Mavzu-Qo’shiq kuylash jarayonida o’quvchilarda nafosat tarbiyasini shakllantirishning o’ziga xos hususiyatlari

Kurs ishining predmeti:Yevropa mumtoz musiqasining – opera, oratoriya, balet, simfoniya, uvertyura, sonata kabi ko’p ovozli janrlarga hos ilk namunalari o’rta asrlarda asarlar yaratishning qoidalari ham o’sha davrlardan shakllanib, bugungi kunda yuksak rivojlanish cho’qqisiga ko’tarilgan.
Kurs ishining tarkibiy tuzilmasi: Kirish. Asosiy qism III – bobdan, xulosa, foydalangan adabiyotlar ro’yxati va ilovadan iborat.


I BOB. SONATA SHAKLI
1.1. SONATA SHAKLI HAQIDA TUSHUNCHA
Birinchi bayondayoq ham mavzu, ham tonanlik jihatdan o’zaro kontrast ikki mavzuning bir-biriga qarama-qarshi qo’yilishiga asoslanadigan shakl Sonata shakli deb ataladi. Uning birinchi qismi ikkita turli tonallikdagi mavzuni o’z ichiga oladi (birinchi mavzu – bosh tonallikda, ikkinchi mavzu – tobe tonallikda keladi), ikkinchi qism bu mavzularning rivojiga qarab bag’ishlanadi, rivojlovdan keyin keladigan reprizada esa xar ikkala mavzu xam bosh tonallikda takrorlanadi, ya’ni ular tonallik jihatidan bir- biriga yaqinlashadi. Binobarin, sonata shaklining negizida takrorlanib turadigan turadigan qo’sh mavzulik yotadi.
Sonata shaklining:
Birinchi qismi – ekspozitsiya;
Ikkinchi qismi – rivojlov;
Uchinchi qismi – repriza deyiladi.
Asosiy xususiyatlari bo’yicha olganda tipik sonata shaklining umumiy tuzilishi quyidagicha bo’ladi:

Ekspozitsiya

Rivojlov

Repriza

Koda

Mavzu-A

Mavzu-A

Mavzu-A

Mavzu-A

Bosh partiya

Bog’-lovchi partiya

Yor-damchi partiya

Yakun- lovchi partiya

Bosh partiya

Bog’-lovchi partiya

Yor-damchi partiya

Yakun- lovchi partiya

Bu shaklidan ko’rinib turibdiki, sonata shaklining umumiy tuzilishi uch qismli yoki koda sezilarli kelganda to’rt qismlidir.