|
Xondiza polimetall koni (rux-qo’rg’oshin)
Xondiza polimetall ruda koni — Surxondaryo viloyatidagi kon. Hisor togʻlarining jan.gʻarbiy qismida, Denov shahridan 90 km narida joylashgan. Vulkanogen jinslardagi kolchedanpolimetall sanoatgenetik tipga mansub. Konda 1968—74 yillarda mufassal razvedka ishlari olib borilgan. Kon 1957 yilda geologik tadqiqotlar ishlab chiqarish jarayonida Xondizza partiyasi tomonidan va keyingi yillarda 1: 25000 miqyosdagi qidiruv ishlari
Surxontov, so‘ngra Xandizin gidravlik yorilish va geologiya tadqiqotida o‘rganilgan (A.D. Shmulevich, O.I. Chernix, V.E. Matorin, A.V. Golovchenko va boshqalar). 1968-1974 yillarda amalga oshirildi. Uning batafsil razvedkasi (N.A. Kochetkov, T.E. Vidusov, M.D. Troyanov va boshqalar) tomonidan zahiralarni hisoblash ishlari olib borildi. 1970 yilda loyiha tasdiqlandi. Dastlab, konning istiqbollari qo'rg'oshin bilan bog'liq edi. Konni T. Sh. Shoyoqubov ochgan. Xondiza polimetall ruda konir. k. vulkanotektonik strukturada joylashgan boʻlib, asosan, andezitdatsitriolit tarkibli quyi karbon togʻ jinslaridan tuzilgan. Intruziv togʻ jinslaridan granitporfir, gabbrogranit, gabbrodiorit, diabazporfir, adamelit va lamprofirlar mavjud. Kondagi eng katga ruda toʻplami vize yarusining zoy (C,t—V,) va vaxshivar (C,v2S) svita yotqiziklarida (konglomerat, qumtosh, alevrolit va riolitli tuflar) joylashgan. Asosiy rudalashuv zonasi bir-biriga yaqin joylashgan, 10– 20 m dan 120–150 m gacha boʻlgan qatlamsimon va linzasimon tanalardan iborat boʻlib, yalpi brekchiyasimon hamda xolxolsimon rudalar majmuasidan iborat. Polimetall rudalar, asosan, galenit, sfalerit, xalkopirit minerallaridan tashkil topgan. Oz miqdorda pirit, kvars, seritsit, dolomit, xlorid ham uchraydi. Rudada asosiy elementlar (Zn, Pb, Si) dan tashqari, sanoat ahamiyatiga ega Ai, Ag, Cd, Se, Fe va boshqa bor. Xondiza polimetall ruda konir.k.da qoʻrgʻoshin — 703,8 ming t (rudadagi tarkibi 2,99%), rux — 1503,8 ming t (6,39%), mis 173,1 ming t (0,85%), kumush — 2333,3 t (114,3%), oltin — 7064 kg (0,35 g/t), selen — 128 t (0,00068%), kadmiy, indiy va boshqalarning zaxiralari aniqlangan. Xondiza polimetall ruda konir.k.ni oʻzlashtirish 2005-yildan qoʻshma korxona tashkil qilish yoʻli bilan amalga oshirish moʻljallangan.
Xandiza konlarida ishlab chiqarish jarayonida quyidagi texnologik jarayonlar amalga oshiriladi:
- burgʼulash va portlatish ishlari;
- togʼ massasini EYuM yordamida yuklash olib chiqish;
- YeJK, MT samosvallari bilan togʼ massasini tashish;
- kon laximlarini mustaxkamlash ;
- shaxtadan suv chiqarish;
- shaxtaga suv va siqilgan havo yetkazib berish;
- EYuM, yer osti samosvallarini, VMP va nasoslarni taʼmirlash;
- Xondiza konining VOD-30 va VMP yuzlari bilan ventilyatsiyasi.
Konchilik ishlari asosan oʼziyurar uskunalar yordamida amalga oshiriladi, shu jumladan:
• burgʼulash uskunalari:
- 15 m balandlikdagi koʼndalang kesimdagi laximlar uchun burgʼulash moslamasi - ikkita manipulyator bilan Rocket Boomer 282 tipidagi;
- koʼndalang kesimi 15m 2 dan kam boʼlgan laximlar uchun burgʼulash qurilmasi - bitta manipulyator bilan Boomer 104 turi;
- ishlab chiqarish bloklarida quduqlarni burgʼilash uchun bitta manipulyator bilan burgʼulash qurilmasi - Simba 157 turi;
- burgʼulash uchun burgʼulash moslamasi - NKR 100MPA turi;
• tashish uskunalari:
- kovush quvvati 3 m3 boʼlgan EYuM – SANDVIK LH-307 tipidagi kesimi 15 m2 dan yuqori boʼlgan togʼ massasini tashish uchun kapital qazib olish ishlari uchun;
- kovush quvvati 1,5 m3 boʼlgan EYuM - 15 m2 gacha boʼlgan togʼ massasini tashish uchun kapital qazib olish ishlari uchun va SANDVIK LH-203 turi.
- YeJC-417 tipidagi togʼ massasini tashish uchun - yuk koʼtarish quvvati 15 tonna boʼlgan shaxta samosval.
Ichki yonish dvigatellari bilan pnevmatik gʼildiraklardagi oʼziyurar transport vositalar, shuningdek, odamlarni va materiallarni yetkazib berish, osilib turgan togʼ jinslarini tozalashda, mustaxkamlash ishlarini bajarish, yer osti yoʼllarini saqlash uchun yordamchi ishlarda foydalaniladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
