Mavzu: Quroldan otishning asoslari va qoidalari. 1-mashg‘ulot. Nazariy

6-rasm. Eng katta uzoqlik burchagi, er bag‘irlab ketgan, osma va tutash traektoriyalar

O‘q (granata) uchishining to‘liq gorizontal uzoqligi o‘zining cho‘qqisiga etadigan balandlik eng katta uzoqlik burchagi deb ataladi.

Har xil turdagi qurollar uchun mo‘ljallangan o‘qlarning eng katta uzoqlik burchagi taxminan 35.

Eng katta uzoqlik burchagidan kichkina balandlik burchaklarida hosil bo‘luvchi traektoriyalar er bag‘irlab ketgan traektoriyalar deb ataladi.

Eng katta uzoqlik burchagidan katta balandlik burchaklarida hosil bo‘luvchi traektoriyalar osma traektoriyalar deb ataladi.

Bir quroldan otishda (bir xil boshlang‘ich tezlikda) bir xil gorizontal uzoqlikka ega bo‘lgan ikkita traektoriya: er bag‘irlab ketgan va osma traektoriyalar hosil bo‘lishi mumkin. Har xil balandlik burchaklarida bir xil otish uzoqligini ta`minlovchi er bag‘irlab ketgan va osma traektoriyalar tutash traektoriyalar deb ataladi.

O‘qotar qurollar va granatomyotlardan otishda odatda faqat er bag‘irlab ketadigan traektoriyalardan foydalaniladi. Traektoriyaning er bag‘irlab ketish darajasi qancha katta bo‘lsa, mo‘ljallagichning bir ustanovkasida joyning shuncha katta qismida nishonga shikast etkazilishi (mo‘ljallagichning ustanovkasini belgilashdagi xatolar otish natijalariga shuncha kam ta`sir ko‘rsatishi) mumkin. Er bag‘irlab ketgan traektoriyaning amaliy ahamiyati ana shunda.

Er bag‘irlab ketgan traektoriya to‘g‘ri mo‘ljallab otish uzoqligi, shikastlantiriladigan, yopiq va qo‘zg‘almas maydonning kattaligiga ta`sir ko‘rsatadi.

To‘g‘ri mo‘ljallab otish. Yopiq, qo‘zg‘almas va zararlantiruvchi maydonlar hamda ularning ahamiyati.

To‘g‘ri mo‘ljallab otish