Мавзу: Мутахассислик фанини ўқитиш жараёнида таълим ва тарбиявий ишларни олиб бориш

Мавзу: Мутахассислик фанини ўқитиш жараёнида таълим ва тарбиявий ишларни олиб бориш.

Режа: 1. Жисмоний тарбия мутахасисслари тайёрлашда қуйидаги талаблар. 2. Жисмоний тарбия шакллари. 3. Дарснинг турлари

• Жисмоний тарбия мутахасиссларини тайёрлашда қуйидаги талаблар

• Ўқитувчи дастур материалини ўрганиб чиқиш ва дарс ўтиш учун режаларини белгилаб олиш зарур.

• Ўқитувчи дарсга тайёрланиш жараёнида методик адабиётлар ва бошқа педагогларнинг тажрибаси билан танишиши ва барча илғор иш тажрибаларини ўз фаолиятида қўллаши зарур.

• Ўз фанини аъло даражада билиш, ўз касбини жону-дилидан севиш ва талабаларда ҳам шу фанга муҳаббат уйғотиш, синаб кўриш ва амалий ишларни ҳозирги давр талаблари асосида уюштириш, чуқур билимга эга бўлишга риоя қилиш ва бошқалар.

• Жисмоний тарбия шакллари

• Синфдан ташқари ишлар

• Дарс

• Дарсдан ташқари ишлар

• Мактабдан ташқари ишлар

• Дарсларда талабаларни машғулот пайтигача ўтказиладиган гимнастика, танаффус ва жисмоний тарбия дақиқаларида фойдаланиладиган машғулотлар материали билан таништириш лозимдир.

• Таълим муассасаларида жисмоний тарбиянинг асосий шакли жисмоний тарбия дарсларидир.

• Дарсларни тўғри ўтказиш орқали талабаларнинг малака ва кўникмаларни такомиллаштириш зарур.

Жисмоний маданият дарслари ўз мазмуни ва ташкил этилишига кўра ўзига хос хусусиятларига эга. Улар залда, майдончада ўтказилади, бундай жойларда болалар ҳаракати камроқ чекланган бўлади, бу эса болаларни уюштириш ва дарс ўтказишда алоҳида шароит яратади.

Ҳар бир жисмоний маданият дарси қуйидаги талабларга жавоб бериши керак:

• Муайян-умумий ва хусусий вазифага эга бўлиши лозим

• Дарс услубий жиҳатдан тўғри ташкил этилиши лозим

• Олдинги машғулотларни изчил давом эттириши ва яхлит ва тугалланган бўлиши керак, шу билан бирга у маълум даражада бўлғуси дарснинг вазифалари ва мазмунини кўзда тутиши зарур

• Дарс мазмуни талабаларнинг муайян ёшига, жинси, жисмоний ривожланганлиги ва тайёргарлигига мувофиқ бўлиши керак

• Дарс талабалар учун қизиқарли бўлиб, уларни фаол ҳаракатга жалб этиши лозим

• Ҳар томонлама жисмоний ривожланишга, соғликни мустаҳкамлашга, қад-қоматни шакллантиришга ёрдам берувчи машқлар ва ўйинларни танлаш лозим

• Ўқув кун тартибидаги бошқа дарслар билан тўғри қўшиб олиб борилиши керак

• Тарбиявий характерга эга бўлиши зарур

• Таълим (ўқитиш)нинг усулиятлари кўп бўлишига қарамай уларнинг ҳеч бири универсал эмас.

• ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ТАЪЛИМНИНГ УСУЛИЯТЛАРИ

• Жисмоний тарбиянинг ўқитиш предмети сифатидаги махсус билим ва ҳаракат фаолиятлари ўқитувчидан ўқитишга хос маълум усуллар ва усулиятларни билишни талаб этади.

• Масалан: машқни ўқувчига ёнламасига ўзи ён томони билан туриб кўрсатиши ўқувчига тўғри туриб кўрсатгандан яхшироқ самара беради.

• Усул – бу педагогнинг шундай таъсир фаолиятики, ўқитишнинг қандайдир маълум бир шароитида таълимнинг хусусий вазифаларини (ёки ўша вазифаларни бирор қисмини) осон ҳал этиш учун қўлланилади.

Таълим муассасалари фаолиятида қуйидаги дарс турлари мавжуд: а) кириш дарслари; б) янги материал билан танишиш дарслари; в) ўтилган дарсларни такомиллаштириш дарслари; г) аралаш дарслар; д) якуний ёки назорат дарслари.

Кириш дарсининг бошида суҳбат бўлади. Унда ўқитувчи талабаларни бўлғуси дарсларнинг мазмуни, ўқитувчи ва талабаларнинг вазифалари, ўқув дастури уларга қўйиладиган талаблар билан таништиради. Кириш дарсида талабаларни дарсларнинг ўтиш тартиби, сафланиш таништирилади, уларга дарсларга тайёрланиш, майдончага ва залга келиш хақида, навбатчиларнинг вазифаси, машғулотларнинг уюшган ҳолда бошланиши ва тугалланиши хақида гапирилади.

Такомиллаштириш дарсларида асосий вазифа олдин ўрганилган машқларни бажаришни яхшилашдан иборат. Бу дарсларда эътибор машқларнинг бажариш техникасига, кўникманинг шаклланишига қаратилади, ҳаракат малака ва кўникмаларини такомиллаштирувчи машқлар ҳамда ўйинлар қўлланади.

Кўпроқ аралаш дарслар ўтилади. Уларда янги материал билан таништириш ва ўтилганларни бажаришни такомиллаштириш вазифалари бирга амалга оширилади. Бу дарсларнинг асосий қисмида янги материал машқлари бир турини бажариш ва унга нисбатан кўпроқ вақт ажратиш лозим. Дарснинг қолган материаллари, машқларни яхши бажаришга эришиш учун, такрорланади.

Якуний ва назорат дарсларида ўқув материалига якун ясалади, талабаларнинг билимлари ва малакалари назорат меъёрлари орқали текширилади ва баҳоланади. Бундай дарслар чорак охирида ўтилади, лекин улар чорак ўртасида ҳам йилнинг иккинчи ярми давомида ҳам ўтилиши мумкин. Назорат дарслар олдиндан режалаштирилади, талабалар бундан хабардор бўлишлари ва унга мунтазам тайёрланишлари лозим.

Ўзлаштиришни назорат қилиш: Ўрта мактабда ҳам, таълимда ҳам фанларни тўла ўзлаштириш замон талаби бўлиб қолмоқда. Бунинг учун ҳамма ишларни илмий асосда ташкил этиш зарур. Ҳозирги вақтда профессор-ўқитувчилар, ва ўқувчи ва талабаларнинг ўқув жараёнини жадаллаштириш борасида катта ишлар амалга оширилмоқда.

Ўқув жараёнини муваффақиятли ва серунум ташкил этишда ўқитуви ва талабаларнинг меҳнат фаолиятларини чуқур ўрганиш муҳим ролъ ўйнайди. Шунинг учун ўқув режасини тузишда ва улардаги фанларни дарс жадвалларига жойлаштиришда ҳар томонлама ўйлаб иш юритиш мақсадга мувофиқдир. Ўқитиш жараёнинг турли шакллари орқали талабаларга чуқур ва пухта билим берилади, уларда онглилик шакллантириб борилади.

• Thank You !

• ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАҲМАТ