Mavzu: tabiatshunoslikni o’qitish metodikasi pedagogik fan sifatida

 
19-MAVZU. 1-2- SINFLARDA “ATROFIMIZDAGI OLAM” DARSLIGINI 
O’QITISH  METODIKASI 
Reja: 
1.  1-sinfda tabiatshunoslik materialini o’rganish metodikasi. 
2.  Kuzatishlar bilan bog’liq bo’lgan birinchi mashg’ulotni maktab o’quv-
tajriba maydonida o’tkazish  
3.  Mustaqil kuzatishlar o’tkazish 
4.  Ikkinchi sinfda tabiatshunoslik materialini o’rganish metodikasi. 
 
1-  sinfda  tabiatshunoslik  materialini  o’rganish  metodikasi.  1-  sinf 
o’quvchilari  tabiatshunoslikni  alohida  predmet  sifatida  o’rganmasdilar,  balki 
kuzatish  va  ekskursiyalar  vaqtida,  shu-ningdek,  “O'qish  kitobi”ga  kiritilgan  matnlar 
orqali  tabiatshunoslik  materiali  bilan  tanishar  edilar.  1986-  yildan  boshlab,  1-  sinf 
o’quvchilari yangi o’quv predmeti - “Atrofimizdagi olam”ni o’igana boshladilar. Bu 
o’quvchilar  bilan  ilk  mashg’ulotlardan  boshlab,  ya'ni  savod  o’igatishning  alifbe 
davridayoq o’qituvchi o’quvchilar e'tiborini o’z joyidagi tabiat obyektlarini o’lka-
shunoslik  yo’nalishida  kuzatishlariga  qaratadi.  Kuzatishlar  ikkinchi  yarim  yillikda 
o’qish va nutqni rivojlantirish bilan parallel holda  olib boriladi. To’g’ri tashkil etUgan 
kuzatishlar  1-  sinf  o’quvchilarida  tabiat  to’g’risida  tasavvurlar  shakllantirishga,  unga 
muhabbatni  va  ehtiyotlik  bilan  munosabatda  bo’lishni  taibiyalashga  yordam  beradi. 
Yana  shu  holatni  hisobga  olish  kerakki,  1-  sinfga  kelgan  bolalar  muayyan 
ko’nikmalarga ega bo’ladilar, kuzatishlar jarayonida ularni rivojlantirish zarur. 
1-  sinfda  shakllantirilishi  kerak  bo’lgan  asosiy  tushunchalar  -  “tabiat”,  “jonli 
va  jonsiz  tabiat”,  “erta  gullaydigan  o’simliklar”,  “darrandalar”,  “qushlar”, 
“baliqlar”,  “hasharotlar”  tushunchalaridir.  Bu  tushunchalar  mazmun  jihatidan 
murakkabdir,  shunga  ko’ra  1-  sinf  o’quvchisida  tabiatdagi  kuzatishlar  asosida  ular 
to’g’risida  faqat  oddiy  tasavvurlarni  shakllantirish  kifoyadir.  Masalan,  bolalar 
hasharotlar  to’g’risida  ularning  tanasi,  bosh,  ko’krak  va  qorin  qismlar  haqida, 
ularning uch juftdan oyoqlari borligi to’g’risida tasavvur olishi kerak. Materialni oson 
o’zlashtirib olishlari uchun o’quvchilar uncha katta bo’lmagan guruhlarga bo’linib, 
ular bilan dastur bo’yicha muntazam kuzatishlar o’tkazilishi zarur.