Mavzu: Tibbiy kimyoga kirish. Kimyo va atrof muhit. Biogen elementlar. Reja

Yadro tibbiyotining yutuqlari asosida bugungi kunda organizmning har bir a'zosining tuzilishi va faoliyati haqida to’liq ma'lumot olish mumkin vabu o’z navbatida kasalliklarni ilk boshlanish davrida aniqlab, o’z vaqtida davolashni boshlash imkoniyatini beradi.

Yadro tibbiyotining yutuqlari asosida bugungi kunda organizmning har bir a'zosining tuzilishi va faoliyati haqida to’liq ma'lumot olish mumkin vabu o’z navbatida kasalliklarni ilk boshlanish davrida aniqlab, o’z vaqtida davolashni boshlash imkoniyatini beradi.

Radioaktiv nurlanish uch turga bo’linadi: alfa (α), beta (elektronli - β- va pozitronli β+), va elektromagnit nurlanish -gamma (γ) nurlanish. O’zidan nur tarqatayotgan element izotopi radioaktiv izotop deb nomlanadi

Ko’pchilik nurlanish turlarida yadroda protonlar soni o’zgaradi - bu esa bir turdagi atom boshqa turdagi atomga aylanganligidan dalolat beradi.

Radiatsiyadan zararlanish.

Radiatsiya o’tish yo’lida molekulalar bilan to’qnashib, ulardan electron otilib chiqadi va beqaror ionlar hosil bo’ladi. Agar shu ionlantiruvchi nurlanish odam tanasi orqali o’tsa, u suv molekulalari bilan ta’sirlashib, elektronini siqib chiqaradi va H2O+ zarrachalari hosil bo’ladi va bu o’z navbatida keraksiz kimyoviy jarayonlar sodir bo’lishiga olib keladi. Radiatsiyaga eng sezgir hujayralar deb bo’linishi juda tez yuz beradigan hujayralar hisoblanadi, ular qatorida – orqa miya suyuqligi, teri, jinsiy a’zolar, ichak va o’sayotgan bolalar hujayralari. Shikastlangan hujayralar kerakli bo’lgan moddalarni hosil qilmay qoladi. Masalan, orqa miya hujayralari shikastlansa, eritrotsitlar ishlab chiqarilishi buziladi.Agarsperma, tuxumdon uoki homila hujayralari shikastlansa, bolalarda tug’ma yetishmovchiliklar vuudga keladi. Aksincha katta odamlarning asab, mushak, jigar, suyak hujayralari rivojlanib bo’lganligi uchun bo’linmaydi va radiatsiya ta’siriga chidamli bo’ladi. Rak hujayralari tez bo’linadigan bo’ladi.Ular radiatsiya ta’siriga juda sezgir bo’lganligi uchun, ularni halokatga uchratish uchun radiatsiya nurlaridan foydalaniladi.