Mavzu: O'zbekistonda donli ekinlar yetishtrishning mintaqviy xususiyatlari reja: kirish

 
 
 
 
 

---

20 
Yerni ekishga tayyorlash
Tuproqqa ishlov berishdan asosiy maqsad – tuproqning zichlangan yuza 
qismini sifatli qilib yumshatishdir. Kuzgi bug‘doy sabzavot ekinlaridan keyin 
ekiladigan bo‘lsa, yerga yengil 18-20 sm chuqurlikda ishlov berish samarali 
hisoblanadi. O‘zbekistonning sug‘oriladigan yer sharoitida ekiladigan kuzgi 
bug‘doyning salmoqli foizi g‘o‘za qator oralariga ekiladi. Bunday holda bug‘doy 
ekiladigan yer maydonlari eng birinchi navbatda g‘o‘za qator oralarida urug‘lari 
pishib turgan begona o‘tlardan tozalanib, universal kultivatorlar va boshqa moslama 
texnikalardan foydalanib yumshatiladi. 
G‘o‘za qator oralarini kuzgi g‘alla ekishga tayyorlashning o‘ziga xos 
xususiyatlari bor. G‘o‘za qator oralarini ekishga tayyorlash oldidan yerga o‘g‘itlar 
beriladi. Agar g‘o‘zapoyalari yig‘ishtirib olingan yer maydoni bo‘lsa, unday yer 
maydoni 10-12 sm chuqurlikda chimqirqar yordamida yuza yumshatilgandan keyin 
20-25 sm chuqurlikda ag‘darib haydaladi. Tuproq namligi dala nam sig‘imiga 
nisbatan 50-60 foizni tashkil etganda yer “zig-zag” borona yordamida borona 
qilinadi. 

---

21 
Urug‘ni ekishga tayyorlash
Ekish uchun belgilangan davlat andozalari talabiga javob beradigan bir xil yiriklikda 
va tekis, sog‘lom, begona o‘tlar urug‘idan toza, unuvchanligi kamida 92-95 foiz va 
unib chiqish kuchi 80 foizdan kam bo‘lmagan urug‘likdan foydalanish, hosildorlikni 
gektaridan kamida 3-5 sentnerga oshiradi. Qorakuya, zang va boshqa kasalliklarga 
chalinmasligi uchun urug‘liklar ekishdan kamida 20-25 kun oldin mutaxassislar 
ishtirokida dorilangan bo‘lishi shart. Boshoqli don ekinlari urug‘liklarini ekishda 
ularning sertifikatlanganligiga alohida eʼtibor berish lozim.