Maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti filologiya fakulteti oʻzbek tilshunosligi kafedrasi

70-mashq. Hisob so’zlarni ajratib, ma’nolarini va grammatik vazifasini tushuntiring.

17. 
    Topgan gul keltirar, topmagan bir bog’ piyoz.
    
18. 
    Yuzlari xuddi olmaday tarang. Bir juft quralay ko’zi surma bosganday qora.
    
19. 
    Siz bilan ikki og’iz gaplashay deb keldim.
    
20. 
    Axmoqqa quva bir tosh.
    
21. 
    Salkam million tup daraxt bor.Toshkentda nima ko’p sersoya joylar ko’p.
    
22. 
    Kimlarga bir burda non uchun zor bo’lasiz, onajon.
    
23. 
    Navoiy astrobodlik bir to’da tantilarga yo’liqdi.
    

71-mashq. Gaplardagi o’lchov so’zlarni toping va ma’nosini tushuntiring.

9. 
   Rahmonqul uzoq safardan so’ng to’rt tuya mol bilan qishlog’iga qaytdi.
   
10. 
    Manzura xola bog’dan bir savat anor uzib chiqdi.
    
11. 
    Yusufjon qiziq bir qishloq odamni rosa kuldirdi.
    
12. 
    Sojidalar uyi bilan uning ishxonasi oralig’i bir chaqirim masofada edi.
    

72-mashq. Berilgan hisob so’zlarni sonning qaysi ma’no turi bilan birikayotgani va hisob so’zlarning ma’no guruhlarini aniqlang.
Bir siqim tuproq, bir kaft un, bir hovuch suv, uch to’rva bug’doy, bir savat anor, bir qop yong’oq, uch tuya mol, to’rt toy paxta, ikki uy odam, uch vagon o’g’it, bir javon kitob, bir etak farzand.
73-mashq. Sanoq sonlarga - (i)nchi qo’shimchasini qo’shib, ular orasida ma’noda yuz bergan farqni aniqlab ayting.
Ikki - ikkinchi, uch yil, besh barmoq, to’rt bob, to’rt kurs, besh qavat, o’n ikki mashina, yigirma bir sportchi, qirq qiz.
74-mashq. Gaplardagi birinchi tartib sonini quyidagi ma’nodoshlari bilan almashtirib ko’ring va ma’nodagi nozikliklarni tushuntiring
Ilk, eng yaxshi, asosiy, bosh, dastlabki, avvalgi.

1. 
   Farhod sinfimizdan chiqqan birinchi olim.
   
2. 
   Hosilning yuz foizini birinchi navga qabulladik.
   
3. 
   Milliy istiqlolga 1989 - yil birinchi qadam qo’yildi.
   
4. 
   O’zbekiston Respublikasining Konstitusiyasiga va qonunlariga qat’iy rioya etish O’zbekiston Respublikasi Prezidentining birinchi burchidir.
   
5. 
   Salimjon Sharipov nomi tarixda birinchi o’zbek kosmonavti sifatida abadiy qoladi.