Maxsus qism iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

tugallangan 
hisoblanadi. 
Agar jinoyat qisqa muddatli ozodlikdan mahrum qilish tarzida davom 
etib, kelgusida yuqorida keltirilgan protsessual majburlov chorasi qo‘llash 
uchun asoslar mavjud bo‘lmasa, jinoyat tegishli asoslar mavjud bo‘lmagan 
holat aniqlangan vaqtda tugallangan deb hisoblanishi lozim. Bu tergov 
harakatlari, tezkor qidiruv faoliyati va boshqalar aks etgan ish 
materiallarida bayon etiladi yoki aniqlanadi. 
Qonunga xilof ravishda ushlab turish 
subyektiv tomondan to‘g‘ri qasd 
bilan sodir etilib, aybdor o‘zi amalga oshirayotgan ushlab turish noqonuniy 
ekanligini anglaydi, biroq shunga qaramasdan yoki boshqa motivlar bilan 
ushlab turishni amalga oshirishni xohlaydi yoxud ushlab turilgan shaxsni 
belgilangan joyda tegishli muddatdan ortiq muddatga ushlab turadi. Agar 
noqonuniy ushlab turish ehtiyotsizlik orqasida amalga oshirilgan bo‘lsa 
(masalan, aybdor shaxsiga nisbatan xatolikka yo‘l qo‘yilganda), unda 
aybdor shaxsni mansabga sovuqqonlik bilan qaraganlik uchun jinoiy 
javobgarlikka (JK 207-moddasi) yoki anglashilmovchilikka yo‘l 
qo‘yganlik uchun intizomiy javobgarlikka tortish masalasini qo‘yish 
mumkin.
Jinoyatning 
motivi 
shaxsiy manfaatdorlik, o‘ch olish, g‘arazli maqsadlar 
va boshqalar bo‘lishi mumkin, ular qilmishni kvalifikatsiya qilishga ta’sir 
qilmaydi, biroq jazo tayinlashda ular hisobga olinishi mumkin.
Jinoyat 
subyekti 
faqat maxsus shaxslar, ya’ni surishtiruvchi, tergovchi 
yoki prokuror bo‘lishi mumkin. Qonunga xilof ravishda ushlab turish 
mazkur harakatlarni amalga oshirish vakolatiga ega bo‘lmagan mansabdor 
shaxslar tomonidan sodir etilganda, ularning harakati JK 206-moddasi 
490 

---

bilan hokimiyat yoki mansab vakolatidan chetga chiqish deb kvalifikatsiya 
qilinadi.
Bundan tashqari, ushlab turish mansabdor shaxs yoki mas’ul mansabdor 
shaxs bo‘lmagan fuqaro tomonidan amalga oshirilgan bo‘lib, tegishli 
belgilar mavjud bo‘lgan taqdirda, shaxsning harakatlari JK 229-moddasi 
bo‘yicha o‘zboshimchalik yoki JK 138-moddasi bo‘yicha zo‘rlik ishlatib 
g‘ayriqonuniy ravishda ozodlikdan mahrum qilish sifatida kvalifikatsiya 
qilinishi mumkin.
Tahlil qilinayotgan moddaning 2-qismida qonunga xilof ravishda hibsga 
olish yoki hibsda saqlash uchun javobgarlik belgilangan. 
JK 234-moddasi 2-qismining