Мавзу: “Teatr tarixi” kursiga kirish

 
245 
yetakchi unsurlik vazifasini ado etadi, Nur — yog'du tuslanishlari bezakning zarur 
qismlarini  alohida-alohida  ajratib  ko'rsatar,  parda  peshtoqiga  tushar,  sahnada  goh 
yalpi-yassi,  goh  turli  hakllar  orqali  sirli  muhit  olamini  xosil  qilardi.  Kreg  o'ziga 
xosliklarni nodalashda simvolistlar ta'limi va amaliyotiga asoslandi. 
Kregning  fikricha,  ba'zan  yorqin  va  zavqbaxsh,  ba'zan  qora,  motamsaro  rang 
muayyan  sahnayiy  kayfiyat  yohut  spektaklning  hissiy  cho'g'iga  monand  tushishi 
kerak.  Sahnaviy  makon,  harakat,  nur  va  rang  Kreg  uchun  spektakl  oryazini 
yaratishda asosiy omillarga aylandi. 
Kregni  aktyorni  qadriga  yetmaslikda,  inson  gavdasidan  badiiy  bezakning  bir 
bo'lagi  sifatida  foydalanishda  aybladilar. Lekin  uning  teatri  avvalo  rejissura  teatri 
ekanligini unutmaslik kerak. 
Kreg  «Teatr  san'ati»  kitobiga  kiritilgan  «Aktyor  va  qo'g'irchoq»  maqolasida 
«qo'g'irchoq»  insoniy  kechinmalardan  holi  bo'lganidan  kechinma  hurujiga 
berilmay,  chinakamiga  san'at  namoyishchisiga  aylana  olar  va  shu  bilan  jonli 
aktyordan afzalligini tasdiq eta olgan bo'lardi, degan xulosaga keladi. 
Kreg  o'z  rejissyorlik  iste'dodini  turli  janrlarda  namoyon  etgan  bo'lsa-da,  uni 
biron-bir  ingliz  teatri  taklif  etmaydi.  G.  Kregning  ijodi  turlicha  nuqtayi 
nazardardan  talqin  etilishi  mumkin. Bundan  qat'i  nazar, uning  ijodi  XX  asr  jahon 
rejissorlik san'ati va sahnaviy bezak rivojiga o'z ta'sirini ko'rsatdi va teatr tarixiga 
yorqin sahifalar bo'lib kirdi.