Меҳнат ҳуқуқининг предмети одамларнинг моддий

(
бажарганишига)мутаносибиш ҳақитўланади.Тўлиқсизиш вақтибелгиланишишартбўлган
ходимлартоифасивабундайишвақтинибелгилаштартибикорхонанаингИчкимеҳнаттартиби
қоидалариёкибошқалокалмеъёрийҳужжатлариданазардатутибқўйилишимумкин.Тўлиқсиз
иш вақти белгиланиши ходимнинг тўлиқсиз ишга тўлиқсиз ҳақ тўланишидан бошқа

---

чекловларгасабаббўлмайдиваходимнингбошқаҳуқуқлари(
тўлиқмеҳнаттаътилига,бошқа
ходимларбилантенгимтиёзларваенгилликларданфойдаланиш вабошқалар)
.Тўлиқсизиш
вақти белгиланишини сўраб ходимнингиш берувчига қилган ёзма илтимоси иш берувчи
томониданучкунмуддатичидакўрибчиқиладиваҳалэтилади.Ходим тўлиқсизиш вақти
белгилашнисўрабберганаризасиишберувчитомониданрадэтилганитақдирдаубелгиланган
тартибдамеҳнатнизолариникўрибҳалэтувчиорганларгамурожаатқилишимумкин.Бундай
низоникўрганорганиш берувчиходим талабиниасоссизрадэтган,дебтопса,иш берувчини
ходимучунтўлиқсизишвақтибелгилашгамажбурқилувчиқарорчиқаришимумкин.
25.I
shvaqt
ir
ej
i
mi
.
Иш вақтиниҳисобгаолиш.Ходимларнингҳарқандайишлаганвақтиниҳисобиниюритиш иш
вақтини ҳисобгаолиш дейилади ваодатдакорхонадаиш вақти табелини юритиш орқали
амалгаоширилади.Иш вақтиниҳисобгаолиш дегантушунчаходимларнингтурлитоифасига
уларучунқонундаёкикорхоналокалмеъёрийҳужжатларидабелгилабқўйилганиш вақти
нормаларигамувофиқтурлииш вақтирежиминибелгиланишисифатидаҳамталқинэтилади.
Бундайҳолларда,айталик,нормалиш вақтигаэгаходим иш вақтинингбошланиши,тушлик
танаффусваишнитамом бўлиши,дам олиш кунлариҳисобгаолинганиҳолдабелгиланган
нормани муайян давр учун тақсимланиши назарда тутилади.Беш кунлик иш ҳафтасида
ишлайдиганходимлариш кунитушликтанаффусгаажратилганвақт251ҳисобгаолинмагани
ҳолда8соатдан(5х8-
40)
,олтикунликишҳафтасирежимидаишловчиходимларишкуниэса7
соатдан,олтинчииш кунидаэса5соатдан(5х7-35+5-40)иборатбўлади.Навбатбилан
ишлайдиган бўлинмаларда (
участкаларда)иш навбатининг вақти,уларнинг навбатланиш
тартиби,тушкитанаффусвақтиёкиовқатланиш вақти,дам олиш кунларинибериш корхона
раҳбарикасабауюшмасиқўмитасибиланкелишганҳолдатасдиқлаганнавбатлиликжадвалига
кўрабелгиланади.Ходимниишгаиккинавбатдавомидакетма-
кетжалбэтиш тақиқланади.
Навбатлилик жадвалига биноан ҳар бир ходимга белгиланган иш вақтинингдавомийлиги
тегишли давр учун иш вақтинингбир меъёрли давомийлигидан ошиб кетмаслиги керак.
Навбатчилик жадвали билан манфаатдор ходимлар укучга киришига қадар тилхатбериб
таништирилишларикерак.Ишнингтугашибиланунингкейингикундабошланиши(
навбатда)
ўртасидагиҳаркунгидам олиш вақти12соатданкам бўлмаслигикерак.Қисқартирилганиш

---

вақти белгиланган ходимлар (
зарали ва ноқулай,алоҳида тусга эга бўлган ишлар,вояга
етмаганларвабошқалар)иш вақтирежимиҳам беклгиланганиш вақтинормасидоирасида
юқоридагидектақсимланади.Масалан,18ёшгатўлмаганходимнингҳафтасига36соатдан
иборатиш вақтиҳафтадагииш кунларигатақсимланади.Тўлиқсизиш вақтибелгиланган
ходимларнингишвақтирежимивауларишвақтиниҳисобгаолибборишишберувчитомонидан
алоҳидатартибдаамалгаоширилади.
26.Tungivaqt
daginor
mali
shsharoi
t
l
ar
i
danchet
l
ashgandai
shvaqt
i
nit
art