Microsoft Word 1- amaliy mashg'ulot doc

VARIANT – 2 
1. Benzinda geptan izomerlarining massa ulushlari 65% va oktan izomerlariniki 
35%. Massasi 50 kg (n. sh. da) bo’lgan benzinning yonishi uchun kancha hajm 
kislorod talab etiladi? 
2. Benzinda geptan izomerlarining massa ulushlari 5% va oktan izomerlariniki 
95%. Massasi 15 kg (n. sh. da) bo’lgan benzinning yonishi uchun qancha hajm 
kislorod talab etiladi? 
3. Lasetti avtomashinasi 950 km yo’l bosganda 110 kg massa benzin sarf bo’lgan. 
Agar benzindagi uglerodning massa ulushi 85%, vodorodning massa ulushi 15% 
bo’lsa, benzinning yonishi uchun kerak bo’lgan kislorod va havoning hajmini 
hisoblang. Bu masofani quyidagi avtomabil rusumlari uchun ham bajaring: 
a). vaz 21 06 
b). damas 
d). captiva 
4. TTZ – 100 markali g’ildirakli traktor uchun bakda 85kg massa kerosin yoqilg’isi 
bor. Agar uglerodning massa ulushi 70%, vodorodniki esa 30% bo’lsa, kerosinning 
yonishi uchun qancha hajm havo sarf bo’ladi? 
5. Neftni n-butandan piroliz qilish (parchalanish, oksidlanish, degidrogenlanish, 
izomerlanish) natijasida etilen, propilen, butilen, izobutan, butadien va boshkalar 
olinadi. Tegishli reaktsiyalarning tenglamalarini yozing. 
6. Benzin namunasida to’yinmagan uglevodorodlar borligini tajriba yo’li bilan 
qanday isbotlash mumkin? Analiz planini tuzing. Javobingizni reaktsiyalar 
tenglamalari bilan tasdiklang. 
7. Sintetik benzin olish organik sintezda sintezgazdan foydalanish yo’nalishlaridan 
biri hisoblanadi. Sintetik benzin rangsiz tiniq suyuqlik bo’lib, tarkibida C
5
dan C
10
gacha uglevodorodlar bo’ladi. 67,2 m
3
hajm uglerod (II)-oksid va 144 m
3
hajm 
vodoroddan iborat gazlar aralashmasi CO : N
2 
1:2 nisbatda reaktsiyaga kirishsa 
qancha massa sintetik benzin olish mumkin?, sintetik benzin n-geptandan iborat 
bo’lib, reaktsiya unumi nazariyga nisbatan 80% ni tashkil etadi. Jarayon 
mexanizmi: 
nCO + 2nN
2 
→
C
n
N
2n 
+nN
2
O 
Neft fraksiyalarga ajratilganda 20 % miqdorida benzin olinadi. Bu olingan benzin 
tarkibida 55 % oktan bo’ladi. 1). 25 tonna 2). 35 tonna 3). 40 tonna neftlardan; 

---

a) qancha massa benzin olinadi. 
b) qancha massa oktan olinadi. 
d) olingan oktanni yoqish uchun qancha hajm kislorod va havo kerak bo’ladi. 
NAZORAT UCHUN SAVOLLAR 
 
1.
Eng muhim neft mahsulotlarini va ularning ishlatilish sohalarini qayd eting. 
2.
Neftni haydash qanday amalga oshiriladi? 
3.
Neft mahsulotlarini haydashdan maqsad. 
4.
Neft va neft mahsulotlarini haydash natijasida qanday yoqilg’ilar olinadi? 
5.
Benzin fraksiyasi qanday haroratda olinadi.