Mavzu: Talabalar matematik bilimlarini nazorat qilish va baholashning me’yoriy-huquqiy asoslari Reja

Mavzu:Talabalar matematik bilimlarini nazorat qilish va baholashning

me’yoriy-huquqiy asoslari

Reja:

1.Oliy ta’lim talabalari bilimlarini nazorat qilish va baholashning me’yoriy-huquqiy asoslari

2.Oliy ta’limda reyting tizimi,kredit-modul tizimi

Ma'lumki, bugun ta'lim tizimida reyting nazoratidan keng foydalanilmoqda. Reyting deganda baholash, tartibga keltirish, klassifikasiyalash, bironta hodisani oldindan belgilangan shkala bo'yicha baholash tushuniladi.Shkalalash - aniq jarayonlarni raqamlar tizimi yordamida modellashtirish. Uning turli uslublari sifat tavsiflarini miqdoriy o'zgarishlarga aylantirishga yordam beradi.

Ta'lim tizimida islohotlarni amalga oshirish jarayonida o'quvchilarning

bilim, ko'nikma va malakalarini nazorat qilish va baholash ham yangicha mazmun kasb etdi. Davlat ta'lim standartlarining ishlab chiqilganligi, yangi o'quv dasturining amaliyotga joriy etilganligi, erkin va mustaqil fikrlovchi shaxsni tarbiyalashga nisbatan yuqori talabning qo'yilayotganligi,ta'lim amaliyotiga pedagogik texnologiyalar olib kirilayotganligi, o'quvchilarni kasbga muvaffaqiyatli yo'llash maqsadida psixologik va pedagogik diagnostika barcha turdagi ta'lim

muassasalarida keng ko'lamda amalga oshirilayotganligi kabi holatlar ko'zga tashlanayotgan bir vaqtda o'quvchilarning bilim, ko'nikma va malakalarini eng samarali shakl, metod va vositalar yordamida nazorat qilish hamda baholash muhim ahamiyatga ega.

"Reyting" inglizcha so'z bo'lib, uning lug'aviy ma'nosi inson faoliyatidagi ijobiy va salbiy sifatlarning doimiy ravishda o'zgarishib turishini anglatadi. Reyting tizimi o'quvchilarning bilim sifatini nazorat qilish turi, metodi va shakli bo'lib, uning yordamida o'quv fani ta'lim standartining barcha imkoniyatlari bo'yicha o'zlashtirilgan bilimlar sifatini baholash jarayonini ta'minlab beradi.Reyting tizimida o'zlashtirish natijasi nazoratning ko'rsatilgan barcha shakllardan

o'tish jarayonida to'plangan ballarni qo'shish yo'li bilan aniqlanadi. Har bir nazorat turi uchun 10 balldan taqsimlanganda (o'quv fani uchun 100 ball hisobida) unga

1.1

• 1.1

Talabalarning bilim ko’nikma va malakalarini baholash me’zonlari

Oraliq nazorat

Joriy nazorat

Yakuniy nazorat

• Joriy nazorat - bu o'rganilayotgan mavzularni o'quvchilar tomonidan qanday o'zlashtirayotganini muntazam ravishda dars jarayonida nazorat qilishdan iborat. Bu nazorat o'qituvchi tomonidan o'tkazilib, o'quvchilarning bilim darajasini

aniqlash fanning har bir mavzusi bo'yicha kundalik ballar qo'yib borishni nazarda tutadi.

Oraliq nazorat - bu mazkur fan bo'yicha o'tilgan (mavzular bo'yicha yozma, og'zaki, test shaklida o'tkaziladi) bir necha mavzularni o'z ichiga olgan bo'lim bo'yicha o'quvchilarning bilimlarni aniqlash.

Yakuniy nazorat - bu nazorat chorak yoki yarim yillik uchun belgilangan

mavzular to'liq o'tib bo'lingach, o'tilgan mavzular bo'yicha yozma, og'zaki, test

shaklida o'tkaziladi. O'q uvchilarning faoliyatini hisobga olish metodlari og'zaki,

yozma, test hamda amaliy topshiriqlarni bajarishga asoslangan bo'lishi mumkin.

Og'zaki tekshirish. Bu metod bilimlarni nazorat qilish va baholashning ancha keng

tarqalgan an'anaviy usullaridan birid ir.Og'zaki tekshirishning mohiyati shunda

ko'rinadiki, o'qituvchi o'quvchilarga o'rganilgan mavzuning mazmunidan kelib

chiqib, ularning o'zlashtirish darajasini aniqlaydi. Og'zaki tekshirish

o'quvchilarning bilimlarini tekshirishni savol-javob usuli asosida amalga oshiriladi.

O'quvchilarning bilim, ko'nikma va malakalarini nazorat qilish, baholash tashhislashning zaruriy tarkibiy qismlari sanaladi. Ular pedagogik texnologiyaning ancha qadimiy usull aridir. Nazorat va baholash maktab amaliyoti rivojining doimiy hamrohi bo'lib kelgan. Shunga qaramay, bugun ham baholashning mazmuni, texnologiyalari haqida qizg'in munozaralar davom etmoqda. Avval bo'lgani kabi

• O'quvchilarning bilim, ko'nikma va malakalarini nazorat qilish, baholash tashhislashning zaruriy tarkibiy qismlari sanaladi. Ular pedagogik texnologiyaning ancha qadimiy usull aridir. Nazorat va baholash maktab amaliyoti rivojining doimiy hamrohi bo'lib kelgan. Shunga qaramay, bugun ham baholashning mazmuni, texnologiyalari haqida qizg'in munozaralar davom etmoqda. Avval bo'lgani kabi

pedagoglar baho nimani qayd etishi lozimligini aniqlashga urinmoqdalar. Ularning fikrlaricha, bahoning:

• 1) ta'lim oluvchining o'zlashtirish darajasini qat'iy belgilovchi - sifat

ko'rsatkichi, yoki;

• 2) u yoki bu ta'lim tizimining ustunligi, kamchiliklarini ko'rsatuvchi ko'rsatkich

ekanligi aniq belgilanishi zarur.