Maxmudov n. M., Hakimov h. A. Makroiqtisodiy tahlil

3.3. Eng kichik kvadrat usuli
 
Mezon:  haqiqiy  miqdorlarning  tekislangan  miqdorlardan  farqining 
kvadratlari yig‘indisi eng kam bo‘lishi zarur. 
 
 
Misol: chizikli funksiya bo‘yicha tekislanganda 










min
2
^
Y
Y
t
t
S

---

20 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bundan,  
 
 
 
 
 
 
 
 
3.4. Prognozlashning adekvatligi, ishonchliligi va sifati 
Korrelyasion-regerssion    tahlil  asosida  olingan  ekonometrik 
modellarning ishonchliligini har tomonlama tekshirish va baholash lozim. 
Tuzilgan  ekonometrik  modellarning  ahamiyatliligi,  ishonchliligi  va 
keyinchalik  prognozlashda  qo‘llash  mumkinligi  quyidagi  mezonlar 
asosida baholanadi: 
•
 
ekonometrik  modellar  ahamiyatini  approksimatsiya  xatoligi 
va Fisher mezoni yordamida baholash; 
•
 
ekonometrik  modellar  sifatini  ko‘p  omilli  korrelyasiya 
koeffitsienti va determinatsiya koeffitsienti yordamida baholash; 
•
 
ekonometrik  model  parametrlari  ishonchliligini    Styudent 
mezoni bo‘yicha baholash; 
•
 
Darbin-Uotson  mezoni  yordamida  “Eng  kichik  kvadratlar 
usuli”ning bajarilish shartlarini tekshirish. 
•
 
Ekonometrik  modellar  sifati  va  ahamiyatini  approksimatsiya 
xatoligi  va  Fisher  mezoni  yordamida  baholash  mumkin. 
Approksimatsiya xatoligini hisoblash formulasi: 
 
 
 
 


min
2
1
0
1
0
^







X
a
a
Y
S
X
a
a
Y




























0
)
(
2
0
)
1
(
2
1
0
1
1
0
0
X
X
a
a
Y
a
S
X
a
a
Y
a
S
















0
0
2
1
0
1
0
X
a
X
a
X
y
X
a
a
n
y














X
y
X
a
X
a
y
X
a
a
n
2
1
0
1
0
%
100
*
1
i
i
y
y
y
n






---

21 
n -  kuzatuvlar soni;        
y -  asosiy omilning haqiqiy qiymatlari 
ŷ - asosiy omilning tekislangan qiymatlari 
Approksimatsiya xatoligi 10% gacha qabul qilinadi.