Mavzu: pedagogik konfliktologiyaning mohiyati, obyekti, predmeti, maqsadi, vazifalari va fan sifatida paydo bo’lishi. Mundarija

II.BOB: KONFLIKT VA UNING RIVOJLANISH TARIXI

2.1. NIZO, UNING MAZMUNI VA TURLARI

Ta'lim va tarbiva ko`p qirrali va murakkab jarayon bodganligi sababli o‘quvchi va o`qituvchilar orasida ayrim kelishmovchiliklar sodir bodib turadi. Kelishmovchiliklarning oldi olinmasa nizoga aylanadi. Shuning uchun ham ta'lim muassasalarida o‘qituvchi va o ‘quvchi o'rtasidagi nizolarni bartaraf qilish bugungi kunda ko'pchilik pedagog va psixolog tadqiqotchilarni qiziqtirib kelmoqda. Ta'lim muassasalarida o'qituvchi va o‘quvchi o`rtasidagi nizolarni, ya'ni konfiiktologik kayfiyat va xususivatlarni o'rganish jamiyatdagi inqirozlarning kelib chiqishi va ijtimoiy to'qnashuvlarning oldini olish yo'llarini o`rganish maqsadga muvofiqdir.
Pedagogik konflikt - ijtimoiy konfliktning bir turi sifatida tahlil qilinadi, ya'ni uning yo'nalishi - bu ta'lim muhiti, o'quv jarayoni bilan bog`liq. Pedagogik ziddiyat o'quv va o'quv jarayonidagi ishtirokchilarning kasbiy va shaxslararo o'zaro munosabati natijasida vujudga kelgan deb hisoblanadi. Tomonlarning to'qnashuvini o'z ichiga olgan, muloqotning salbiy hissiy fonini yaratadigan subyekt-subyektiv qarama-qarshiliklar va uning sabablarini bartaraf etishda, har qanday konfliktning sabablarini boshdan kechirayotgan qarama-qarshiliklar, jamiyatdagi o'zaro munosabatlardagi shaxsiy ehtiyojlar va qiziqishlaridan kelib chiqadigan ta'lim sohasidagi qarama-qarshiliklarlarga quyidagilar sabab bo'lishi mumkin:
O'qituvchi tomonidan: tanlagan kasbga nisbatan norozilik; ta'lim sifati uchun javobgarlikni oshirish; o`quvchilar hayoti va salomatligi uchun javobgarlik; o'qituvchini ham o'quvchilar, ham ma'muriyat, o'qituvchilar tarkibi va ota-onalar tomonidan tan olish va hurmat qilish zarurligidan qoniqmaslik; pedagogik faoliyatning monotonligi, qat'iy rejalashtirish va ushbu pedagogik tizim doirasida unga qat'iy rioya qilish; ta'lim va baholashning an'anaviy shakllaridan foydalanish kabilar;
O`quvchi tomonidan: yoshga bog'liq davrlarning mavjudligi, xatti- harakatlarning o'zgarishiga, sodir bo'layotgan narsalarga reaktsiyaga olib keladi; individual o`quvchining psixologik, individual xususiyatlari, materialni taqdim etish shakllaridan qoniqmaslik; o'qituvchining xatti-harakatlarini tushunmaslik (shaxslararo o'zaro munosabatlarga gender yo'naltirilgan yondashuvning etishmasligi natijasida);