Mavzusida uslubiy tavsiya

III. Yangi mavzu bayoni: Darsning rejasi:

1. 
   Lutfiy lirikasi haqida
   
2. 
   “Xoh inon, xoh inonma” fadifli g`azali tahlili
   

O`qituvchi: Lutfiy lirikasi faqat o`zbek she`riyati vakillarigina emas, boshqa turkey xalqlar, jumladan turkman, ozorbayjon, usmonli turk shoirlari ijodiga ham sezilarli ta’sir qilgan. Bizgacha Lutfiy turkey devonining XVI-XX asrlar mobaynida ko`chirilgan 33 nusxasi yetib kelgan. Bu qo`lyozmalar dunyoning turli shaharlaridagi e`tiborli kutubxona va qo`lyozmalar xazinalarida saqlanadi.

Olimlarning hisob-kitobiga ko`ra shoir merosining umumiy hajmi 2 ming 774 baytdan ortiq. Buning 2086 baytini, ya’ni 60 foizga yaqinini g`azal janri namunalari tashkil etadi. Shoir g`azaldan tashqari qit’a, ruboiy, tuyuq va fard janrlarida ham ijod qilgan.

Shoirning, xususan, g`azal va tuyuqlari XV asr o`zbek lirikasining go`zal namunalari hisoblanadi. Hozirgi paytda ham shoirning ko`plab g`azallari qo`shiq qilib kuylanadi. Ular xalqimizning sevimli ashulalari safidan joy olgan.

Bugun shoirning mana shunday sevimli qo`shiqqa aylangan g`azallaridan biri “Xoh inon, xoh inonma” radifli g`azali bilan tanishamiz. Keeling, dastlab g`azalning to’liq matni bilan tanishib olaylik.( G`azal yoddan aytiladi)

“Xoh inon, xoh inonma” radifli g`azal
Sensen sevarim, xoh inon, xoh inonma,

Qondur jigarim, xoh inon, xoh inonma.

Hijron kechasi charxi falakka yetar ey Moh,

Ohi saharim, xoh inon, xoh inonma.

Haqqoki, qilich kelsa boshimg`a, eshikingdin

Yo`qdur guzarim, xoh inon, xoh inonma.

Uzruk ko`zing ashkolina har gah nazar etsam,

Qolmas xabarim, xoh inon, xoh inonma.

Yoqub bikin ko`o yig`idin qolmadi sensiz,

Nuri basarim, xoh inon, xoh inonma.

Oy yuzung`a ko`z solg`ali o`zga kishi birla,

Yo`qdur nazarim, xoh inon, xoh inonma.

Ishq o`tida Lutfiy yuzi oltunni yoshurdi,

Ey siymbarim, xoh inon, xoh inonma.