Мавзу: “Teatr tarixi” kursiga kirish

---

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI  
OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI  
NAMANGAN DAVLAT UNIVERSITETI 
Ijtimoiy-Iqtisodiy fakul’teti 
«Ijtimoiy-madaniy faoliyat» kafedrasi 
  
 
2- kurs talabalari uchun 
«T E A T R  T A R I X I»  
 
FANIDAN  
MA’RUZALAR MATNI 
 
Bakalavriat yo`nalishi: 
 5610400–ijtimoiy- madaniy faoliyat    yo`nalishi 
talablari uchun 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Namangan-2014 

---

 
245 
1-Mavzu: “Teatr tarixi” kursiga kirish 
Reja: 
1.  “Teatr tarixi” kursining maqsad va vazifalari.  
2.  Teatr san’atining kelib chiqishi va rivojlanishi.  
3.  Jahon teatrining taraqqiyot bosqichlari.  
 
Maqsadi.  Talabalarga  teatr  san`atining  paydo  bo`lishini, uning  hozirgi    kunga 
qadar bosib o`tgan  yo`li, qadimiy antik davrdan XXI asrgacha bosib o`tgan yo`li, 
har  xil  davrlarda  har  xil  teatr  yo`nalishlarning  paydo  bo`lishi  va  ularning  sahna 
san`ati  rivojiga  ta`sir  ko`rsatishi,  buyuk  sahna  san`atkorlari,  teatr  janrlari  haqida 
tushuncha  beradi.  Alohida  o`zbek  milliy  teatrining  bosib  o`tgan  yo`li,  ayniqsa, 
mustaqillik  yillarida  O`zbekiston  Respublikasi  Prezidenti  va  hukumatining  san`at 
haqida farmon va qarorlari haqida tushuncha beriladi.   
Vazifasi. Ijtimoiy-madaniy faoliyat yo’nalishi talabalarini talab darajasida teatr 
san’atining  vujudga  kelishi  va  shakllanishning  tarixiy  bosqichlarini  bayon  etish 
orqali tinglovchilarda fan yuzasidan ilmiy tasavvurni hosil qilishdan iborat. 
Teatr  (yunoncha  theatron-  tomosha  joyi,  tomosha)  tomoshaviy  san'atning 
asosiy  turi.  Teatr  san'atining  tarkibiy  yo‘nalishlari-Dramatik  teatr,  opera,  balet, 
pantomimo  va  x.k.  ko‘rinishlarga  ega.  Ammo  hozirgi  davrda  teatr  atamasining 
mazmuni serqirra bo‘lib kelgan. Jumladan “teatr” so‘zi qo‘shimcha ravishda ushbu 
hollarda ham qo‘llaniladi: 
1.  Spektakllar qo‘yish yoki unga muvofiqlashtirilgan binolar 
2.  Muassasa,  idora-spektakllar  ko‘rsatuvchi  jamoa,  shuningdek,  spektakllar 
prokatini  amalga  oshiruvchi  uyushma  (maslan,  Muqimiy  teatri,  Ilxom  teatri 
gastrollari va sh.o‘.) 
3.  Dramaturgik va boshqa saxnaviy asarlarning ma'lum bir uslubiyotga asoslangan 
majmualari  (“Uyg‘onish  davri  teatri”,  “Myuler  teatri”,  “O‘zbek  teatri”, 
“Mannon Uyg‘ur teatri” va x.k.) 
4.  Ko‘chma  ma'noda  “Qandaydir  voqyea-xodisalar  joyi  (xarbiy  xarakatlar  teatri, 
anatomik teatr va x.k.)” 

---