Асосий ходимлар жумласига асосий ва ёрдам цехларнинг, ёрдам ишлаб чиқаришларнинг, завод лабораториялари ва булимларининг, тозалаш иншоатларининг, алока узелларининг, ахборот-хисоблаш марказларининг, барча турдаги куриклашнинг, завод бошқармаларининг ходимлари киради.
Асосий булмаган фаолият билан банд булган ходимларнинг уй-жой ва коммунал хужалигига хизмат курсатиш, савдодаги, ёрдам қишлоқ хужалиги корхоналари, тиббий муассалари ҳамда мактабгача тарбия муассалари, маданий муассаларида банд булган ходимлар ташкил этади.
Шунинг учун корхонадаги бухгалтерия хисобини энг мухим вазифаларидан бири мехнат улчови ва унга хак тулаш устидан назорат килиб туришдир.
Корхоналарда мехнат хаки ва мехнат хаки юзасидан хисоблашишлар хисобини юритишни вазифалари қуйидагилардан иборат:
1. Корхонанинг узи томонидан тасдикланган режада белгиланган иш ва хизматчиларнинг сонига риоя килиниши, мехнат унимдорлигини ошириш буйича режаларининг бажарилиши буйича мехнат интизоми иш вақтида тулик фойдаланиши устидан назорат килиб туриш;
2. Ҳар бир ишчи – хизматчига туланадиган мехнат хакини уз вақтида хисоблаш, уни махсулот таннархига туғри таксимлаш;
3. Корхонага ажратишган иш хаки фондидан туғри фойдаланиш ва бунда ортиқча ҳаражатларга йул куймаслик;
4. Ишчиларга махсус мақсадларга мулжалланган вазифалар хисобидан бериладиган мукофотларни туғри ва уз вақтида тулаш;
5. Ижтимоий сугурта ажратмалари ва ишчилардан ушлаб колинадиган суммаларни туғри аниқлаш;
6. Мехнат унумдорлигини ошириш учун ички ва ташки омилларни ва имкониятларни аниқлаш;
7. Мехнат хаки ва унинг юзасидан хисоблашишлар билан боғлиқ жараёнларни узвақтида ва туғри расмийлаштириш;
8. Мехнат ва унинг юзасидан хисоблашишлар билан боғлиқ дастлабки хужжатларни уз вақтида ва туғри қайта ишлаш, ҳамда хисоб регистрларида туғри бухгалтерия проводкалари оркали уз вақтида акс эттириб бориш;
9. Мехнат хаки ва мехнат хаки юзасидан хисоблашишларни уз вақтида ва туғри амалга ошириш;
10. Ходимлар билан бошқа жараёнлар юзасидан хисоблашишларни уз вақтида ва туғри амалга ошириш ва уни назорат этиш.
11. Мехнат хаки фонди юзасидан ижтимои сугуртага туловларни туғри ва уз вақтида хисобланиши ва утказилишини назорат этиш.
Юқорида келтириб утилган мехнат хаки ва унга хак тулаш юзасидан хисоблашишлар хисобининг олидга куйилган вазифаларга риоя этиш натижасида ишлаб чикилган махсулот таннархини уз вақтида ва туғри аниқлаш ва шу билан бирга корхона молиявий натижаси курсаткичларини туғри хисоблашни таъминлаш имконияти яратилади. Мана шулар корхоналарда мехнатга хак тулаш хисоби ва мохиятининг асосий вазифаси хисобланади.
Хозирги вакта хамма хусусий ташкилот бухгалтериясини замонавий 1С дастури оркали олиб борилади.
1С буйича ойликни хисоблаш таьбел яратишдан бошланади бошланади
Ташкилот ходимларнинг ишлаган вақтини ҳисобга олиш учун Кадрыменюсида Табель учета рабочего времени жойлашган хужжат мӯлжалланган.
Хужжатда қуйидаги маълумотларни киртиш керак:
Подразделение – табел ташкилотнингалохида тармоқ бӯйича табел шакланиришучунрӯйхатданкераклитармоқтанлашкерак;
Ой;
Табел тӯлдириладиган давр (бутун ой бӯйича,ойнингбиринчи ярими, ойнингиккинчиярими,…данбошлаб…гача);