказилмайдиган фанлардан хам жорий ва оралик 
назорат баллари асосида талабанинг рейтинг дафтарчасига зачёт баллари қайд 
қилинса ва ушбу балл натижалари талабага стипендия беришда эътиборга 
олинса ўзининг ижобий натижасини беради. 
Хозирги пайтда олий ўқув юртларида хар бир семестрда жорий назоратга 
максимал 40 балл, оралиқ назоратга максимал 30 балл, якуний назоратга ҳам 

---