Mavzuning dolzarbligi, Inson tafakkuri rivojining manbai ma‘lumotlar

3.1.1 – rasm: Formaga kerakli komponentalarni joylashtirish. 
Bosh menyudagi menyularni yaratish uchun sichqonchaning chapgi 
tugmasini MainMenu1 komponentasining ustida ikki marta bosiladi. SHundan 
so‗ng oyna hosil bo‗ladi, bu oynada asosiy menyuning bandlarini shakllantiriladi. 
2.3.2 – rasmda bu bandlarning ko‗rinishi keltirilgan. 
3.1.2 – rasm: Fayl va Tahrirlash menyularining bandlari. 
Bloknot dasturining kodini yozishda 2.3.2–rasmdagi menyuning bandlariga 
asoslangan holda yaratiladi. Bu bandlarni chertilganida yoki bosilganida 
hodisalariga quyidagi listinglarda keltirilgan kodlarni yozishimiz. 
Listing 2.3.1: Format menyusidagi So‗zlarni bo‗lish bandining kodi. 
void __fastcall TForm1::Sozlarnibolish1Click(TObject *Sender) 

---

53 
{ 
Memo1->WordWrap = !Memo1->WordWrap; 
Sozlarnibolish1 -> Checked = Memo1->WordWrap; 
if (Memo1->WordWrap) Memo1->ScrollBars = ssVertical; 
elseMemo1->ScrollBars = ssBoth; 
} 
Listing 2.3.2: Format menyusidagi Shrift bandining kodi. 
void __fastcall TForm1::Shrifti1Click(TObject *Sender) 
{ 
if (FontDialog1->Execute()) Memo1->Font = FontDialog1->Font; 
} 
Listing 2.3.3: Tahrirlash menyumining bandlari. 
void __fastcall TForm1::Bekorqilish1Click(TObject *Sender) 
{ 
// Bekor qilish 
Memo1->Undo(); 
} 
void __fastcall TForm1::Qirqibolish1Click(TObject *Sender) 
{ 
//Qirqib olish 
Memo1->CutToClipboard(); 
} 
void __fastcall TForm1::Nusxasiniolish1Click(TObject *Sender) 
{ 
//Nusxasini olish 
Memo1->CopyToClipboard(); 
} 

---

54 
void __fastcall TForm1::Joylashtirish1Click(TObject *Sender) 
{ 
//Joylashtirish 
Memo1->PasteFromClipboard(); 
} 
void __fastcall TForm1::Hammasinibelgilash1Click(TObject *Sender) 
{ 
// Hammasini belgilash 
Memo1->SelectAll(); 
} 
Access dasturi yordamida ma‘lumotlar ombori yaratishda avvalambor 
Access dasturi ishga tushiriladi. Buning uchun Pusk menyusidan Microsoft Office 
paketini topiladi. Bu paketning ichidagi Microsoft Access dasturini ishga 
tushiriladi. Quyida yaratilayotgan ma‘lumotlar ombori Microsoft Office Access 
2007 da yaratilgan. SHundan so‗ng yangi ma‘lumotlar ombori yaratiladi. YAngi 
ma‘lumotlar omborini yaratish uchun Novaya baza dannih tugmasi bosiladi. Yangi 
ma‘lumotlar omborining nomi kiritilganidan so‗ng Sozdat tugmasi bosiladi. Yangi 
ma‘lumotlar ombori uchun jadval yaratiladi. Buning uchun Sozdanie vkladkasidan 
Konstruktor tablits tugmasi bosiladi. Hosil bo‗lgan maydonlar to‗ldiriladi. 
Masalan, yaratilayotgan jadvalda talabalar haqidagi ma‘lumotlar aks ettirilgan 
bo‗lsin. Talabalar jadvali uchun quyida tahminiy maydonlar keltirilgan. 
– surname – talabaning familiyasi; 
– given_name – talabaning ismi; 
– father_name – talabaning otasining ismi; 
– birthdate – talabaning tug‗ilgan vaqti; 
– telephone – talabaning telefon raqami; 
– address – talabaning yashash manzili. 
Bu maydonlardan foydalanib jadval ko‗rinishi 2.3.1 – rasmda keltirilgan. 

---

55