|
- Bajardi: 1d-19 Met guruh talabasi Qosimov Qobilbek
- Tekshirdi: Xoshimxonova M
MAVZU:Yodimetriya usuli mohiyati Reja 1.Kirish 2.Yodimetriya mohiyati, otkazish shart sharoitlari. Akvametriya 3.Yodometriyani mohiyati, qollanilishi Qaytaruvchilarni titrand yod eritmasi bilan bevosita titrlash Yodimetriya (yodimetrik titrlash) deb ataladi Oksidlovchilarni J” bilan rekasiya natijasida hosil bolgan mahsulot yodni titrant natriy tiosulfat standart eritmasi bilan titrlash yodometriya deb ataladi. Ikkala usulni umumlashirib (yodimetrik) yoki (yodometrik titrlash) deb ataladi. Demak usul oksidlovchi va qaytaruvchilarni aniqlashda qo’llaniladi. 0 +6 +2 +4 Cu + 2H2SO4= CuSO4+SO2 + 2H2O Cu0 -2 ®Cu+2 2 1 S+6 -2 e ® S+4 2 1 2. Yodimetriyani mohiyati, o‘tkazish shart-sharoitlari. Akvametriya. 2. Yodimetriyani mohiyati, o‘tkazish shart-sharoitlari. Akvametriya. Usulning mohiyati. Usulda yodning titrlangan eritmasi bilan qaytaruvchilarni bevosita titrlash usulida aniqlashga asoslangan. Usul asosida quyidagi reaksiya: +→ Shularni hisobga olib, yodimetrik titrlashni o‘tkazish uchun yodni KJ dagi eritmasi qo‘llanadi. Yodni standart oksidlanish – qaytarilish potensiali 0,54 v ga teng bo‘lib, KMnO4, K2Cr2O7 ga qaraganda kuchsiz oksidlovchidir. Yodimetrik titrlash usulida E˚<0,54v bo‘lganda qaytaruvchi-larni to‘g‘ri va qoldiqni titrlash usulida aniqlanadi. Ularga: As2O3, Na2S2O3, SnCl2, Na2S va boshqalar kiradi. Akvametriya. (Fisher usuli). Akvametriya. (Fisher usuli). 1935 yilda K.Fisher tomonidan ixtiro etilgan suvni miqdorini aniqlashning yodimetrik usuli - akvametriya deyiladi. Usul farmakopeyaga kiritilgan. Bu usulda titrlanuvchi eritma tarkibidagi suvni, oltingugurt (IV) oksidi, yod va piridinni metanoldagi eritmasi, - Fisher reaktivi bilan titrlashga asoslangan. Reaksiya: quyidagi ikki bosqichda boradi: + H 2O →2C5 H 5 N *HJ + C5 H 5 NSO3 C5 H 5 NSO3 + CH 3OH → C5H 5NHSO4CH 3 3.Yodometriyani mohiyati, qo‘llanishi. 3.Yodometriyani mohiyati, qo‘llanishi. Yodometrik titrlash usuli - oksidlovchilarni J- bilan reaksiya natijasida hosil bo‘lgan mahsulot yodni titrant Na2S2O3 eritmasi bilan titrlashga asoslangan. Usul asosida quyidagi reaksiya yotadi. 2J - - 2e → J 2 yoki 2J - + OX →J 2 + Red J--samarali qaytaruvchi, ammo KJ-titrant sifatida qo‘llanilmaydi. CHunki KJ eritmasi beqaror, xavodagi kislorod ta’sirida oksidlanib ketadi. Amalda oksidlovchi eritmasiga mo‘l KJ qo‘shiladi. Mahsulot sifatida ajralgan J2 – Na2S2O3 eritmasi bilan titrlanadi. Masalan 2KMnO4 +10KJ + 8H 2 SO4 → 2MnSO4 + 5J 2 + 6K2 SO4 + 8H 2O мўл мах J 2 + 2Na2 S2O3 2NaJ + Na2 S4O6 мах Usulning indikatori. Yodometriyada indikator sifatida ham kraxmal qo‘llanadi. Faqat shuni e’tiborga olish kerakki, mahsulotni titrlash usulida kraxmal titrlanuvchi eritmaga reaksiyada ajralib chiqqan yodni Na2S2O3 eritmasi bilan yarmisini titrlab bo‘lgandan so‘ng qo‘shiladi. Bunda kraxmal ko‘k rangga kiradi va uni Na2S2O3 eritmasi bilan rangsizgacha titrlanadi. Usulning indikatori. Yodometriyada indikator sifatida ham kraxmal qo‘llanadi. Faqat shuni e’tiborga olish kerakki, mahsulotni titrlash usulida kraxmal titrlanuvchi eritmaga reaksiyada ajralib chiqqan yodni Na2S2O3 eritmasi bilan yarmisini titrlab bo‘lgandan so‘ng qo‘shiladi. Bunda kraxmal ko‘k rangga kiradi va uni Na2S2O3 eritmasi bilan rangsizgacha titrlanadi. Qo‘llanishi. Usulda bir qator oksidlovchilar H2O2, CuSO4, K2Cr2O7, KMnO4, Na3AsO4, J2 va boshqalar aniqlanadi. Masalan: H2O2 ni massasini yodometrik usulda aniqlash H2O2 + 2KJ + H 2 SO4 ® J 2 + K2 SO4 + 2H 2O мах Misni massasini yodometrik usulda aniqlash. Misni massasini yodometrik usulda aniqlash. 2CuSO4+ 4KJ → ↓Cu2J+ 2J2+ 2K2SO4 max J2+ 2Na2S2O3 → 2NaJ+Na2S4O6 max a = Eси+2 *Ntio *V / 1000 Eslatma: mahsulotni titrlash usulida kraxmal titrlanuvchi eritmaga reaksiyada ajralib chiqqan yodni Na2S2O3 eritmasi bilan yarmisini titrlab bo‘lgandan so‘ng qo‘shiladi. Foydalanilgan adabiyotlar - 1.Kristian G. Analiticheskaya ximiya. Chast 1 ,2 pere.s angl. M. BINOM. 2009. 2.Oтто M. Современные методы аналитической химии. I-II том. М. ТЕХНОСФЕРА 2008.
- Xaritonov Yu.Ya., Yunusxodjaev A.N., Shabilalov A.A.,Nasirdinov S.D.
- «Analitik kimyo. Analitika». Fan. T. 2008. 1 - jild (lotinda)
- Xaritonov Yu.Ya., Yunusxodjaev A.N., Shabilalov A.A.,Nasirdinov S.D.
- «Analitik kimyo. Analitika». Fan. T. 2013. 2 - jild (lotinda)
- Fayzullaev O. «Analitik kimyo asoslari» Yangi asr avlodi, 2006.
- Mirkomilova M. «Analitik kimyo». O‘zbekiston, Toshkent. 2001.
Do'stlaringiz bilan baham: |
