Мбт педагогика мажмуа 2020 21 Йил лотинча docx

Дидактика
 (
таълим
 
назарияси
)
нинг
 
предмети
ўқитиш
(
ўқитувчи
фаолияти
) 
ва
билим
олиш
(
ўқувчининг
ўрганиш
фаолияти
)
нинг
ўзаро
боғлиқлигива
алоқадорлиги
жиҳатларини
ўрганишдан
иборат
Дидактика
(
таълим
 
назарияси
, 
юнонча
 “didaktikos”-“
ўргатувчи
”, “didasko”-
“
ўрганувчи
”)
–
таълимнинг
назарий
жиҳатлари
, 
таълим
жараёнининг
моҳияти
,
тамойиллари
, 
қонуниятлари
, 
ўқувчи
–
ўқитувчифаолияти
, 
таълимнинг
мақсади
,
мазмуни
, 
шакллари
, 
методлари
, 
воситалари
, 
натижаси
, 
таълим
жараёнини
такомиллаштириш
йўллари
ва
ҳоказо
муаммоларни
тадқиқ этади

---

75

---

76
YAxlit ta’lim-tarbiya jarayonida didaktika fanining vazifalari:
Birinchi vazifasi
– bilim egallaSh va ularni ko‘nikma va malakaga aylantiriSh qonuniyatlarini
aniqlab beriSh. Bu borada didaktika ancha yutuqlarga eriShgan bo‘lib, ta’lim-tarbiya jarayonini
amalga oShiriShning quyidagi qonuniyatlarini, ya’ni tamoyillarini aniqlagan. Bularga:
bilimni
uzatiShda ilmiy asoslab beriSh, ta’lim oluvchilar imkoniyati va yoSh xususiyatlaridan kelib chiqiSh,
ko‘rgazmalilik, muntazamlik, ta’lim va amaliyot birligi, onglilik va faollik, tizimlik va izchillik,
ta’lim va tarbiyaning birligi tamoyillari kiradi.
Bular mavzumizning ikkinchi qismida, keyingi
sahifalarida batafsil tuShuntirilib beriladi.
Ikkinchi vazifasi –
ta’lim mazmunining tuziliShi va hajmini belgilaSh.
Uchinchi vazifasi –
ta’lim-tarbiya beriShning Shakllari va usullarini takomillaShtiriSh.
To‘rtinchi
vazifasi
–
yaxlit
ta’lim-tarbiya
jarayonini
o‘quvchi
va
talabalarning
tarbiyalanganlik holatiga ijobiy ta’sirni ta’minlaSh.
BeShinchi vazifasi –
insoniyat hozirgacha eriShgan ilmiy bilimlar va fan-texnikaning
yutuqlari bilan yoSh avlodni qurollantiriSh va hokazo.
Demak, ta’limning asosiy vazifalaridan biri Shaxsni ilmiy bilimlar, ko‘nikma va malakalar
bilan kurollantiriShdan iborat. Ta’lim inson biliSh faoliyatining bir turi sifatida bir necha ma’noni
bildiradi, ya’ni ta’lim oluvchilarda bilim, ko‘nikma va malakalar xosil kiliSh, ularda dunyokaraSh,
fikr va e’tiqodlarni ShakllantiriSh xamda ularning qobiliyatlarini o‘stiriShdir.
Ta’lim orkali yoSh avlodga insoniyat tajribasi orkali to‘plangan bilimlar beriladi, zaruriy
ko‘nikma va malakalar xamda e’tikodlar Shakllantiriladi. Ta’lim o‘kituvchi va o‘quvchi-
talabalarning birgalikdagi faoliyati bo‘lib, u ikki tomonlama xarakterga ega, ya’ni unda ikki tomon
o‘kituvchi va o‘quvchi-talaba faol iShtirok etadi. O‘kituvchi anik maksadni ko‘zlab, reja va dastur
asosida bilim, ko‘nikma va malakalarni singdiradi, o‘quvchi-talabalar esa uni faol o‘zlaShtirib
oladi. BildiriSh, biliSh murakkab, kiyin, ziddiyatli jarayondir. Bu jarayonda inson psixikasiga
tegiShli sezgi, idrok, xotira, xayol, diqqat, tasavvur, tafakkur va nutq kabi jarayonlar faol iShtirok
etadi va muhim rol o‘ynaydi. Ta’lim beriSh, yoShlarga bilim beriSh, ularda ko‘nikma va
malakalarni xosil kiliSh, ya’ni haqiqatlarni ocha oliShga qodir bo‘lgan jiddiy mantiqiy tafakkurni
tarbiyalaShdir. Didaktikaning