Maxsus talim vazirligi samarqand davlat universiteti inson resurslarini boshqarish fakulteti

Hayot davri bosq ichlari	Tatbiq etish	O' sish	Y etuklik
To'yinish
Marketing siyosati elementlari	Sifat Texnik daraja Yangiligi Reklama Servis	Reklama Sifat Narx Servis	Narx Reklama Sifat Servis	Narx Reklama Modernizatsiya
Marketing turi	Texnik marketing	Qo’'llab quvvatlovchi marketing	Narx marketingi	Narx marketingi

Bosqichdan-bosqichga o'tish yetarlicha, ko'p hollarda sakrashlarsiz, muhim bo'lmagan o'zgarishlarsiz, ravon amalga oshadi. Bosqich chegaralarini o'rnatish va marketing dasturiga to ^c g'ri o'zgartirishlar kiritish, marketing zo'r berishlarini qayta taqsimlash uchun talab, sotish, foyda dinamikasini doimiy kuzatib turish zarur. Bozor to'yinishini o'z vaqtida aniqlash, tovar hayot davrining klassik shaklidagidek, uni nisbatan doimiy talab davridan hamda sotishni pasayish bosqichidan farqlash muhimdir.

Ko’ p hollarda pasayish aniqlanganda marketing qo' llab-quvvatlanishi to'xtatiladi va tovar bozordan olib tashlanadi.
Agar tovar sotishning to'yinish bosqichiga kirgan holati aniqlangan bo'lsa, ushbu kritik holatdan vaqtincha chiqishning ikkita mumkin bo'lgan yo' li mavjud. Birinchi variantda flankeringni — tovarni flanglar bo'yicha diversifikatsiya qilishni qo'llash zarur. Bu belgilanish bo^e yicha bir-biriga yaqin tovarlar yoki ushbu tovarlarni tezroq va muvaffaqiyatliroq sotishni ta'minlovchi bo^Ç lishi mumkin. Yaqinlashuvchi pasayishdan chiqishning ikkinchi yo' li bo'lib, mavjud ishlab chiqarish asosida boshqa tovarni ishlab chiqarish hisoblanadi.

2. Marketing strategiyasi

Axborot mahsulotlari va xizmatlarini yaratish va ishlab chiqarishning asosiy rag'batlantiruvchi omili bo' lib, foydalanuvchining axborot ehtiyojlarini qondirish hisoblanadi. Agar bunga foyda olishga intilishini qo'shsak, natijada marketing konsepsiyasi hosil bo' ladi.
Agar marketing konsepsiyasida "foyda" komponentining qatnashishini bozor iqtisodiyoti sharoitida tushunarli deb hisoblansa, unda boshqa majburiy shart foydalanuvchilarning axborot ehtiyojlarini qondirish har doim ham oxirigacha anglab yetilmaydi.
Yangi axborot texnologiyalaridan foydalanishga yetarlicha tayyorgarlikka ega emasligidan, bozorda a'lo darajadagi axborot mahsulotlari foydalanuvchilar tomonidan qabul qilinmaganligi haqida yetarlicha misollar mavjud: potensial foydalanuvchilarning imkoniyatlariga, tushunchalariga, yetukligi va tayyorgarligiga mos kelmagan hollar uchraydi.
Foydalanuvchilar infratuzilmasi ma'lum yetuklik darajasiga yetishishiga, axborot mahsuloti va iste'molchi ehtiyojlari o'rtasidagi real moslikka erishish uchun ishlab chiqanwchilar tomonidan ma'lum vaqt va tegishli xarajatlar talab qilinadi. Ba' zi hollarda
ishlab chiqaruvchilar "vaqtdan ilgarilab ketadi" va ular ishlanmalarni "muzlatib' qo'yishga to' g'ri keladi, bu esa salbiy holatlarga olib keladi.
Axborot mahsulotlari va xizmatlariga ehtiyoj iste'molchi turiga bog'liq bo'ladi. Axborot mahsulotlari va xizmatlari to'g'risidagi bilimlariga mos kelishi bo'yicha foydalanuvchilar tasnifini matritsa ko'rinishida taqdim etish mum-kin (4.4-jadval).

4.4-jadval.

Axborot mahsulotlari va xizmatlari iste'molchilarini ani lash matritsasi

l . Iste'molchi axborot mahsulotlari va xizmatlari bo^Çyicha barcha narsalarni biladi va ulardan foydalana oladi.	3. Foydalanuvchi axborot mahsulotlari va xizmatlaridan foydalana olmaydi, ammo ularni bilaman va foydalana olaman, deb hisobla die
2. Foydalanuvchi axborot mahsulot-lari va xizmatlaridan foydalanishni yetarlicha axshi bilma di.	4. Foydalanuvchi axborot mahsulotlari va xizmatlaridan qanday foydalanishni bilma di.

Marketing strategiyasi ikkita asosiy komponent: maqsadli bozor va marketing kompleksiga tayanadi.
Maqsadli bozor. Maqsadli bozorni aniqlashda bozorni segmentlash asosiy rol o'ynaydi, ya'ni bozorni bir jinsli foydalanuvchilar guruhiga bo' lishdir. Ushbu jarayonning tabiiy oqibati bo'lib, belgilangan guruhlar bilan tabaqalashtirilgan holda ish olib borish hisoblanadi. Axborot mahsulotlari va xizmatlari bozorini segmentlashtirishni amalga oshirishga ko'maklashuvchi quyidagi ba'zi mezonlarni ajratish mumkin:

•