Mavzu: O’rta asrlarda Yevropada qahramonlik eposlari Mundarija: kirish I bob

“Roland haqida qo‟shiq”. Qo‟shiqning yaratilish tarixi.  
Xalq badiiy ijodining ajoyib namunasi sifatida ma‘lum va mashhur bo‘lgan ―Roland haqida
qo‘shiq‖ 4002 misradan iboratdir. Poemaning dastlabki nusxasi Oksford teksti
Angliyada 1170-yillarda yozib olingan. Poemaning o‘zi XI asr oxiri va XII asr boshlarida yaratilib, 
asrlar davomida og‘izdan-og‘izga o‘tib kelgan, u so‘nggi davrlrda badiiy tomondan 
mukammallashtirilibixchamshaklga keltirilgan. Shundan iboratki buqasos olish

tomonidan o‘ldirilgan qahramon Roland uchun qasos olishi hikoya qilinadi.

mazmuni uning negizida yotgan tarixiy voqelar tavsifida ravshanlashadi. Bag‘dod xalifasi 
tarafdorlari Karlga murojaat qilib, Ispaniyada mustaqil musulmon davlati o‘rnatgan Abdurahmonga 
qarshi kurashda undan madad so‘raydilar. Ispaniya marvlarining o‘zaro janjaliga aralashgan Pireniy tog‘laridan o‘tib, ko‘p yerlarni egallaydi.
muvaffaqiyatsiz yurishi diniy kurash bilan sira aloqador bo‘lmaganligiga
hikoyachilab bu voqeani g‘ayri dindagi arablar bilan bo‘lgan yeti yillik urushga 
qo‘shining Ronseval darasidagi halokatini ham bask xristianlarning hiyonati emas, balki ispan
arablarining yovuz dushmanligi,debko‘rsatadilar. 
Poemadagi voqea VIII asrga oid bo‘lsa ham , lekin uning mazkur asarda badiiy ifodalanishi, 
og‘izda-og‘izga o‘tib mukammallashishi ikki-uch asr yuzini ko‘radi, bu davrlarda esa Yervopa 
feodallarining ispan marvlariga qarshi kurashi, fransuz monaxlarining ―g‘ayridin‖larga qarshi salib 
yurishi davom etayotgan edi. Poemadagi vatanparvarlik g‘oyasining diniy
hamshu bilanizohlanadi.
Asosiy obrazlar . ―Qo‘shiq‖da Fransiya yagona bir davlat sifatida qadrlana
imperatori Karl, ―aziz Fransiya‖ uchun jon fido qilgan qahramon Roland ulug‘lanadi. 
Feodl tarqoqlik hamda o‘zboshimchalik hukm surgan bir vaqtda mamlakatning birligini tiklash uchun jafokash ommaning markazlashgan hukumat atrofiga uyushtirilishi ijobiy hodisa edi, 
Qo‘shiqda voqealar xalq eposiga xos tarzda mubolag‘a bilan beriladi, qahramonlar 
Oliver, Karl) favqulodda qudratli , zabardast qilib ko‘rsatiladi. 
Roland o‘z syuzerni sodiq vassal, har qanday og‘ir vaziyatda ham vatanini himoya qilishdan 
qaytmaydigan, qahraton sovuqqa ham, jazirama issiqqa ham bardosh beradigan mard va jasur 
jangchidir. Rolandning jo‘shqin vatanparvarligi sotqin feudal Ganelonning munofiqligiga qarama-
qarshi qo‘yiladi. 
―Qo‘shiq‖da muhim o‘rin tutgan Ganelon obrazida zamonning siyosiy ziddiyatlari va feodal 
o‘zboshimchaliklari qoralanadi.