Мавзу: Кириш

Мавзу бўйича ўз билимини мустахкамлаш учун саволлар
Пул эмиссияси деб нимага айтилади ва у билан ким шуғулланади?
Муомалага қанча пул талаб қилинади?
Пул айланиш тезлиги деб нимага айтилади?
Пул муомаласи қонунига кура муомала учун зарур пулнинг тугри ва мутаносиблиги нимада?
Пул массаси деб нимага айтилади?
Пул агрегатлари деб нимага айтилади?
М0 = агрегатида муомаладаги қайси пуллар ифодаланилади?
М1 = М0 + агрегати қайси пуллардан таркиб топади?
М2 = М1 + агрегати қандай жамғармалардан таркиб топган?
М3 = М2 + агрегати қандай жамғармалардан таркиб топган?
М4 = М3 + агрегати қандай активлардан таркиб топган?
М5 = М4 + агрегати қандай жамғармалардан таркиб топган?
Ўзбекистонда кайси пул агрегатларидан фойдаланилади?
Пул массасининг назорати ким томонидан олиб борилади?
Пул муомаласини тартибга солишда қандай асосий механизмлардан фойдаланилади?
!Мажбурий резерв ставкаси нормасини белгилаш сиёсати
!Тижорат банкларнинг очиқ бозорда қатнашиш сиёсати
!Марказлашган кредит учун қайта молиялаштириш ставкасини белгилаш сиёсати
Ўзбекистон Республикаси Марказий банк томинидан пул муомаласини тартибга солишда қандай ижобий ўзгаришлар амалга оширилди ва уларнинг самараси нимада?


7. ПУЛ ТИЗИМИ ВА УНИНГ ТАРКИБИЙ КИСИМЛАРИ


Асосий тушунчалар
Пул тизими
Монометаллизм
Биметаллизм
Пул бирлиги
Баҳолар масштаби
Пул белгилари
Эмиссия тизими
Эмитент банк


7.1. Пул тизими тушунчаси ва унинг турлари

Пул тизими мамлакатда тарихан таркиб топган ва миллий қонунчилик билан тасдиқланган пул муомаласини ташкил қилиш шаклидир.

Ҳозирги пул тизими ХVI–ХVII асрларда вужудга келган. Муомаладаги пул турларига қараб, вақт ўтиши билан пул муомаласининг 2 тизими ажралиб чиққан. Улар қуйидагилар:

1. 
   Металл тангалар муомалада бўлган пул тизими. Бунда олтин ва кумуш тангалар муомалада бўлган, қоғоз пуллар эса биринчи талаб биланоқ металл пулларга алмаштирилиб берилган.
   

Металл тангалар бир ёки икки хил металлдан зарб қлинган. Агар тангалар фақат бир хил металлдан, яъни олтин ёки кумушдан зарб қилинса-монометалл, аксинча, икки ва ундан ортиқ хил металлдан, яъни олтин, кумушдан ва мисдан зарб қилинса биметалл пул тизими дейилади. Булардан ташқари муомалада мис чақалар, кредит ва қоғоз пуллар ҳам мавжуд бўлган. Аммо уларнинг салмоғи жуда кам бўлган.

2.