Mavzu: tovar-moddiy zahiralar hisobi

6. Tovar-modiy zahiralar sarflanishini buxgalteriyada hisobga olish
Materiallarning sarflanishini buxgalteriya hisobida hisobga olishning muhim xususiyatlari mavjud. Korxonada materiallar quyidagi maksadlar tufayli ombordan chiqib ketiishi mumkin:

• 
  ishlab chiqarishga sarflanganida;
  
• 
  ortiqcha materiallar sotilganida va boshqa hollarda.
  

Ombordan ishlab chiqarishga materiallar sarflanganida quyidagicha buxgalteriya
provodkasi beriladi:
D-t Ishlab chiqarish harajatlari (2010, 2310, 2510 va xokazo)
K-t 1010-«Xom-ashyo va materiallar».
Hisob-kitobning jurnal-order shaklidagi korxonalarda ishlab chiqarip sarflangan materiallarning ulgurji bahosi, shartnoma yoki reja tannarxi bush jurnal-order, boshqa maksadlar uchun sarflangan materiallar esa 10/1-jurnal yoziladi. Moddiy boyliklardan to‘g‘ri foydalanish maqsadida har bir korxona bulmagan materiallarning bor-yukligini tekshirib ko‘rishi lozim. Agarda kor keraksiz yoki ortiqcha material borligi aniqlansa, uni boshqa korxonaga sotishi mumk
Masalan, korxonada haqikiy qiymati 20000 sumlik ortiqcha material 1 aniqlandi va korxona uni 30000 sumga boshqa korxonaga sotdi. Ushbu muomalalarga x) Quyidagicha provodka beriladi:
♦ materialning haqikiy qiymati hisobdan chiqarildi.
D-t 9220-«Boshqa aktivlarning realizatsiyasi va boshqacha chiqib ketishi» - 20000 sum
K-t 1010-«Xom-ashyo va materiallar» - 20000 sum.
♦ materialning sotish qiymati aks ettirildi:
D-t 4890-«Boshqa shaxslarning qarzlari-joriy kismi» - 30000 sum
K-t 9220-«Boshqa aktivlarning realizatsiyasi va boshqacha chiqib ketishi» - 30000 sum. KDS Hisoblandi 4000 sum;
D-t 9220-«Boshqa aktivlarning realizatsiyasi va boshqacha chiqib ketishi»-4000
K-t 6410-«Byudjetga to‘lovlar bo‘yicha qarzlar» - 4000 sum.
♦ ortiqcha materillarni sotishdan foyda olindi (30000-20000-4000)=6000 sum;
D-t 9220-«Boshqa aktivlarning realizatsiyasi va boshqacha chiqib ketishi» - 6000 sum
K-t 9320-«Boshqa aktivlarning realizatsiyasi va boshqacha chiqib ketishidan olingan fs 6000 sum.