О‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA О‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
TERMIZ DAVLAT UNIVERSITETI
MILLIY LIBOS VA SAN’AT FAKULTETI
MUSIQA TA’LIMI KAFEDRASI
MUSIQA NAZARIYASI FANIDAN
KURS ISHI
Mavzu: Lyudovig Van Betxoven ijodida sonata shaklining o’ziga xosligi mavzusidagi
Bajardi: Musiqa ta’limi yo’nalishi
3-bosqich talabasi Rahmatqulov Abdumajid
Ilmiy rahbar:_____________
Termiz – 2022
MUNDARIJA
Kirish……………………………………………………………………….…….3
I BOB. Sonata shakli………………………………………………………….…6
1.1. Sonata shakli haqida tushuncha…………………………………….….7
1.2. Sonata shaklini tashkil etuvchi qismlari…………………………..…..11
1.3. Sonata shaklining turlari……………………………………………...18
II BOB. Lyudovig van Betxovening hayoti va ijodiy faoliyati……………….21
2.1. Kompozitorning hayoti va ijodiy faoliyati…………………….……...23
2.2. Kompozitorning cholg’u musiqa asarlari………………………….….40
2.3. Kompozitorning o’limi va ommaviy ma’daniyat……………….….56
III BOB. L.V.Betxovning sonatalari tahlili…………………………....….64
3.1. 1-Sonatasi…………………………………………………...................67
3.2. 14-Sonatasi…………………………………………………………….69
Xulosa……………………………………………………………………….…...76
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yhati……………………………………….…...77
Ilovalar…………………………………………………………………………...78
KIRISH
O‘zbekistonda bundan buyon umumiy o‘rta ta’lim maktabini bitirayotgan barcha o‘quvchilar biror musiqa asbobini chalishni bilishi kerak va bu ularning shahodatnomasida qayd etiladi. Bu haqda Prezident Shavkat Mirziyoyev kecha, 27 iyun kuni Namangan viloyati faollari bilan o‘tkazgan yig‘ilishida gapirgan. Davlat rahbarining fikricha, ashula eshitib bajarilgan ishda 10 baravar baraka bo‘ladi.
Prezident Madaniyat vaziri Ozodbek Nazarbekov va Xalq ta’limi vaziri Sherzod Shermatovga yuzlanib, shunday deydi:
“Madaniyat sohasida islohot bo‘yicha juda katta qaror qabul qildik. Shu qaror bo‘yicha Namangan tajribasini amalga oshirsak. O‘zligimizni anglash nuqtayi nazaridan madaniyatimizga ham urg‘u berib, Namangan tajribasi qilib, viloyat kengashi qarorini chiqarib, har bir tuman, har bir maktab kesimida qilsak, men o‘ylaymanki, to‘g‘ri bo‘ladi.
Attestat olishda, hammamiz o‘rganganmiz – fizika, matematika bo‘yicha baho bo‘ladi. Topshiriq berdimki, endi attestatda har bir maktabda 11-sinfni bitirgan bolalarimiz bitta cholg‘u asbobini o‘rgangan degan bahosi bo‘ladi”.
Prezident Shavkat Mirziyoyevning ushbu topshirig‘i zalda o‘tirganlar tomonidan olqishlar bilan kutib olindi. Davlat rahbari so‘zida davom etarkan, mazkur yangi tajribani qo‘llashning sabablariga to‘xtaladi:
“Bu nima uchun kerak? Iqtisodiyotni tiklaymiz, lekin shuning barobarida madaniyatimizni tiklab bormasak, ertaga ma’naviy ozuqa bo‘lmagan elda, xalqda, yoshda yutuq bo‘lmaydi”.
Shavkat Mirziyoyev Prezident lavozimini egallagan ilk kunlardan boshlab, mamlakatda madaniyat va san’at sohasini inqirozdan olib chiqish masalasiga jiddiy e’tibor qaratmoqda. Davlat rahbari 2017 yilning 3 avgust kuni O‘zbekiston ijodkorlari ziyolilari bilan uchrashib, ko‘plab sohadagi muammolarni muhokama qilgandi. Ammo o‘zgarishlar hali o‘z natijasini ko‘rsatganicha yo‘q. Davlat rahbari ushbu yig‘ilishda rejissyorlardan tortib, xonandalargacha qattiq tanqid qilgandi. Xalq artistlari to‘ydan ortmayotganini qoralagandi. Shundan keyin madaniyat va san’at sohasida sun’iy siljish kuzatildi. “O‘zbekkonsert”da Xalq artistlari klubi tashkil etildi, artistlar hokimlarga maslahatchi bo‘ldi, kollej direktorligiga tayinlandi. Oradan uch yil o‘tdi, muammolar o‘sha-o‘shaligicha qolmoqda. O‘sha yig‘ilishda har bir uyushma va ijodiy tashkilotlarga mamlakatning boy korxona va tashkilotlari homiy sifatida biriktirib berilgandi. Ammo homiylik ham uzoqqa cho‘zilmadi.
Prezident Shavkat Mirziyoyev Namangandagi nutqida davom etarkan, korxona va tashkilotlarda shanba kunini “ashula kuni” kuni sifatida belgilashni taklif qildi.
“Nimaga korxonalarda, oliygohlarda tanaffuslarda maqom ansamblining ashulalarini, Ma’murjon Uzoqovni qo‘yib qo‘ymaymiz? Namanganning xalq artistlari bor. Nega ularni qo‘yib qo‘ymaymiz? Biz tashvishlar bilan bo‘lib, maqom eshitmay qo‘ydik.
Bilasizlarmi, madaniyat bilan yaqin bo‘lgan insonning dunyoqarashi madaniyatli bo‘ladi. Uning umri uzoq bo‘ladi. Har bir katta korxonada ham mana 10 million investitsiya olib kelyapti. Lekin, 10 million investitsiya olib kelganda bitta cholg‘u ansambli qilsa bo‘ladimi? Bitta maqom ansambli qilsa bo‘ladimi? Shanba kuni ashula eshitadigan kun qilib ko‘ygin o‘sha yerda. Ashula bilan seni ishingda 10 baravar baraka bo‘ladi. Madaniyat bilan seni o‘sha korxonangda 10 baravar yangi-yangi rejalarga kirishadi. Odamning chehrasida mehr paydo bo‘ladi”, deydi Prezident.
Eslatib o‘tamiz, Shavkat Mirziyoyev may oyi oxirida “Madaniyat va san’at sohasining jamiyat hayotidagi o‘rni va ta’sirini yanada oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi farmon va “O‘zbekiston Respublikasi Madaniyat vazirligi faoliyatini takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarorni imzolagan edi.
Do'stlaringiz bilan baham: |