Mavzu: Sobiqlilar klasi

Tema: Sobıqlılar klası
Klass:Botanika 6-klass
I. Sabaqtıń maqseti:
1. Sabaqtıń bilimberıwshilik maqseti: Oqıwshlardı Sobıqlılar tuqımlasınıń ózine tán qásiyetleri,tirishilk forması,tarqalıwı,jabayı hám mádeniy wákillerı,olardıń áhmiyeti menen tanıstırıw..
2.Sabaqtiń táimlik maqseti: Oqıwshılarǵa ósimliklerdiń hár-túrliligi,sistematikasin túsindiriw arqali olardiń ilimiy dúnyaqarsin ,ekologiyaliq tárbiya beriw.
3.Sabaqtiń rawajlandiriwshiliq maqseti: Oqıwshiıardiń ósimlikler dúnysi haqqindaǵI bilimlerin keńeytiriw,sabaqliq penen ǵaresiz islew kónlikpelerin,sóylew hám piker alisiw mádeniyatin rawajlandiriw.
Sabaq pratsesinde qaliplestiriletuǵin kompetensiyalar:TJK -1, TJK- 3.
Pánge tiyıslı kompitenciyalar: FJK-3
ll. Sabaq tipi: Jańa bilim beriwshi dástúriy emes sabaq
lll. Sabaq túri: Interaktiv,Kesteler menen islew.
lV. Sabaq úskenesi: Gerbariylar toplamı, kesteler, sabaqlıq, kadaskop, slayd, elektron sabaqlıq, plakat, markerlar, temaǵa tiyisli slaydlar, toparlar ushin tapsırmalar.
Sabaqtiń rejesi:

1. 
   Shólkemlestiriwshi bólim ( 1 minut)
   
2. 
   Oqıtıwshinıń kırıs sózi (2 minut )
   
3. 
   Uyge berilgan tema júzesinen sáwbet.(5 minut )
   
4. 
   Taza temaniń bayani ( 10 minut )
   
5. 
   Taza tema júzesinen sáwbet (10 minut )
   
6. 
   Dem aliw waqti“Kim birinshi” (10 minut )
   
7. 
   Oqıwshılardi xoshametlew hám bahalaw. ( 3 minut )
   
8. 
   Úyge tapsirma( 1 minut)
   

Sabaqta ámel qiliwi lazim bolǵan qaǵiydalar:
1.Tártıp
2.Aktivlik
3.Waqıtqa boysınıw
4.Tiykarli hám filosofiyali piker bildiriw
5.Pikirdi tákrarlamaw
6.Óz-ara húrmet
Sabaqtıń barısı:
Shólemlestıriwshi bólim: Sálemlesiw, Sabaq rejesi menen tanistiriw.
Oqıwshılardi toparlarǵa bóliw.


Elektron sabaqliqta taza tema bayan etiledi.
Sobıqlılar tuqimlasina Jer sharında 400 tuwisqa tiyisli 12000ǵa jaqin túr ósimlik kiredi.Respublikamizda sobiqllarǵa tiyisli 57 tuwisqa tiyisli 470ten artiq túr ósimlik kiredi.Bul tuqimlas wákilleriniń bir,eki hám kóp jilliq
Sh’plerden ibarat.Wákillleriniń tamiri-oq tamirli.Tamirinda túynek bakteriyalar sherikliginde kún keshiredi.Olar usi ósimliklerdiń tamirinda jasap hawadaǵi erkin azotti ózlestiredi.Bul túynek bakteriyalar topiraq ónimdarliǵin asıradi.Paqalları tik ósiwshi,ilesiwshi,oralıwshi yamasa jatıp ósıwshi boladi.Japiraqlari kóbinese quramali,ayrim waqitlarda ápıwayı paqlda izbe-iz ornalasqan.Gúlleri qiysıq,eki jinisli.Sobıqlılar tuqimlasina kiriwshi respublikamizda keń tarqalǵan ósimlik bul jońishqa bolip esplanadi.
Jońishqa boyi 25-50 sm keletuǵun kóp jilliq ot.Tiykarinan taw eteklerinde dáryalar,hám saylardiń boylarinda hám suwǵarilatuǵun dala maydanlarinda ushiraydi.Japiraqlari uzin baldaqli,úsh japiraqshali.Gúlleri mayday 2-3,5sm keletuǵun bassha formadaǵi topgúlde jaylasqan.
Ózbekistanda jońishqa tuqimlasina tiyisli 7 túr ósimlik ósedi.
Kópshilikke tanis bolǵan sobıqlılar arasında jantaqta usi tuqımlassqa kiredi.Jantaq taw aldı eteklerindegi tegisliklerde qir hám shóllerde ósedi.Respublikamizda jantaq tuwısına tiyisli 4 túr tarqalǵan.Jantaqtıń jası asqan sayın oniń tamırıda shuqırlıqqa kirip baradi hám jer asti suwlarına jetip baradi.Sonıń ushin jantaqı“Onıń bası otta,ayaǵı suwda” dep ataydı.
Bul tuqımlasqa jáne mádeniy ósimliklerden másh,noqat óz aldına úlken áhmiyetke iye. Respublikamizdiń suwǵarilatuǵun jerlerinde bolsa hám basqa eginler egiledi.


Dem aliw waqti.”Kim birinshi” Jumbaqtiń juwabin tabiw.maqaldi dawam ettiriw.

1. 
   Izzet tileseń, kóp deme
   

Densawliq tileseń, kóp jeme

2. 
   Xalqqa xizmet- eń joqari bayliq.
   

3. 
   Kókke baqpa, kópga baq.
   

4.Jumilǵan kóz benen neni kóriw múmkin? ( tús)

4. 
   Bir qoyim -ma deydi, 6 awi -ba deydi ( hápte kúnleri)
   
5. 
   Jayip jibesem10 qulash,jiynap alsam bir qulash ( arqan)
   

6.Uzin terek, ishi gewek ( qamis)

6. 
   Dalada jashil, bazarda qora, úyda qizil ( chay)
   

Sabaqti bekkemlew.
Sobiqllar tuqimlasin úyrenip shiqqan halda basqa tuqimlaslardan qalay ajiralatuǵunliǵin úyrenemiz?Olar xaliq xojaliǵinda qanday ah’miyetke iye?
Sabaqti juwmaqlaw hám bahalaw.Toparlar toplaǵan kartoshkalardaǵi ballarin qosip shiǵaradi,yeń kóp ball toplaǵan qatar jeńgen boladi.
Uyge tapsirma: Tuqimlas wákilleriń biriniń súwretin saliw,iyt júzimliler wákilleri menen tanisiw.