Мавзу: Кириш. Генетика фани, унинг тадқиқот усуллари

Менделгача ҳам белгиларнинг ота–онадан кейинги авлодларга берилишига оид бир қатор далиллар йиғилган.

Менделгача ҳам белгиларнинг ота–онадан кейинги авлодларга берилишига оид бир қатор далиллар йиғилган.

Масалан: немис олими И.Г.Кельрейтер (1733–1806) тамаки ўсимлиги дурагайларида биринчи марта гетерозисни тасвирлаган;

Инглиз олими Т.Э.Найт (1759–1838) нўхат дурагайларининг биринчи авлод ўсимликлари бир хил, иккинчи авлод дурагайларнинг эса хилма–хил бўлганлигини таъкидлаган;

Француз олими О.Сажрэ (1763–1851) ўсимлик дурагайларида ота-она белгилари қайта тақсимланиб, хилма-хиллик беради деган хулосага келган;

Эволюцион таълимотнинг асосчиси Ч.Дарвин (1809–1882) ирсият ва ўзгарувчанлик табиий танланиш билан бирга органик олам эволюциясининг асосий омиллари эканлигини исботлаган.

Лекин улар ирсийланиш қонунларини очиб бера олишмаган. Бунинг асосий сабаблари қуйидагилар эди:

Лекин улар ирсийланиш қонунларини очиб бера олишмаган. Бунинг асосий сабаблари қуйидагилар эди:

–уларнинг тажрибаларида қўлланилган услублар мукаммал эмас эди. Улар, 1-дан, белгиларнинг ирсийланишини ўрганишда “оддийдан мураккабга” принципига амал қилмаганлар, 2-дан, барча белгиларнинг ирсийланишини бир йўла ўрганишга ҳаракат қилганлар. 3-дан, дурагай авлодлардаги белгиларнинг ажралишини ўрганишда, жуда қулай бўлган математик методдан фойдаланмаганлар.

–уларни ирсият омиллари ҳақида олдинга сурган фаразлари кўп жиҳатдан таҳминларга асосланган бўлиб, махсус генетик тажриба далиллари билан тасдиқланмаган.

Мендель эса аввало, ўз тажрибаларида “оддийдан мураккабга” принципига амал қилган; олдин 1 та, сўнгра 2 та ва ҳок. белгилари бўйича кескин фарқ қилувчи нўхат навларини чатиштириб олинган дурагай авлодларини алоҳида генетик таҳлил қилган; 2-дан, ўзи асос солган дурагайлаш йўли билан генетик таҳлил қилиш услубини қўллаган.

Мендель эса аввало, ўз тажрибаларида “оддийдан мураккабга” принципига амал қилган; олдин 1 та, сўнгра 2 та ва ҳок. белгилари бўйича кескин фарқ қилувчи нўхат навларини чатиштириб олинган дурагай авлодларини алоҳида генетик таҳлил қилган; 2-дан, ўзи асос солган дурагайлаш йўли билан генетик таҳлил қилиш услубини қўллаган.