Mavzusida uslubiy tavsiya

6-o‘quvchi: Kel, kel desam kelmaydi.

Kelma, desam keladi.

(Topishmoq)

7-o‘quvchi: Igna tashlasang, yerga tushmaydi.

(Matal)

8-o‘quvchi: Qazisan, qartasan, asl zotingga tortasan.

(Maqol)

9-o‘quvchi: Yurib, yurib, ignadek joyni oladi.

(Topishmoq)

8-o‘quvchi: Qozonga yaqin yursang, qorsi yuqadi.

(Maqol)

O‘quvchilar javoblariga ko‘ra baholanadi. “O‘zingni sina” usulidagi topshiriqlar ham terib olinadi. Ularning ishlari dars davomida o`quvchilar mashq bajarayotgan paytda tekshirilib baholanadi, xatolari izohlanadi.

III bosqich: Yangi mavzuning bayoni:

Dastlab darslikdagi mashq yozuv taxtsida bajariladi. O‘qituvchi mashqni to‘g‘ri bajargan o‘quvchilarni rag‘batlantiradi.

So‘ng “Intilganga tole yor” usuliga o‘tiladi. Bunda o‘quvchilar taqdimotdagi tabiat tasviri aks etgan rasmlar asosida ot-kesim va fe’l-kesim ishtirok etgan gaplar tuzishlari kerak bo‘ladi.

O‘quvchilar quyidagicha gap tuzishlari mumkin:

11-o‘quvchi: Bizga mo‘l-ko‘l mevalar yetkazib bergan Mahmud bobo – shu.

(Olmosh, ot-kesim)

12-o‘quvchi: Teraklarni sanasangiz ham mayli, ular qirqta.

(Son, ot-kesim)

13-o‘quvchi: Tabiat bizning umumiy uyimiz, uning sinoatlari qiziq.

(Sifat, ot-kesim)

14-o‘quvchi: Tabiatdan kuchli, undan shijoatli narsa yo‘q.

(Modal so‘z)

15-o‘quvchi: Murod ota olmalarni uzib, bog‘dan chiqib ketdi.

(Fe’l-kesim)

16-o‘quvchi: Menimcha, Po‘lat bog‘ uchun o‘g‘itlarni kecha yuborgan.

(Fe’l-kesim)

O‘qituvchi o‘quvchilarning tuzgan gaplarini tahlil qiladi va ularni rag‘batlantiradi. Shundan so‘ng o‘quvchilarga darslikda berilgan “Bilib oling” ruknidagi ma’lumotlarni mustaqil o‘qib, ot-kesim va fe’l-kesimga tegishli xususiyatlarni aniqlash vazifasi topshiriladi.

O‘quvchilar aytgan fikrlar umumlashtiriladi va monitoringda quyidagicha tekshirilsdi:

Kesim qaysi so‘zlar bilan ifodalanishiga ko‘ra 2 xil: fe’l-kesim va ot-kesim bo‘ladi.

Fe’ldan boshqa so‘z turkumlari (ot, sifat, son, olmosh, ravish, taqlid so‘z) bilan, shuningdek, fe’lning harakat nomi shakli bilan ifodalangan kesim ot-kesim deyiladi. Ot-kesimlar quyidagicha ifodalanadi: