Mavzu: Tovarlar reklamasini tashkil qilish va uning sotuv jarayonlariga ta’sirini baholash Reja: I. Kirish. II. Asosiy qisim

 Savdoni rag‘batlantirish – reklamaga va shaxsiy savdoga 
qo‘shimcha bo‘lgan hamda muayyan tovar savdosini tezlashtirish va 
kengaytirishga qaratilgan barcha vaqtinchalik va mahalliy chora– 
tadbirlarni qamrab oladi. 

362 

Jamoatchilik bilan aloqalar (Public Relations) - tashkilot va jamoalar 
o‘rtasida maqsadga yo‘naltirilgan xatti-harakatlar orqali ruhiy 
hamjihatlik va o‘zaro ishonch muhitini yaratishga qaratilgan. Bu yerda 
kommunikatsiyalarning maqsadi faqat savdoni tashkil qilish emas, balki 
firma faoliyatini ma’naviy qo‘llab-quvvatlashdir. Bu an’anaviy 
vositalarga qo‘shimcha ravishda yarmarkalar, salonlar, ko‘rgazmalar, 
pochta tarqatish, telemarketing va kataloglar bo‘yicha savdo kabi 
bevosita kommunikatsiya vositalarini ham aytib o‘tish joiz. 
Jamoatchilik bilan aloqalar— korxona va turli xil aloqa qiluvchi 
auditoriyalar (jamoatchilik) o‘rtasida yaxshi munosabatlarni o‘rnatish va 
saqlashga qaratilgan harakatlarni korxona uchun manfaatli obro‘-e’tibor, 
ijobiy imijni yaratish vositasida yo‘lga qo‘yish. Buning uchun tashviqot, 
matbuot, ko‘rgazmalar va yarmarkalarda ishtirok etish, firma uslubini 
saqlab turish kabi usullar qo‘llaniladi.
Yevropalik nazariyotchi va amaliyotchilar jamoatchilik bilan 
aloqalar tushunchasiga shunday tarif berishgan: «Tashkilot va keng xalq 
ommasi o‘rtasida yaxshi munosabat va o‘zaro bir-birini tushunishni 
yo‘lga qo‘yish va saqlab turishga qaratilgan faoliyatni doimiy asosda 
rejalashtirib borishdir». 
Jamoatchilik bilan aloqalar bo‘yicha mutaxassislar ishtirokida Mek-
sikada o‘tkazilgan konferensiyada bir necha kun davom etgan 
muhokamadan keyin boshqa bir tarif ushbu terminga munosib ko‘rildi, 
chunonchi: «Jamoatchilik bilan aloqalar — tashkilot va jamoatchilik 
manfaatlari yo‘lida xizmat qiladigan tendensiyalar tahlili, ularning 
oqibatlarini bashoratlash, tashkilotlar yo‘lboshchilariga tavsiyalar berish 
va rejalashtirilgan harakat va tadbirlarni amalga oshirish san’ati hamda 
ijtimoiy fandir». 
Keyingi yillarda Public Relations keskin rivojlanmoqda va 
marketing tizimida yirik va salobatli firmalarning murakkab, mustaqil, 
samarali quroli sifatida baholanmoqda. U iste’mol tovarlarini ishlab 
chiqaradigan sanoat firmalari va kompaniyalari tomonidan potensial 
xaridorlar doirasini kengaytirish, tovar haqida keng axborotga ega 
bo‘lish maqsadida ishlatiladi. 
Korxonaning bozor bilan kommunikativ aloqalari korxona bozorga 
o‘zining tovarlari, xizmatlari va ular haqidagi xabarlarni yo‘naltirishda 
namoyon bo‘ladi. Bozor esa korxonaga sotilgan mahsulot uchun pul 
mablag‘larini va mazkur tovarga bozorning munosabati qandayligi 
haqidagi axborotni qaytaradi. 

5.