Биринчидан, бу хусусият турли гуруҳ, индивидлар учун тааллуқли ва улар томонидан социал муносабатларнинг у ёки бу хусусиятини интеграциялаш натижаси ҳисобланади.
Иккинчидан, ҳозирги социал муносабатлар (иқтисодий, сиёсий ва бошқа) билан боғланган индивидларнинг ва уларнинг гуруҳлари ўртасидаги турли муносабатларнинг мазмуни ва ҳарактерини англатади.
Учинчидан, социал жиҳат турли индивид ва гуруҳларининг бир-бирига, жамиятда тутган ўрнига, ижтимоий ҳаёт, воқелик ва жараёнларга муносабатида намоён бўлади.
Тўртинчидан, индивидлар ўртасидаги алоқа ва ўзаро таъсирнинг номоён бўлиши биргаликдаги фаолият натижаси демакдир.
Социологиянинг жамият ҳаёти билан хилма-хил алоқаси, унинг ижтимоий бурчи биринчи навбатда у бажараётган функциялар билан аниқланади.Ҳар қандай фанлар каби социологиянинг энг асосий функцияларидан бири назария ва амалиётнинг бирлигидир.
Социология ижтимоий ҳаётни у ёки бу формада ва соҳада ўрганар экан, у аввало социал воқелик ҳақидаги билимларни шакллантириш, социал ривожланиш жараёнларини тасвирлаш, тушунтириш, социологиянинг асосий методологиясини ва социологик тадқиқот методларини ишлаб чиқиш каби илмий муаммоларни ҳал этади.
Социологиянинг жамият ҳаёти билан хилма-хил алоқаси, ун инг ижтимоий вазифаси биринчи навбатда у бажараётган функциялар билан аниқланади. Ҳар қандай фанлар каби социологиянинг энг асосий функцияларидан бири назария ва амалиётнинг бирлигидир.
Социологик тадқиқотларнинг кўпчилик қисми амалий муаммоларни ҳал этишга йўналтирилган. Социологиянинг амалий йўналтирилганлиги шунда номоён бўлади-ки, у ижтимоий жараёнларнинг ривожланиши ҳақидаги илмий асосланган маълумотни ишлаб чиқишга қодир. Шу ҳолатда социологиянинг олдиндан айтиб бериш функцияси намоён бўлади.
Жамият ҳаётида социологик тадқиқотлардан ижтимоий ҳаётнинг турли соҳаларини ривожлантиришни режалаштиришда фойдаланиш катта аҳамиятга эга. Социал режалаштириш ижтимоий тизим қандай бўлишидан қатъий назар ҳамма мамлакатларда ривожланган.
Социология мафкуравий функцияни ҳам бажаради:
биринчидан, табиий-тарихий жараёнларни англаш, жамият тараққиётининг яқин орадаги мақсадларини ва истиқболларини ишлаб чиқишга қаратилган.
иккинчидан, илмий ва мафкуравий мунозарани бошқа қарашлар тизими орқали олиб бориш.
учинчидан, аҳоли ўртасида илмий ва миллий мафкурани тарқатиш.
тўртинчидан, малакали мутахассисларни тайёрлаш ва улар томонидан илмий мафкурани ҳар томонлама ўзлаштириш. Социология одамлар ўртасидаги муносабатларни шакллантиришга, уйғун ҳиссиётларни ижтимоий муносабатларга хизмат қилдириб яхшилашга ҳам ёрдам бериши мумкин.
Шу туфайли социология инсонпарварлик функциясини ҳам бажаради.
Do'stlaringiz bilan baham: |