Мавзу: туркистон генерал-губернаторлиги канцелярияси расмий ҳужжатлари

Тадқиқотнинг мақсад ва вазифалари.
Тадқиқот ишининг асосий 
мақсади XIX асрнинг иккинчи ярми – XX аср бошларида Туркистон ўлкасида 
ташкил этилган Туркистон генерал-губернаторлиги канцелярияси тарихи ва 
унда жамланган расмий ҳужжатларни комплекси тарзда ўрганишдан иборат. 
Ушбу мақсадни амалга ошириш учун қуйидаги вазифалар белгилаб 
олинди: 
–
XIX асрнинг иккинчи ярмида ташкил этилган ва XX аср бошларигача 
фаолият 
юритган 
Туркистон 
генерал-губернаторлиги 
канцеляриясининг ташкил топиши тарихини ўрганиш; 
–
мавзу тарихшунослигини таҳлил қилиш; 
–
Туркистон генерал-губернаторлиги канцеляриясида жамланган Россия 
империясининг Туркистондаги мустамлакачилик сиёсати тарихини 
ёритувчи тарихий ҳужжатларни ўрганиш; 
–
канцеляриядан жамланган расмий ҳужжатларнинг ўзига хослигини 
аниқлаш ва уларни тавсифлаш; 
–
ўрганилган материал ва илмий адабиётлар асосида Туркистон генерал-
губернаторлиги канцелярияси тарихи ва унда жамланган расмий 
ҳужжатлар ўзига хослигини чуқур тадқиқ этиш. 
Тадқиқотнинг манбавий асоси. 
Тадқиқотнинг манбавий асоси 
сифатида Ўзбекистон Республикаси Марказий Давлат архивидан жой олган 
“Туркистон генерал-губернаторлиги канцелярияси” фонди ҳужжатларини 
киритиш зарур. Бунда мавзуга оид йирик ҳажмдаги ҳужжатлар мажмуи 
мавжуд бўлиб, уларни тадқиқ этмасдан мавзуни ёритиш мумкин эмас. 

---

7 
Мазкур архивнинг И-1 фондида Туркистон генерал-губернаторлиги 
канцеляриясининг ташкил топиши тарихи, рус маъмуриятининг Туркистонда 
олиб борган сиёсий, ижтимоий-иқтисодий, маданий ва маънавий сиёсатини 
акс эттирувчи ҳужжатлар жамланган. Бундан ўзбек халқи тарихини холисона 
ва ҳаққоний ёритишда хизмат қилувчи ҳужжатлар, хусусан, рус маъмурияти 
ва тадқиқотчиларининг ҳисоботлари, ўлкани бошқариш ва унда олиб 
борилган сиёсий, ижтимоий-иқтисодий, маданий соҳаларда амалга оширган 
ислоҳотларига оид расмий ҳужжатлар, маҳаллий аҳолининг Россия 
империясининг 
Туркистондаги 
вакилларига 
турли 
масалалардаги 
муражаатлари ва бошқа ҳужжатларнинг асл нусхалари жамланганлиги билан 
аҳамиятлидир
4
. 
Шунингдек, мазкур тадқиқотнинг манбавий асоси сифатида ЎзР 
МДАнинг И-2 “Туркистон генерал-губернаторлиги ҳузуридаги дипломатик 
амалдор” номли жамғарма, И-717. “Туркистон генерал-губернаторлиги 
кенгаши” жамғармаси, И-450. “Вилоят маҳаллий бошқарма маркази” 
жамғармаси, И-87. “Туркистон Ғазна палатаси” жамғармаси, И-88. 
“Туркистон назорат палатаси” ҳамғармаси ҳужжатлари, Россия империяси 
ҳукмронлиги даврида нашр этилган расмий ҳужжатлар, ҳусусан, қонун 
ҳужжатлари ва ҳукумат қарорлари, давлат муассасаларининг ҳисоботлари, 
статистик тўплам ва иловалар, даврий матбуот нашрлари, хусусан,
“Туркестанские ведомости” газетасида чоп этилган мавзуга оид 
материалларни келтириб ўтиш мумкин. 
Мавзуга оид келтириб ўтилган манбаларнинг батафсил таҳлили 
диссертациянинг биринчи боб, иккинчи параграфида таҳлил этилади.