Mavzu:’’ideal shaharlarda’’ shaharsozlik konsepsiyasi

19-asrda Qoʻqon xonlari tomonidan Sirdaryo boʻylab bir nechta shaharqalʼalar qurilib, kuchli .mudofaa tizimi yaratildi, yangi ariqlar qazildi, Pishpak (Qirgiziston), Shahrixon sh.lari paydo boʻldi. 19-asrning 2-yarmida qadimiy shaharlar (Toshkent, Samarqand) yonida yoki unga yaqin masofada (Margʻilonda Yangi Margʻilon, hozirgi Fargʻona shahri; Buxoroda Kogon kabi) "yangi shahar"lar qurildi.

• 19-asrda Qoʻqon xonlari tomonidan Sirdaryo boʻylab bir nechta shaharqalʼalar qurilib, kuchli .mudofaa tizimi yaratildi, yangi ariqlar qazildi, Pishpak (Qirgiziston), Shahrixon sh.lari paydo boʻldi. 19-asrning 2-yarmida qadimiy shaharlar (Toshkent, Samarqand) yonida yoki unga yaqin masofada (Margʻilonda Yangi Margʻilon, hozirgi Fargʻona shahri; Buxoroda Kogon kabi) "yangi shahar"lar qurildi.
• Ikkinchi jahon urushi yillari Oʻzbekistonga shim. hududlardan zd, fka va boshqalar korxonalarning koʻchirilishi shaharlar sanoat mintaqalarining keskin kengayishiga olib keldi. Urushdan keyin, ayniqsa, 50—70-yillarda yangi shaharlar qurildi (Navoiy, Zarafshon va h.k.). Yirik tarixiy shaharlarni qayta qurish rejalari ishlab chiqildi.
• Fantexnika rivoji va urbanizatsiya sharoitida shahrining roli oshdi, shaharlar bunyod etish va mavjud shaharlarni rivojlantirishga katta ahamiyat berildi. Yangi shaharlar zamonaviy muhandislik qurilmalari bilan taʼminlangan holda bunyod etildi. Yangi shaharlar bilan bir qatorda Buxoro, Samarqand, Xiva, Toshkent, Qoʻqon kabi qadimiy shaharlarni meʼmoriy yodgorliklarini saqlab qolgan holda qayta qurishga alohidaeʼtibor berilmoqda, madaniy yodgorliklar zamonaviy binolar bilan uygʻunlashtirilmoqda.
• Mustaqillik davrida Oʻzbekistonda Sh. har jihatdan rivoj topdi, shaharlarning qiyofasi chiroy ochdi. Tarixiy xotira bilan bogʻliq bir qancha yodgorlik majmualar yaratildi: Toshkentdagi Oʻzbekiston milliy bogʻi, Xotira va qadrlash maydoni, Shahidlar xotirasi majmualari; Samarqanddagi Imom Buxoriy yodgorlik majmui, Quvadagi AlFargʻoniy majmui; Buxorodagi Chor Bakr, Bahouddin Naqshband ziyoratgohlarida qayta qurish ishlari olib borildi. Eski shaharlarning qadimiy koʻchalarini kengaytirish ishlari amalga oshirildi, koʻplab yangi yoʻllar, koʻpriklar bunyod etildi. Jumladan, Toshkentda hosil qilingan Kichik halqa yoʻli shaharda avtomobil harakatini ancha yaxshiladi. (yana q. Meʼmorlik, Turar joy).