Mavzu: Nerv sistemasi

Mavzu:Nerv sistemasi

1. 
   Nerv sistemasining qaysi xususiyati tufayli organizm bir butun yaxlit sistema sifatida faoliyat ko’rsatadi?
   

A)tashqi va ichki muhit ta’sirlarini qabul qiladi va ulaga javob beradi

B)organizmni boshqaradi va barcha hujayralar,toq’imalar va organlar ishini o’zaro muvofiqlashtirib ishlashini ta’minlaydi

C)reflekslar hosil qiladi

D)tashqi muhitni sezadi retseptorlar orqali

2.To’g’ri bo’lmagan fikrlar nechtaligini aniqlang:

a-har bir nerv hujayrasida bitta dendrit va bir nechta akson bo’ladi; b-yunoncha dendron-daraxt manosiga ega; c-sezuvchi neyronlar nerv signallarini sezgi organlaridan bosh va orqa miyaga uzatadi; d-nerv tugunlari markaziy nerv sistemasidan tashqarida joylashgan nerv tanalari to’plamidan iborat; e-dendrit oqish yog’simon moddadan iborat miyelin qobiq bilan qoplangan;f-sezuvchi,harakatlantiruvchi va adashgan nervlar bo’ladi; g-oraliq neyronlar tanasi va o’simtalari markaziy nerv sistemasidan chetga chiqadi; h-sinaps uch qavat membranadan va ular orasidagi tirqishdan iborat.

A)4 B)5 C)3 D)2

3.Nervlarni ularning funksiyasi bilan birga juftlab yozing: a-sezuvchi, b-harakatlantiruvchi,d-aralash,e-oraliq neyron:

1-impulslarni ikki yo’nalishda o’tkazadi, 2-impulslarni sezuvchi neyrondan harakatlantiruvchi neyronga uzatadi, 3-impulslarni sezuvchi neyrondan harakatlantiruvchi neyronga o’tkazadi, 4- impulslarni markaziy nerv sistemasidan organlarga uzatadi.

A)e-2; b-1; a-4; d-3 B)d-1; a-2; b-4; e-3

C)a-2; b-3; d-1; e-4 D)a-3; b-1; d-4; e-2

4.Nerv sistemasiga tegishli tushunchalarni ularning mazmuni bilan birga juftlab yozing:

a-neyron,b-akson,d-dendrit,e-nerv tuguni,f-nerv,g-neyrogliya hujayra, h-retseptor; 1-neyronning shoxlangan kalta o’simtasi; 2-nerv to’qimasi yo’ldosh hujayrasi; 3-neyronning umumiy qobiq bilan o’ralgan uzun o’simtalari, 4-nerv to’qimasining asosiy hujayrasi;5-markaziy nerv sistemasidan tashqarida joylashgan neyronlar tanasi to’plami; 6-neyronlarning shoxlanmagan o’simtasi; 7-sezuvchi nerv uchi.

A)a-4;b-6;d-1;e-5;f-3;h-7;g-2

B) a-2;b-6;d-1;e-5;f-3;h-7;g-4

C) a-4;b-3;d-1;e-5;f-6;h-7;g-2 D)t.j.berilmagan

5.Tuzulishi va funksiyasiga ko’ra nerv sistemasi bo’limlari va ularning xususiyatlarini juftlab bering: a-markaziy,b-somatik, d-periferik,e-vegetativ,f-simpatik,g-parasimpatik;

1-ishi o’z-o’zidan boshqariladi,simpatik va parasimpatik qismlardan iborat; 2-bosh va orqa miyadan iborat; 3-bosh miya va orqa miyadan ketuvchi nervlar va nerv tugunlaridan iborat,4-skelet muskullari ishini boshqaradi,5-orqa miyaning ko’krak,bel qismidan chiqadi,6-bosh miya quyi qismi va orqa miya dumg’aza qismidan chiqadi.

1. 
   A-3; b-4; d-2; e-1; f-5; g-6
   

2. 
   A-2; b-6; d-3; e-1; f-5; g-4
   

3. 
   A-2; b-4; d-1; e-3; f-5; g-6
   

D)a-2; b-4; d-3; e-1; f-5; g-6

6.Bir necha o’nlab santimetrga yetishi mumkin bo’lgan nerv hujayrasining qismi qanday funksiyani bajaradi?

A)nerv impulslari nerv hujayrasi tanasiga uzatiladi B)nerv impulslari organlarga uzatiladi

4. 
   U funksiyaga ega emas
   

D)oziqlantirish funksiyasini bajaradi

7.Dendrit so’zining lug’aviy ma’nosini belgilang?

A)o’simta B)tutashish C)ichki D)daraxt

8.Qaysi javobdagi terminlarning lug’aviy ma’nosi to’g’ri berilgan?

A)yun. Interior-ichki; yun. Ganglion-tutashish; yun. Sinaptio-tugun; yun. Dendron-daraxt; yun.aksos-o’simta

B) yun. Interior-tashqi; yun. Ganglion-tugun; yun. Sinaptio-tutashish; yun. Dendron-daraxt; yun.aksos-o’simta

C) yun. Interior-ichki; yun. Ganglion-tugun; yun. Sinaptio-tutashish; yun. Dendron-daraxt; yun.aksos-o’simta

5. 
   Yun. Interior-ichki; yun. Ganglion-tugun; yun. Sinaptio-tutashish; yun. Dendron-o’simlik; yun.aksos-o’simta
   

9.Neyron nechta qismdan iborat?

A)2 B)3 D)4 D)5

10.Bitta neyron tanasining ¼ qismida nechta sinaps bo’ladi?

A)450-500 B)300-450 C)1200-1800 D)600-450

11.Nerv qo’zg’alishi bir neyrondan ikkinchisiga o’tkazilishi uchun quyidagilardan qaysi(lar)I bo’lishi shart?

A)mediator B)miyelin qobiq

C)akson va dendritlar D)hamma javoblar to’g’ri

12. Simpatik nerv sistemasining ta’siri to’g’ri ko’rsatilgan javobni belgilang.

1. 
   Yurak ishini sekinlashtiradi, siydik qopi muskullarini bo’shashtiradi
   

2. 
   Me’da va ichaklarning harakatini susaytiradi, nafas yo’llarni kengaytiradi
   

C) ter ajralishini kuchaytiradi, ko’z qorachig’ini toraytiradi D) Berilganlarning barchasi to’g’ri.

13. Simpatik va parasimpatik nerv sistemasi uchun umumiy bo’lgan hususiyatlarni aniqlang.

1. 
   Ichki a’zolar faoliyatini bir xilda boshqarish b. nerv markazlarni joylashuvi c. endokrin bezlarini boshqaradi d. moddalar almashinuvini boshqaradi
   

1. 
   A.b.c B) a.b.c.d C) c.d D) a.d
   

14. Yurak ishini tezlashtirish, qon bosimini oshirish kabi funksiyalarni qaysi nerv sistemasi boshqaradi?

1. 
   Simpatik B) parasimpatik
   

2. 
   Somatik D) vegetativ
   

15.Simpatik nervlar markazi(a) va parasimpatik nervlar markazi(b) ini aniqlang?

A)a-b-bosh miyaning quyi qismidan va orqa miyaning dumg’aza qismi

B)a-orqa miyaning ko’krak va bel qismi; b-bosh miyaning quyi qismi

C)a-orqa miyaning ko’krak va bel qimsi; b-orqa miyaning bo’yin qismi va dumg’aza qismlari

D)a-orqa miyaning ko’krak va bel qismi; b-bosh miyaning quyi qismi va orqa miyaning dumg’aza qismi

16. Noto’g’ri bo’lmagan fikrlarni ajrating:

a-qo’zg’alish daqiqasiga 4,4 m dan 100 m gacha tezlikda o’tkaziladi,b-qo’zg’alish tasirida organizmda javob reaksiya -refleks hosil bo’ladi, c-qo’zg’alish nerv signallar holatida miyaga,miyadan esa organlarga uzatiladi, d-organizmdagi har qanday harakat refleks orqali amalga oshadi, g-refleks yoyi 4 qismdan tashkil topadi, h-tormozlanish kuchsizlansa,qo’zg’alish kuchayadi, i-qo’zg’alish va tormozlanish o’rtasida bog’lanish mavjud emas.

A)a,c,d,h B)c,d,I,h C)b,c,d,h D)I,b,c,d

17. Refleks yoyida nerv signallari o’tadigan yo’lni ko’rsating: a-oraliq neyron, b-sezuvchi neyron, d-ishchi organ,e-retseptorlar,f-harakatlantiruvchi neyron

A)1-f, 2-b,3-a,4-e,5-d B)1-e,2-b,3-a,4-f,5-d

3. 
   1-f, 2-a,3-b,4-e,5-d D) 1-d, 2-f,3-a,4-d,5-e
   

18.Terminlarni ularga mos keluvchi tushunchalar bilan birga juftlab yozing:

a-mediator, b-sinaps,d-reflektorlik,e-refleks yoyi,f-refleks.

1-qo’zg’alishlarni o’tadigan yo’l, 2-nerv hujayralarining neyronlar tutashgan joyi, 3-nerv signallari sinaps bo’shlig’iga ajratadigan modda, 4-refleks hosil qilish, 5-organizmning tashqi va ichki muhit ta’siriga javob reaksiyasi.

A)a-3,b-2,d-4,e-1,f-5 B) a-5,b-2,d-4,e-1,f-3

4. 
   A-2,b-3,d-4,e-1,f-5 D) a-3,b-2,d-1,e-4,f-5
   

19.Nerv impulslari 100 m/sekund tezlikda o’tkaziladi. Bo’yi 2,1 m odamning oyog’iga zirapcha kirsa, u qancha vaqtdan so’ng og’riq sezib oyog’ini tortib oladi?

A)0,018 B)0,021 C)0,21 D)0,18

20. Harakat neyron refleks yoyida nechanchi qismga to’g’ri keladi? A)1 B)2 C)5 D)4

21.Nerv sistemasining funksiyasiga nima bilan bog’liq?

A)reflektorlik faoliyati B)qo’zg’alish jarayoniga

C)tormozlanish jarayoniga D) B va C javoblar togri

22.Nerv impulslari qanday tabiatga ega?

A)elektr B)o’tkir C)keskin D)reflektor

23. Tormozlanishning butunlay yo’qolishi ba’zan nimaga olib keladi?

A)kuchli qo’zg’alishga

B)nerv sistemasining toliqishi va kasallanishi C)o’limga D)b.j.to’g’ri

24. Neyronlardagi qo’zg’alish nimadan iborat?

A)reflektorlik reaksiyalarlarining paydo bo’lishida B)reflektorlik reaksiyalarining kuchayishidan

C)A va B javoblar D)reflektorlik reaksiyalarining pasayishi yoki butunlay yo’qolishidan

25.Quyidagilardan nechtasiga xilma-xil degan fikrni ishlatish mumkin?

a-reflekslar,b-retseptorlar,c-aksonlar,d-dendritlar, g-sinapslar, e-mediatorlar.

A)2 tasiga B)1 tasiga C)6 tasiga D)3 tasiga

26. Nerv impulslari sezuvchi neyronlardan keyin qayerga o’tadi?

A)markaziy nerv sistemasiga

B)oraliq neyronlarga

C)harakatlantiruvchi neyronlar D) A va B javoblar

27. Refleks yoyi nimadan boshlanadi?

A)tashqi muhitdan B)retseptordan

C)nerv markazidan D)t.j.berilmagan

28.Refleks yoyidan ishchi organdan oldin joylashgan qismni belgilang? A)retseptor B)sezuvchi neyron

C)harakatlantiruvchi neyron D)oraliq neyron

29. Ayni tush payti bosh ko’tarib quyoshga qaragan kishi ixtiyorsiz aksa urib yuboradi. Nima uchun shunday bo’ladi?

A)yorug’lik nuri ko’zning nervini qo’zg’atib,aksirish markaziga ta’sir qiladi

B)chunki yorug’lik bunda faqat qitiqlagich vazifasini bajarib, havo asosiy vazifani bajaradi.

C)aniq sababini bilmayman D)yorug’lik nuri ko’zning nervini qo’zg’atib nafas olishning quyi nerv markaziga tasir etadi

30. Simpatik nerv sistemasiga xos xususiyatlarni aniqlang.

1. 
   Ter ajralishini kuchaytiradi 2) nafas yo’llarini toraytiradi 3) bu joylashgan sohada joylashgannerv markazi oyoqning oldingi yuzasigacha bo’lgan to’qima va organlarning sezish va harakatlanish funksiyasini boshqaradi 4) muskullar tarangligini orttiradi 5) yoz faslida oshqozon-ichak harakati uchun faoliyati kuchayadi 6) 26-chi segmentda joylashgan 7) yurak urishini sekinlashtiradi 8) arteriya qon tomirlarini toraytiradi 9) chanoq bo’shlig’ida joylashgan organlarga boradi 10) bosh va yuz sohasida organlar ishinita’minlaydi
   

1. 
   1.3.5.8 B) 1.4.5.8 C) 4.6.8.10 D) 1.5.6.8