1-MAVZU. UMUM TALIM MAQTABLARIDA TUGARAK ISHLARINING
MAQSAD VA VAZIFALARI.
Reja.
1
. Maktabda tasviriy va Amaliy san`at tugaraklari.
2. Tasviriy san`at tugarak ishlarining maqsad va vazifalari
3. Amaliy san`at tugarak ishlarining maqsad va vazifalari
4. Sinf-dars shaklidagi mashg`ulotlarni tashkil etish
1
. Maktabda tasviriy va Amaliy san`at tugaraklari.
Umumiy o`rta ta`lim maqtablarida tasviriy san`at o`quv
predmetning
maqsadi barkamol, komil insonni badiy madaniyatini shakllantirishga qaratiladi.
Tasviriy san`at o`quv predmeti xar bir inson uchun zarur bulgan badiy
madaniyatga doyr elementar bilim va malakalar beradi. Chunki, xar bir o`quvchi
kelajakda qaysi soxada ishlashidan qatiy nazar u ishdan tashqari vaqtlarda dam
olishi,
xordiq chiqarishi, ish vaqtida sarflangan quvvatni tiklashi kerak buladi.
Bunga u yuksak badiy saviyada ishlangan san`at asarlari bilan mo’zey,
kurgazmalar va boshqa joylarda tanishish, ularni idrok etish, ulardan zavqlanish
orqali erishadi.
Shuningdek, kupchilik o`quvchilar ularning kelajak xaetlarida
malum muqdorda rasm ishlashlariga tug`ri keladi. Rasm chizishni bilish, faqat
rassomlar,
dizaynerlar, me`morlar uchungina emas, u uqituvchilar, injenerlar,
mediklar, quruvchilar, agronomlar, harbiylar, olimlar uchun xam zarurdir. Ularning
xar biri o’z faoliyatlarida rasm, sxemalar, diogrammalar, eskizlar orqali so’z bilan
tushuntirip bulmaydigan o’z g`oya va fikrlarini tasvirlap
kursatishga xarakat
qiladilar. Lekin, bu maqtablarda tasviriy, amaliy va me`morchilik san`atlaridan
chuqur va keng bilim va malakalar berish kerak ekan, degan ma`noni bildirmaydi.
Maktablar o’z nomiga kura umumiy urta ta`lim maqtablari deb nomlanib,
bolalarga boshqa fanlar qatori tasviriy, amaliy va me`morchilik san`atlaridan
umumiy, elementar bilim va malakalar berishni vazifa qilib quyadi.
Yana shuni
ham qayd qilish lozimki, umumiy urta ta`lim maqtablari rassomlarni taerlamaydi,
iqtidorli bolalar bilan ishlash, ularni rivojlantirish bilan ham shug`ullanishni
nazarda tutmaydi. Rassomlar taerlash, iqtidorli bolalar bilan ishlash maqtab
tugaraklarida, maxsus
maqtab va akademik litseylarda, kollej va oliy o`quv
yurtlarda amalga oshiriladi. Shuning uchun umumiy urta ta`lim maqtablarida
haddan zied bolalarni qiynab quyadigan, ortiqcha zuriqishga olib keladigan
topshiriqlar berishga xarakat qilish tug`ri emas. Maktablarda tasviriy san`atdan
beriladigan elementar bilim va malakalarga yarasha
uqitish metodlarini qullash
zarur buladi. Biroq tasviriy san`atdan oliy va urta maxsus o`quv yurtlarida
qullanilaetgan uqitish metodlarining ayrim jixatlaridan foydalanish inkor
etilmaydi. Shuningdek, ulardan tulaligicha umumiy urta ta`lim maqtablarida
foydalanish xam pedagogik jihattan tug`ri emas.