Mavzu: Polimerlarni xalq xo’jaligida ishlatilishi. Reja

Polimerlar avtomobilsozlikda
Polimerlardan keng miqyosida foydalanish avtomobilsozlikda ham yuqori samara bermoqda. Polimerlarning avtomobilsozlikda kirib kelishi yaqin o’rtadan mashinalarni deyarli ko’pchilik metal detallaridan ozod qilib, ularning o’rnini butunlay egallashdan darak berdi. Masalan: hozirgi ishlab chiqarayotgan zamonaviy yengil avtomobillarda 3 mingdan ortiq tur polimerlar materiallari ishlatiladi. Metall ishlatiladigan qismlar avtobus, tramvay, temir yo’l vagonlari va traktorlarning metall qo’llanadigan ko’pgina qismlari plastiklardan tayyorlanadi. Polimerlar avtomobilning uzoq muddatga chidashini, mustahkamligini har qanday tezlikda shovqinsiz ishlashini hamda xavfsizligini saqlashga imkon beradi. Po’lat va cho’yandan mustahkam elektr tokini o’tkazmaydigan, zanglamaydigan kimyoviy reagentlarga barqaror, yumshoq, cho’ziluvchan shishaday tiniq xossalari bilan plastmassalar avtomobil qurilishini yuqori darajaga ko’taradi, hamda eng chiroyli modellar ya- ritishga polimerlar keng miqyosda ishlatiladi. Avtomobilning asosan oldingi bo’limi va ichki qoplamlari chiroyli ko’rinishga ega bo’lishi avtomobil tuzilishida katta rol o’ynaydi. Avtomobil g’ildiraklari rezinalarini uzoq muddatga chidamliligini oshirish muammosi haligacha hal qilinmagan. Hozirgi kunda butadien –stirol, butadein-nitril kauchukli rezinalar ishlatilmoqda. Katta issiqlikdagi, ya’ni 200 gradusga chidaydigan ftor birikmasi kauchuk rezinalar avtomobil sanoatini yuksaltirishga katta rol o’ynamoqda. Ayniqsa avtomobil ko’rkam qilib bezashda lok bo’yoqlar emallari ishlatilgan bo’lib, bularga asosan poliakril lok emallari kiradi. Plastmassalardan yasalgan dvigatel detallari, g’ildirak atkazgichlari, boshqarish qurilmalari, podshibniklari, avtomobil texnik qarovini uzoqqa cho’zadi. Avtomobillarda polivinilxloriddan tayyorlangan elektr simlarining izolyatsiyalari, qoplovchi matolar, jipslashtiruvchi moslamalar, ko’p va juda keng qo’llanilmoqda. Penopoliuretandan hosil bo’lgan polimerlardan o’rindiq yostiqchalari yasalganligi avtomobilda uzoq muddat yurishga qulaylik yaratdi. Amortizator va boshqa ko’p ishqalanuvchi mexanizmlar yaratilishi avtomobilning xizmat muddatini oshirdi.Avtomobilsozlikda polimerlarning ishlatilishi ularni ko’p ishlab chiqarish samarasini oshirdi.