Metodologiyasi o z b e k I s t o n r e s p u b L ik a s 1


M ullo Olim Maxdumxoja. Tarixi Turkiston. — T., 2010


bet45/269
Sana14.07.2022
Hajmi
#798689
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   269
Bog'liq
Tarix fani metodologiyasi

 
M ullo Olim Maxdumxoja. Tarixi Turkiston. — T., 2010.
2
lbrohim ov A. Bizkim o'zbeklar... — Т.: «Sharq*, 1999. 278-279-bb.
58


chi 
fan. Tarix fani insoniyatning butun o‘tm ishi davomida ja m i­
yat hayotida sodir b o ig a n voqea-hodisalar, jarayonlarni (jam iyat 
rivojini) 
yaxlit bir tarzda 
0
‘rganadi1.
Hozirgi zamon tarix fani alohida boMimlar va sohalardan tash­
kil topgan bilim lar majmuyidir.
Tarixiy manbalar va m um toz adabiyotda tarix va ta’rix iborala- 
rining turiicha m azm unda qoMlanilganligini kuzatish mum kin.
Ta’rix (arab tilida — yuz bergan, sodir boMgan) — m ashhur 
kishilarning tug‘ilishi va vafoti, turli bino-inshootlarning quri- 
lishi, kitoblar ta’lifi va boshqa m uhim voqea-hodisalar vaqtini 
anglatuvchi uslub. Ta’rix ko'pincha u yoki bu m ashhur shaxsning 
vafoti munosabati bilan, biror-bir tarixiy voqeaning sodir boMgan 
sanasini anglatish yoki unga ishora tarzida she’riy tilda yozil- 
gan. Ta’rixda qoMlangan so‘z va iboralar, ularni tashkil etgan arab 
harflarining abjad raqam i bilan qo‘shib hisoblanganda, m a’lum 
bir sana kelib chiqadi. Sanani bildiradigan so‘z yoki ibora ta ’rix 
moddasi, ularni tashkil etgan harflarning abjad bo‘yicha yigMn- 
disi jum al deyiladi. Ta’rix faqat mustaqil yozilmay, ba’zi bir asar- 
larning ichida ham keladi.
Ta’rixda m uallif ko'zda tutgan sana so‘z yoki m uam m o usulida 
ifodalanadi. Shunga ko‘ra, ta ’rix sarih (ochiq, ravshan) va ta ’miya 
(berkitilgan, yashirilgan) kabi ikki turga boMinadi. Ta’rixning sa­
rih turida sana ochiq ifodalansa, ta ’miyada avval ta ’rixning m od­
dasi topiladi. Tarix asarlarida va m anbalarda ta ’rixlar qoMlanilgan 
holatlar juda ko‘p uchraydi.
Masalan, Alisher Navoiy o ‘zining «Mahbub ul-qulub* asarini 
yozgan vaqti haqida quyidagi to 'rtlik n i bitgan:
Bu nomakim lisonim oMdi qoyil,
Kilkim tili har na’v el ishiga moil,
Tarixi «xush» lafzidin oMdi hosil,
Har kim o‘qusa ilohi boMg‘ay xushdil.
27

Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   269




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish