Mavzu: “Uchinchi ming yillikning bolasi” dasturidagi o`rta va katta yosh davri tahlili


KATTA GURUH BOLALAR  NUTQI  VA  TAVAKKURNI RIVOJLANTIRISH



Download 0,99 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/59
Sana15.12.2020
Hajmi0,99 Mb.
#53336
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   59
Bog'liq
maktabgacha yoshdagi bolalar talim-tarbiyasiga qoyiladigan davlat talablari

KATTA GURUH BOLALAR  NUTQI  VA  TAVAKKURNI RIVOJLANTIRISH. 

 

Bolalarda  vatanga  muhabbat  hissini  shakllantirish.  O`zlari  yashayotgan  shahar  qishloq,  mahalla, 

ko`cha  haqida  ma`lumot  berish.  Ularning  nomi  bilan  bog`liq  tavsilotlarini  izohlash.  Tevarak  –atrofdagi 

yodgorliklar,  tarixiy  obidalar  bilan  tanishtirish.    O`zbek  xalqining  og`zaki  ijodi  namunalari  asosida 

bolalar qalbida o`z millatiga mehr-muhabbat, milliy iftixor tuyg`ularini uyg`otish. 

Vatanimizdagi  tarixiy  yodgorliklar  aks  ettirilgan  minatyuralar,  rangli  ramzlar  va  albomlar  bilan 

tanishtirish. Vatanni  tanish va o`lkashunoslikka oid quyidagi o`yinlar o`ynashga o`rgatish tavsiya etiladi 

.  “Shahar,  shahar”,  “Shahar  bo`ylab  sayohat”,  “Bu  kimning  bayrog`i”,  “Toshkentdan  (Buxorodan) 

mehmon”,  “Nima  qayerda  o`sadi?”  “Oila”,  “Qovuningizni  poyla”.  Bolalarning  so`z  boyligini  oshirish. 



Bolalar  lug`atidagi  so`zlarni  faollashtirish,  qisqa-qisqa  qiziqarli  savollar  berib,  gapirtirishga  undash. 

Jumladan bolalarga “Bog`ingizda qanday daraxtlar bor?” , “Polizda nimalar o`sadi?” , “Ko`chada qanday 

mashinalar yuradi?”, “Hovlimizda qaysi gullar o`sadi?” kabi savollar bilan murojaat qilish kerak. 

Bolalarda nutqning gramatik jihatdan shakllanishini ta`minlash.  Ularning nutqini tovush tempini 

shakllantirish. Bolalarning nutq tovushlarini o`zaro bir-biridan farqlagan holda to`g`ri talaffus etishlarini 

ta`minlash.  Bolalarda  so`zlardagi  har  bir  nutq  tovushini  alohida  va  boshqa  tovushlar  bilan  birgalikda 

talaffus qila olish malakasini shakllantirish. 

Bolalarning mantiqiy tafakkurini  va hisoblash malakasini o`stirish. Bolalarning 10  gacha sanash 

malakasini mustahlamlash. “Nechta” , “Nechanchi”, kabi savollariga to`g`ri javob berishga o`rgatish. 5 

gacha bo`lgan sonni o`zidan kichik bo`lgan 2 ta songa (buyumlar misolida) ajratish. Masalan: “Senda 5 

ta olma bor, 2 tasini ukangga berding, o`zingda nechta qoldi?” – degan savol bilan murojaat qilish.  

5 ichida barmoq, sanoq cho`pi va buyumlar yordamida qo`shish va ayirishni o`rgatish. Bolalarda 

hafta  kunlarining  ketma-ketligini  aytishga  o`rgatish.  Bolalarning  mantiqiy  tafakkurini  o`stirish 

maqsadida  didaktik  o`yinlar  va  mashqlar  tavsiya  etiladi.  “Yetadimi?”,  “Ko`p  oz,  shuncha”, 

“Munchoqlarni ipga tizing”, “Poyezd tuzing”, “Zina poya”, “O`z soningizni eslab qoling”, “Darvozadan 

o`ting”, “Boshqa qo`limda nechta”, “Jim”, “Qaysi biri haq”, “Bir-biriga qarab”, “Kim ziyrakroq”.  

Bolalarning  iqtisodga  oid  tushunchalarni  kengaytirish.  Ijtimoiy  turmushga  bosqichma-bosqich 

moslashishni ta`minlash maqsadida bolalarga dastlabki iqtisodiy tushunchalarni o`rgatish, ularga zaruriy 

va  hayotiy  ehtiyojlar,  jumladan,  kiyinish,  ovqatlanish  va  o`yinga  doir  hamda  yashash  uchun  zaruriy 

shart-sharoitlar yaratishga oid harakatlar haqida tushuncha berish.  

Bozor,  do`kon,  sotuvchi  xaridor  haqida  tushuncha  berish.  Pul  ular  orasidagi  asosiy  muamola 

vositasi  ekanligini  anglatish.  Sotuvchi  va  xaridor  o`rtasidagi  muamola  madaniyati  haqida  tushuncha 

berish,  bozor  vado`konlarning  turlari  )oziq-ovqat,  kiyim-kechak,  o`yinchoqlar,  xo`jalik  mollari  kabi) 

haqida dastlabki tushuncha berish.  

Bolalarning  pul  haqidagi  tasavvurini  rivojlantirish.  Pul  sotuvchi  va  xaridor  o`rtasidagi  muamola 

vositasi ekanligi, pulni tejamli sarflash zarurligini tushuntirish. Savdo qilishni o`rgatish.  

Bolalarga tevarak – olam va tabiat hodisalari haqida ma`lumot berish. Yer, osmon, oy, yulduzlar, 

havo, suv, bulut, yog`ingarchilik, tuman,, shamol, chaqmoq, momoqoldiroq kabi tabiat hodisalari haqida 

tasavvur hosil qilish. 

Jonli tabiat o`simlik va hayvonot dunyosi bilan yaqindan tanishtirish.  

Manzarali daraxt (tol, terak, chinor, tut, qayrag`och, archa) mevali daraxtlar (olma, o`rik, shaftoli 

va  boshqalar)  dala  o`simliklari  (paxta,  piyoz,  lavlagi,  kungaboqar,  buyg`doy  va  boshqalar)  buta 

o`simliklari (na`matak, malina, maymunjon) kabi nomlarini va ularni o`zaro farqlashga o`rgatish.  

Bolalarda tabiat go`zalligidan zavq olish tuyg`usini tarbiyalash. O`simliklarga ziyon yetkazmaslik 

(daraxt  shoxlarini  sindirmaslik,  o`t-o`lanlarni  bosmaslik,  atrof  muhitni  iflos  qilmaslik  kabilar)ni  ongiga 

singdirish.  Uy  hayvonlari  bilan  yaqindan  tanishtirish.  Ularni  parvarish  qilishga  o`rgatish.  Yovvoyi 

hayvonlar (hayvonot bog`iga sayr qilish, rasmlar, multfilmlar va  boshqa teleko`rsatuvlar tomosha qilish 

yordamida)  bilan  tanishtirish,  hayvonlarning  (maymun,  yo`lbars,  sher,  bo`ri,  tulki,  fil,  olmoxon,  kiyik, 

bug`I kabilarning) nomlarini aytishga o`rgatish.  

Bolalarning  qushlar  haqidagi  tasavvurlarini  kengaytirish.  Qushlarning  yashash  tarzi,  o`troq 

qushlar,  ayrim  qushlarning  (qaldirg`och,  laylak,  turna  va  boshqalar)  bahorda  uchib  kelishi,  kuzda  issiq 

o`lkalarga uchib ketishi. Qarg`aning kuzda kelishi va bahorda ketishi haqida ma`lumot berish.  

Yo`l  harakati  qoidalari,  yo`lovchilar  uchun  ko`rsatilgan  joylardan  yo`lni  kesib  o`tish,  yerdagi 

transportlar, suv transporti(kema, paraxod)  hamda havo transporti (samolyot, vertalot) ular harakatining 

bir-biriga nisbatan tez yoki sekinligi  to`g`risida tushuncha berish.  

Bolalarda  mehnatsevarlik,  mustaqillik  mehnati  natijasidan  qoniqish  sifatlarini  shakllantirish. 

Bolalarni  muntazam  ravishda  uy-ro`zg`or  ishlariga  jalb  qilish.  Qiladigan  ishlarni  rejalashtirishga  o`z 

faoliyatini  nazorat  qilishga,  topshririlgan  ishni  sidqidildan  va  sifatli  bajarishga  o`rgatish.  Mehnat 

qurollarini ehtiyotlab saqlashga o`rgatish.  

Bolalarda  maqsad  sari  intilish,  intizomlilik,  saranjom-sarishtalik  kabi  fazifalarni  shakllantirish, 

foydalangan  buyumlarni  toza  va  saranjom  tutishga  o`zgalar  mehnatini  qadrlashga  o`rgatish.  Ularda  o`z  

jinsiga    taaluqli  bo`lgan  mehnat  turini  payqash  madaniyatini  shakllantirish.  Birovlarning  eslatishlarsiz 




o`ziga  tegishli  yumushlarni  bilib  olishga  odatlantirish.  Qirqib  yopishtirish  yo`li  bilan  naqshlar,  uy 

ro`zg`or buyumlari, har xil hayvon, qush, hashorot hamda darsxtlarning shaklini yasash. Qog`oz karton, 

lego, turli konstruksiyalardan har xil o`yinchoqlar yasashga o`rgatish.  




Download 0,99 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   59




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish