Metodologiyasi o z b e k I s t o n r e s p u b L ik a s 1


' Tarix falsafasining nazariy asoslari. 199-b


bet42/269
Sana14.07.2022
Hajmi
#798689
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   269
Bog'liq
Tarix fani metodologiyasi

' Tarix falsafasining nazariy asoslari. 199-b.
Лаптева М.П. Теория и методология истории: курс лекций / М.П.
Лаптева; Псрм. гос. ун-т. - Пермь, 2006. С. 159-160.
O'sha joyda.


ong m ahsuli hisoblanadi», — degan fikrni ilgari surgan bo‘lsa, 
yana bir ingliz tarixchisi M. O ukshot: «Tarix fanining predmeti 
bu shunchaki tarixchining tadqiqot olam idir, undagi jarayonlar 
tarixchining tafakkuri m ahsuli va konstruksiyasidir. Tarix bu — 
tarixchi g‘oyalarining spetsifik olamidir», - degan fikrni o'rtaga 
tashlaydi. Tarixchi G. K om m adjer zamonaviy tarix faniga ta ’rif 
berar ekan, uni quyidagicha sharhlab beradi: «Tarix amaldagi 
atom , kimyoviy vositalar singari o‘zini namoyon eta olmaydi. Bu 
vositalar tabiatda mavjud va inson ularni yo‘q qilgunga qadar 
mavjud bo‘ladi. Tarix esa tabiatda yashamaydi, balki inson tasav- 
vurida, xotirasida yashaydi»1.
Tarix fani haqida bir qator vatandoshlarim iz ham o ‘z qarash- 
larini bayon qilganlar. Xususan, buyuk m utaffakkir shoir va al- 
loma A lisher Navoiy tarix fani haqida shunday fikrlar bildirgan:
«H ukm dorlarning qay biri zulm o tin i surdiyu, qay biri ado- 
lat bilan dong taratdi va oxiri bundan nim a m urod hosil bo'lga- 
nin tarixdan bilam iz. OMkada nim a obod bo‘ldi, m am lakat ni- 
m adan tinchlikka yuz tutdi? H ar bir shaxsning sifatida nim a-yu, 
nuqsonlari nim a, ham m a-ham m asi tarixda bitilgan».
Abulg'oziy Bahodirxon o‘z asarini yaratar ekan, tarixiy jara­
yonlar va voqealarni obyektiv ravishda yoritishga harakat qilgan- 
ligini alohida ta ’kidlaydi: «Emdi ko‘nglingizga kelm asunkim faqir 
ta ra f tutub yolg‘on aytqon bo‘lg‘aym an va yo o ‘zim ni g'alat ta ’rif 
etqon bo‘lg‘ayman».
U «Shajarai turk» asarini yozishga kirishar ekan, Xorazm xon- 
lari tarixini yozishga harakat qilayotganligi va bunda nafaqat sa- 
roy tarixi, balki shu hududlarda yashab o'tg an xalqlar va ularning 
tarixi, turkiy xalqlarning tarixi kabi sohalarni ham yoritish- 
ni maqsad qilganligini, biroq ayni vaqtda bu tarixlarni, ayniq- 
sa Xorazm xonlari tarix in i yozishda betaraf boMish, tarafkash- 
lik qilm aslik yoki ilmiy til iborasi bilan aytganda voqealarni 
obyektiv ravishda yozishga amal qilmoqligini alohida ta ’kidlab


Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   269




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish