|
ФИО автора: Namangan davlat universiteti Pedagogika nazariyasi va tarixi yo’nalishi
2-bosqich magistranti
Qodirova Nilufar Abdusattor qizi
Название публикации: «O’QITISH VA TA’LIMDA INNOVATSION TEXNOLOGIYALARDAN FOYDALANISH»
ANNOTATSIYA
Maqolada innovatsion ta’lim texnologiyalarni ishlab chiqarish integratsiyasi orqali o’quvchilarni ta’lim-tarbiyaga yo’naltirish, o’quv jarayonida innovatsion faoliyat bilan shug’ullanish orqali ta’lim sifatini oshirish haqida so’z boradi
Kalit so’zlar: innovatsiya, texnologiya, o’quvchi, integratsiya, ta’lim, amaliyot.
Mavzu;
Namangan State University In Direction of Theory and History of Pedagogy2
2 st year master’s degree
Qodyrova Nilufar Abdusattor qizi
Keywords: innovation, technology, reader, integration, education, practice.
KIRISH
Bugungi kunda maktab va oliy ta’lim tizimidagi an’anaviy va ommaviy ko‘rinishdagi ta’lim va tarbiya jarayonlari o‘rniga ta’lim muassasalari rivojlanishida o‘ziga xos yangilik bo‘lib innovatsion jarayonlar kirib kelmoqda. Innovatsiya atamasi lotincha novatio so’zidan olingan bo’lib, “yangilanish” yoki “o’zgarish”) “in”qo’shimchasi esa lotinchadan “yo’nalishida “ deb tarjima qilinadi, agar buni yaxlit “Innovation” ko’rinishida tarjima qilsak – “O’zgarishlar yo’nalishida” deb izohlanadi. Innovation tushunchasi birinchi bo’lib XIX_asrning ilmiy tadqiqotlarida paydo bo’ldi. “Innovatsion ta’lim” deganda odatda o‘quv jarayoniga yangi (foydali) elementlar
olib kirish tushuniladi. Shuning uchun ta’lim tizimida innovatsiya o‘zgartirish bilan bevosita bog‘liq. Bunday o‘zgartirishlar ta’lim tizimining:
maqsadiga, mazmuniga, metod, texnologiyasiga, tashkil etish shakli va boshqaruv tizimiga;
pedagogik faoliyatdagi o‘ziga xoslik va o‘quv-bilish jarayonini tashkil etishga;
ta’lim darajalarini nazorat qilish va baholash tizimiga;
o‘quv-metodik ta’minotiga;
tarbiyaviy ishlar tizimiga;
o‘quv reja va o‘quv dasturlariga;
o‘quvchi va o‘qituvchi faoliyatiga bog‘liq.
2017-2021 yillarda O’zbekiston Respublikasining rivojlanishning beshta ustuvor yo’nalishlari bo’yicha harakatlar strategasi, 2017-yil 29-noyabrdagi O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 30- noyabrdagi PP-3416-sonli qaroriga asosan O’zbekiston Respublikasi innovatsion rivojlanish vazirligi tashkil etildi. [1] O’zbekiston Respublikasini innovatsion va ilmiy-texnik rivojlantirish sohasida jamiyat va davlat hayotini har tamonlama rivojlantirish, mamlakatning intullaktual va texnologik salohiyatini oshirishga qaratilgan yagona davlat siyosatini amalga oshiruvchi davlat boshqaruv organi hisoblanadi.
Innovatsion texnologiya (IT) – shunday bilimlar sohasiki, ular yordamida davlatimiz ta’lim sohasidagi tub burulishlar yuz beradi, o’qituvchi faoliyati yangilanadi, bilimga chanqoqlik vatanga muhabbat, insonparvarlik tuyg’ulari tizimli ravishda shakllantiriladi. Boshlang’ich ta’lim umumta’lim maktablarining bosh bo’g’ini bo’lganligi sababli ana shu jarayonda o’quvchi shaxsining mukammal rivojlanib borishiga ko’proq e’tibor berish lozim. Innovatsion texnologiyalardan dars jarayonida foydalanishning o’ziga xosligi shundaki, ular o’qituvchi va o’quvchilarning birgalikdagi faoliyati orqali amalga oshiriladi.[2] O’qitish jarayoni o’qituvchi hamda o’quvchining faoliyati o’quv materialini bayon qilish, o’quvchilarning fanga bo’lgan qiziqishini orttirish, fikrini teranlantirish va e’tiqodini shakllantirish, o’quvchilarning mustaqil mashg’ulotlariga rahbarlik qilish, ularning bilim, ko’nikma va malakalarini tekshirish hamda baholashdan iborat. O’z ishiga ixlos bilan qaragan o’qituvchida chinnakam ehtiros bo’ladi.
Darsning oldindan loyihasi ya’ni texnologik xaritasi tuziladi. Texnologik xarita tuzish uchun o’qituvchi dasrning har bir bosqichida amalga oshiriladigan ishlar, ularda o’qituvchining pedogogik va o’quvchilarning o’quv bilish faoliyatini tashkil etish, boshqarish va faollashtirish yo’llari, teskari aloqani amalga oshirish, ularga ajratilgan vaqtni aniq belgilash lozim. Texnologik xaritada albatta tashkiliy qism, yangi mavzuning motivatsiyasi, o’quvchilarning bilimini tekshirish, yangi mavzuni o’rganish va uni mustahkamlash, erishilgan natijalarni tahlil qilish va yakun yasash kabi bosqichlari bo’ladi. Bunda o’qituvchi vao’qituvchining dars davomida bajaradigan ishlari bosqichma bosqich qayd etiladi. Dars texnologik xaritasining
mukammal tuzulishi maqsad va fazifalarini amalga oshirish, samaradorlikka erishish va bosqichlar o’rtasidagi uzviylikni ta’minlash, vaqtdan unumli foydalanish imkonini beradi.[3]
Masalan, 8-sinf o’quvchilari uchun anatomiya darsi; ushbu texnologiya odam qon aylanish sistemasi mavzusiga doir yurak chizmasi orqali namoyish etilib, bunda o’quvchilar o’rtaga tashlangan muammoni har tomonlama ochib berishga harakat qiladilar. Yurak rasmi vatmanga chizilib uning tepa qismiga yechilishi kerak bo’lgan muammo yoziladi. Pastki qismiga muammoni hal etilish yo’llari yozib boriladi va o’quvchilar o’rtasida umumiy mummo yechiladi.
Bu usul orqali o’quvchilarning mustaqil, keng, ijodiy, tanqidiy fikrlashga o’rganiladi. 4-sinfda asosiy ish tadqiqotchilik faoliyati va kartoteka tuzishga qaratilgan bo’ladi.
Ijodiy tasavvur rivojlantirish dasturi bo’yicha axborot blonlari va dars qurilmasida qanday malaka va ko’nikmalarni murakkab mavzularni tahlil qilishdan avval shakllantirish lozimligini hisobga olish muhim ahamiyatga ega, shuning uchun dasturda u yoki bu bilimlarning asta sekin o’zlashtirishi malaka va ko’nikmalarni uzluksiz egallash natijasida o’quvchilar tayyorgarlik darajasi va yuklamalarning kengaytirilishiga erishildi.
REFERENCES
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 30-noyabrdagi PP-3416-sonli O’zbekiston Respublikasi innovatsion rivojlanish vazirligi tashkil etish to’g’rida gi Qarori.
Abduqodirov A.A, Begmatova N.X Maktabgacha ta’lim muassasalarida multimedia texnologiyasidan foydalanish uslubiyoti (o’quv uslubiy qo’llanma). – Qarshi: Nafas, 2011
Ahmedova M. Maktabgacha yoshdagi bolalarning o’zlashtirish darajasini aniqlash va tahlil qilish. Balo shaxsini rivohlantirishning dolzarb muammolari mavzusidagi II xalqaro anjuman- T.: 2008
Do'stlaringiz bilan baham: |
