Mavzuning dolzarbligi, Inson tafakkuri rivojining manbai ma‘lumotlar

3.1.17–rasm: Foydalanuvchi interfeysi 
Yuqorida keltirilgan oynadagi tugmalarning kodlari quyidagi listinglarda 
berilgan. 
Listing 2.3.1: ―Qo‗shish‖ tugmasining OnClick hodisasi 
void __fastcall TForm1::Button1Click(TObject *Sender) 
{ 
// Qo‗shish tugmasi bosilganda 
GroupBox1->Visible = True; 
ADOTable1->Insert(); 
DBEdit1->SetFocus(); 
} 
GroupBox1 bu komponenta Formaning quyi qismini egallagan bo‗lib, 
komponentalar guruhidan iborat. Bu guruhda TLabel, TDBEdit va TButton 
klasslari yordamida ob‘yektlar yaratilgan. GroupBox1 ob‘yektining Visible 
hususiyati true qiymat berilib, bu ob‘yekt ko‗rinishi ta‘minlanmoqda. ADOTable1 
ob‘yektining Insert metodi yordamida jadvalga yangi yozuv qo‗shish uchun ruhsat 
berilmoqda. DBEdit1 ob‘yektining SetFocus metodi yordamida kursorni DBEdit1 
ob‘yektga keltirish ta‘minlanmoqda. 
Listing 2.3.2: ―Tahrirlash‖ tugmasining OnClick hodisasi 

---

63 
void __fastcall TForm1::Button2Click(TObject *Sender) 
{ 
// Tahrirlash tugmasi bosilganda 
GroupBox1->Visible = True; 
ADOTable1->Edit(); 
DBEdit1->SetFocus(); 
} 
Faol ma‘lumotlar tahrirlash uchun ADOTable1 ob‘yektining Edit metodi 
yordamida amalga oshiriladi. Bunda DBEdit1 ob‘yektlarining har biri faol turgan 
yozuvning maydonlarini qabul qiladi. 
Listing 2.3.3: ―O‗chirish‖ tugmasining OnClick hodisasi 
void __fastcall TForm1::Button3Click(TObject *Sender) 
{ 
// O‗chirish tugmasi bosilganda 
int res = MessageDlg( 
«Yozuvni o‗chirmoqchimisiz!», 
mtInformation, 
TMsgDlgButtons() << mbYes << mbNo, 0 
); 
if (res == mrYes) { 
ADOTable1->Delete(); 
} 
} 
Jadvaldagi ma‘lumotlarni o‗chirish uchun foydalanuvchidan o‗chirish 
ruhsatnomasi yordamida so‗rash amalga oshiriladi. Agarda foydalanuvchi o‗chirish 
uchun ruhsat bersa, dastur tomonidan faol turgan yozuv o‗chiriladi. Agarda 
foydalanuvchi tomonidan o‗chirishga ruhsat berilmasa, u holda dastur o‗chirish 
buyrug‗ini inobatga olmaydi.
Listing 2.3.4: ―Saqlash‖ tugmasining OnClick hodisasi 
void __fastcall TForm1::Button5Click(TObject *Sender) 

---

64 
{ 
// Saqlash tugmasi bosilganda 
ADOTable1->Post(); 
GroupBox1->Visible = False; 
} 
Dastur jadvalga yangi ma‘lumot qo‗shish yoki mavjud ma‘lumotlarni 
tahrirlashdan so‗ng saqlash buyrug‗ini amalga oshiradi. Bu buyruq ADOTable1 
ob‘yektining Post metodi yordamida amalga oshiriladi. GroupBox1 ob‘yektining 
Visible hususiyati false qiymat berilib, bu ob‘yekt ko‗rinmaslini ta‘minlanmoqda. 
Listing 2.3.5: ―Bekor qilish‖ tugmasining OnClick hodisasi 
void __fastcall TForm1::Button6Click(TObject *Sender) 
{ 
// Bekor qilish tugmasi bosilganda 
ADOTable1->Cancel(); 
GroupBox1->Visible = False; 
} 
Dastur jadvalga yangi ma‘lumot qo‗shish yoki mavjud ma‘lumotlarni 
tahrirlash foydalanuvchi tomonidan bekor qilinishi mumkin. Bu vaqtda amalga 
oshirilgan o‗zgarishlarni bekor qilinadi. Bu o‗zgarishlarni bekor qilish uchun 
ADOTable1 ob‘yektining Cancel metodidan foydalaniladi.