Мавзу: Кириш

Бироқ қобил хизматкор жуда”
Б э к о в.

Кишилар ҳар доим пул топишга ҳаракат қиладилар, пул эса улар учун хизмат қилади.

3. 
   Бозор иқтисодиёти шароитида пул- товар муносабатларининг ўрни ва ривожланиши
   

Айтишадику, бозорда гап эмас, пул керак деб...
Герод (эрамиздан Ш аср олдин)

Пул бозор иқтисодиётининг энг муҳим омилларидан бири бўлиб, иқтисодиётнинг «қони» дир. Иқтисодиёт пул билан тирик. Пул бўлмаган жойда бозор иқтисоди бўлиши мумкин эмас. Бозор иқтисодиётида товарлар ва хизматларни ишлаб чиқаришдан тортиб, то истеъмолчига етказиб беришгача пул воситасида амалга оширилади.

Ишлаб чиқариш ресурслари, яъни хом-ашёлар, жихозлар ва машиналар ҳамда ишчи кучи бозорда пулга сотиб олинади. Ишлаб чиқариш натижасида яратилган товарлар яна пулга сотилади. Пул кўринишида олинган даромад тақсимланади ва қайта тақсимланади. Масалан, нон ишлаб чиқарувчи корхона фаолиятини кўриб чиқамиз.

Пул бозор иқтисодиётининг «тили» дир. Ҳар бир иқтисодий ахборот, товарлар ва хизматлар баҳоси, тўловлар, даромад-у ҳаражатлар, молиявий талаблар ва мажбуриятлар, иқтисодий алоқалар фақат пулда ифодаланади.

Ҳар бир корхона, ташкилот, муассаса, тадбиркорлар, алоҳида - алоҳида фуқаролар фаолияти натижаси ҳам пул билан ҳисобланади.
Бозор иқтисодиёти шароитида пул муомаласини ташкил этиш, пул айрибошлаш, уларни сақлаш, тақсимлаш, бўш пулни қарзга бериш, пул воситасида молиявий ҳисоб-китобларни амалга ошириш каби иқтисодий муносабатлар янада кучайиб, мураккаблашиб боради.

Мавзу бўйича ўз билимини мустахкамлаш учун саволлар

Пулнинг моҳияти нимада?

Пулнинг келиб чиқиш сабаблари нимада?
Пулнинг зарурлигини асосланг?
Товар – нима?
Бир товарни бошқа товарга бевосита алмаштириш деганда нимани тушуназис?
Бир товарни бир неча товарга алмаштириш деганда нимани тушунасиз?
Барча товарлар учун умумий эквивалент товарлар деганда нимани тушунасиз?
Умумий эквивалент сифатида металлар пулнинг вазифасини қандай бажарган?
Пул товар булиши мумкинми?
Пул – нима?
Бартер – нима?
Бозор иқтисодиёти шароитида пулнинг мухимлиги нимада?

2.